Giải Tập bản đồ Địa lí 11 Bài 3: Một số vấn đề mang tính toàn cầu

Em hãy đánh dấu × vào ô trống ý em cho là đúng nhất:

Sự bùng nổ dân số sẽ xảy ra:

☐ Khi tỉ suất sinh thô rất cao

☐ Khi tỉ suất sinh thô rất thấp

☐ Gia tăng dân số tự nhiên cao

☐ Tất cả các ý trên

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng cần ghi nhớ: Sự bùng nổ dân số sẽ xảy ra khi gia tăng dân số tự nhiên cao

Hướng dẫn giải

Sự bùng nổ dân số sẽ xảy ra:

☐ Khi tỉ suất sinh thô rất cao

☐ Khi tỉ suất sinh thô rất thấp

☒ Gia tăng dân số tự nhiên cao

☐ Tất cả các ý trên

Dựa vào bảng 3.1 trong SGK, hãy vẽ biểu đồ hình cột thể hiện tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên qua các thời kì (1960 – 2005).

- Từ biểu đồ đã vẽ và những kiến thức của bản thân, em hãy hoàn thành tiếp các nhận xét dưới đây:

- Từ những năm 1960 đến năm 1990 ở các nước phát triển, tỉ suất gia tăng dân số là từ .......... % đến ........... Đặc biệt là từ năm 1995 đến nay, tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên giảm xuống còn từ .......... % đến .......%.

- Ở các nước đang phát triển, thời kì 1960 – 1990 tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên từ ........% đến ......% . Trong thời kì 1995 đến nay, tỉ suất này giảm xuống còn ..............% đến .........%.

Phương pháp giải

- Từ số liệu về tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên qua các thời kì để vẽ biểu đồ cột

- Từ biểu đồ đã vẽ để nhận xét: 

+ Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên ở các nước phát triển

+ Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên ở các nước đang phát triển

Hướng dẫn giải

- Từ những năm 1960 đến năm 1990 ở các nước phát triển, tỉ suất gia tăng dân số là từ 1,2 % đến 0,6 %. Đặc biệt là từ năm 1995 đến nay, tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên giảm xuống còn từ 0,2 % đến 0,1%.

- Ở các nước đang phát triển, thời kì 1960 – 1990 tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên từ 2,3% đến 1,9% . Trong thời kì 1995 đến nay, tỉ suất này giảm xuống còn 1,7% đến 1,5%.

Dựa vào bảng 3.2 trong SGK, em hãy:

- Vẽ biểu đồ hình tròn thể hiện cơ cấu dân số theo nhóm tuổi giai đoạn 2000 – 2005.

- Hãy so sánh và phân tích cơ cấu dân số ở hai nhóm nước trên:

+ Số người dưới độ tuổi lao động (0 – 14 tuổi) và ngoài độ tuổi lao động (trên 65 tuổi)...........................

+ Số người trong độ tuổi lao động ( 15 - 64 tuổi).....................................................................................

Phương pháp giải

- Căn cứ vào số liệu về cơ cấu dân số theo nhóm tuổi để vẽ biểu đồ

- Từ biểu đồ đã vẽ để so sánh và phân tích:

+ Số người dưới độ tuổi lao động và ngoài độ tuổi lao động

+ Số người trong độ tuổi lao động

Hướng dẫn giải

- Vẽ biểu đồ:

- So sánh và phân tích:

+ Số người dưới độ tuổi lao động (0 – 14 tuổi) và ngoài độ tuổi lao động (trên 65 tuổi):

• Ở các nước phát triển số người dưới độ tuổi lao đông chiếm tỉ lệ thấp với 17%, trong khi đó ở các nước đang phát triển chiếm 32%.
• Ở các nước phát triển độ tuổi ngoài lao động chiếm tỉ lệ cao 15%, còn các nước đang phát triển chiếm tỉ lệ thấp chỉ có 5%.

+ Số người trong độ tuổi lao động (15 - 64 tuổi):

Ở nước phát triển có tỉ lệ người trong độ tuổi lao động cao với 68%, còn ở các nước đang phát triển có tỉ lệ thấp hơn 63% tuy nhiên đang có xu hướng tăng theo từng năm.

Nguồn nhân lực trẻ và đông ở các nước đang phát triển tác động như thế nào đến kinh tế-xã hội:

- Cung cấp nhân lực cho nền kinh tế và xã hội.......................

- Việc đáp ứng nhu cầu giáo dục, y tế...........................

- Những việc làm cho lực lượng lao động này.........................

Phương pháp giải

Cần nắm được những thuận lợi và khó khăn của nguồn nhân lực trẻ và đông ở các nước đang phát triển để chỉ ra tác động đến kinh tế-xã hội:

- Cung cấp nhân lực cho nền kinh tế và xã hội: Nguồn lao động trẻ, khỏe

- Về việc đáp ứng nhu cầu giáo dục, y tế: chưa thể đáp ứng được đầy đủ cho các nhu cầu đó.

- Những vấn đề về việc làm cho lực lượng lao động này: dân số đông, nền kinh tế chưa phát triển,...

Hướng dẫn giải

- Cung cấp nhân lực cho nền kinh tế và xã hội: Nguồn lao động trẻ, khỏe, tiếp thu khoa học kĩ thuật nhanh nhạy, đáp ứng đủ cho nhu cầu nhân lực của nền kinh tế xã hội.

- Về việc đáp ứng nhu cầu giáo dục, y tế, vấn đề nhà ở, cung cấp lương thực, thực phẩm: Trẻ em quá đông, các nhu cầu về giáo dục, y tế, nhà ở và lương thực là rất lớn, tuy nhiên, nền kinh tế các nước đang phát triển chưa thể đáp ứng được đầy đủ cho các nhu cầu đó.

- Những vấn đề về việc làm cho lực lượng lao động này: dân số đông, nền kinh tế chưa phát triển toàn diện, việc phân công lao động vẫn còn khó khăn, tỉ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm ở mức cao.

Những vấn đề cần giải quyết khi có dân số già quá nhiều:..........

Phương pháp giải

Cần nắm được hậu quả khi có dân số già quá nhiều để trả lời: thiếu nguồn lao động, nguy cơ làm giảm dân số,...

Hướng dẫn giải

Vấn đề cần giải quyết khi có dân số già quá nhiều là:

- Thiếu nguồn lao động bổ sung

- Tỉ lệ người phụ thuộc ngày càng cao

- Có nhiều nguy cơ làm giảm dân số

Vấn đề ô nhiễm môi trường là một thách thức lớn mà bất kì quốc gia nào trên thế giới cũng phải đối mặt (Ở mức độ khác nhau):

Hãy điền chữ Đ vào ô trống ý em cho là đúng, chữ S vào ô sai:

Sự biển đổi khí hậu và suy giảm tầng ô dôn xảy ra khi:

 Hãy điền tiếp vào chỗ chấm (...) ở bảng dưới sao cho phù hợp:

- Trong các nguồn gây ô nhiễm ở Việt Nam, nguồn gây ô nhiễm chính nào có tác hại đến nuôi trồng thủy sản và đời sống nhiều nhất?

- Với trách nhiệm là một học sinh, em cần phải làm gì để bảo vệ môi trường sống?

Phương pháp giải

- Cần nắm được nguyên nhân của sự biển đổi khí hậu và suy giảm tầng ô dôn để xác định các câu trên đúng hay sai

- Dựa vào thực trạng ôn nhiễm nguồn nước và sự suy giảm đa dạng sinh học để hoàn thành bảng trên

- Ô nhiễm nguồn nước có tác hại đến nuôi trồng thủy sản và đời sống nhiều nhất.

- Liên hệ thực tế, xác định khả năng của bản thân để đưa ra những việc làm để bảo vệ môi trường sống: tự ý thức, tiết kiệm nước, ....

Hướng dẫn giải

Sự biển đổi khí hậu và suy giảm tầng ô dôn xảy ra khi:

- Ô nhiễm nguồn nước có tác hại đến nuôi trồng thủy sản và đời sống nhiều nhất.

- Phải bảo vệ và cải tạo môi trường bằng cách:

+ Bản thân tự ý thức được vai trò quan trọng của môi trường.

+ Bản thân tự giác bảo vệ môi trường bằng các việc làm thiết thực như: không vứt rác bừa bãi nơi công cộng, thường xuyên vệ sinh nơi ở, khu dân cư mình sinh sống.

+ Sử dụng tiết kiệm nước, tiết kiệm điện.

+ Tham gia các hoạt động trồng cây gây rừng để cải tạo không khí.

+ Tuyên truyền khuyên bảo các hành vi gây ô nhiễm môi trường công cộng.