Giải bài tập SGK Vật lý 8 Bài 18: Câu hỏi và bài tập tổng kết chương I Cơ học

B- Vận dụng

I- Khoanh tròn chữ cái trước phương án trả lời mà em cho là đúng

1. Giải bài 1 trang 63 SGK Vật lý 8 

Hai lực được gọi là cân bằng khi:

A. Cùng phương, cùng chiều, cùng độ lớn.

B. Cùng phương, ngược chiều, cùng độ lớn.

C. Cùng phương, cùng độ lớn, cùng đặt lên một vật.

D. Cùng đặt lên một vật, cùng độ lớn, phương nằm trên một đường thẳng, chiều ngược nhau.

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về hai lực cân bằng.

Hướng dẫn giải

Hai lực được gọi là cân bằng khi cùng đặt trên một vật, cùng độ lớn, phương nằm trên cùng một đường thẳng, chiều ngược nhau.

⇒ Chọn đáp án D

2. Giải bài 2 trang 63 SGK Vật lý 8

Xe ô tô đang chuyển động đột ngột dừng lại. Hành khách trong xe bị:

A. Ngả người về phía sau.

B. Nghiêng về bên trái.

C. Nghiêng về bên phải.

D. Xô người về phía trước.

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về quán tính.

Hướng dẫn giải

Xe ô tô đang chuyển động đột ngột dừng lại. Hành khách trong xe bị xô người về phía trước (theo quán tính).

⇒ Chọn đáp án D

3. Giải bài 3 trang 63 SGK Vật lý 8

Một đoàn mô tô chuyển động cùng chiều, cùng vận tốc đi ngang qua một ô tô đỗ bên đường. Ý kiến nhận xét nào sau đây là đúng?

A. Các mô tô chuyển động đối với nhau.

B. Các mô tô đứng yên đối với nhau.

C. Các mô tô đứng yên đối với ô tô.

D. Các mô tô và ô tô cùng chuyển động đối với mặt đường.

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về tính tương đối của chuyển động.

Hướng dẫn giải

Các mô tô đứng yên đối với nhau.

⇒ Chọn đáp án B

4. Giải bài 4 trang 63 SGK Vật lý 8

Hai thỏi kim loại hình trụ, một bằng nhôm, một bằng đồng có cùng khối lượng được treo vào hai đầu cân đòn thì đòn cân cân bằng (H.18.1). Khi nhúng cả hai vào nước thì đòn cân:

A. Nghiêng về bên phải.

B. Nghiêng về bên trái.

C. Vẫn cân bằng.

D. Nghiêng về phía thỏi được nhúng sâu hơn trong nước.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về lực đẩy Ac- si- mét.

Hướng dẫn giải

5. Giải bài 5 trang 64 SGK Vật lý 8

Để dịch chuyển vật nặng lên cao người ta có thể dùng nhiều cách. Liệu có cách nào dưới đây cho ta lợi về công không?

A. Dùng ròng rọc động.

B. Dùng ròng rọc cố định.

C. Dùng mặt phẳng nghiêng.

D. Cả ba cách trên đều không cho lợi về công.

Phương pháp giải

Để tchọn đáp án đúng ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về công cơ học.

Hướng dẫn giải

Cả ba cách trên đều không cho lợi về công.

⇒ Chọn đáp án D

6. Giải bài 6 trang 64 SGK Vật lý 8

Một vật được ném lên cao theo phương thẳng đứng. Khi nào vật vừa có thế năng vừa có động năng?

A. Chỉ khi vật đang đi lên.

B. Chỉ khi vật đang rơi xuống.

C. Chỉ khi vật lên đến điểm cao nhất.

D. Cả khi vật đang đi lên và đang đi xuống.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về sự bảo toàn cơ năng, thế năng và động năng.

Hướng dẫn giải

Vật vừa có thế năng vừa có động năng khi cả khi vật đang đi lên và đang đi xuống.

⇒ Chọn đáp án D

II- Trả lời câu hỏi

1. Giải bài 1 trang 64 SGK Vật lý 8

Ngồi trong xe ô tô đang chạy, ta thấy hai hàng cây bên đường chuyển động theo chiều ngược lại. Giải thích hiện tượng này.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý tính tương đối của chuyển động.

Hướng dẫn giải

Nếu chọn ô tô làm vật mốc (người ngồi trên xe cũng là vật làm mốc) thì hai hàng cây bên đường sẽ chuyển động ngược lại đối với xe nên ta thấy hai hàng cây bên đường chuyển động theo chiều ngược lại.

2. Giải bài 2 trang 64 SGK Vật lý 8

Vì sao khi mở nắp chai bị vặn chặt, người ta phải lót tay bằng vải hoặc cao su?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về lực ma sát.

Hướng dẫn giải

Để làm tăng ma sát giữa tay vặn và nắp chai, như vậy sẽ đễ mở hơn.

3. Giải bài 3 trang 64 SGK Vật lý 8

Các hành khách đang ngồi trên xe ô tô bỗng thấy mình bị nghiêng người sang trái. Hỏi lúc đó xe ô tô đang lái sang phía nào?

Phương pháp giải

Để biết xe ô tô đang lái sang phía nào cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về quán tính.

Hướng dẫn giải

4. Giải bài 4 trang 64 SGK Vật lý 8

Tìm một ví dụ chứng tỏ tác dụng của áp suất phụ thuộc vào độ lớn của áp lực và diện tích bị ép.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về áp suất.

Hướng dẫn giải

Đinh nhọn dễ đóng vào gỗ hơn so với trường hợp đầu đinh đã bị tà vì diện tích bị ép nhỏ hơn. Với cùng một cái đinh, nếu dùng búa đập mạnh thì đinh dễ ăn sâu vào gỗ hơn.

5. Giải bài 5 trang 64 SGK Vật lý 8

 Khi vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy Acsimét được tính như thế nào?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về lực đẩy Ac- si- mét.

Hướng dẫn giải

6. Giải bài 6 trang 64 SGK Vật lý 8

Trong những trường hợp dưới đây, trường hợp nào có công cơ học?

• Cậu bé trèo cây.
• Em học sinh ngồi học bài.
• Nước ép lên thành bình đựng.
• Nước chảy xuống từ đập chắn nước.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về công cơ học.

Hướng dẫn giải

Trường hợp có công cơ học là:

• Cậu bé trèo cây.
• Nước chảy xuống từ đập chắn nước.

1. Giải bài 1 trang 65 SGK Vật lý 8

Một người đi xe đạp xuống một cái dốc dài 100m hết 25s. Xuống hết dốc, xe đạp lăn tiếp đoạn đường dài 50m trong 20s rồi mới dừng hẳn. Tính vận tốc trung bình của người đi xe đạp trên mỗi đoạn đường và trên cả quãng đường.

Phương pháp giải

Để tìm vận tốc trung bình của người đi xe đạp trên mỗi đoạn đường và trên cả quãng đường ta cần áp dụng:

- Công thức tính vận tốc trung bình : v_tb = s/t

trong đó : s là quãng đường đi được, t là thời gian để đi hết quãng đường đó. 

Hướng dẫn giải

• Vận tốc trung bình trên đoạn đường đầu là:

\({v_{tb1}} = \frac{{{s_1}}}{{{t_1}}} = \frac{{100}}{{25}} = 4m/s\)

• Vận tốc trung bình trên đoạn đường sau là:

\({v_{tb2}} = \frac{{{s_2}}}{{{t_2}}} = \frac{{50}}{{20}} = 2,5m/s\)

• Vận tốc trung bình trên cả quãng đường là:

\({v_{tb}} = \frac{{{s_1} + {s_2}}}{{{t_1} + {t_2}}} = \frac{{100 + 50}}{{25 + 20}} = 3,3m/s\)

2. Giải bài 2 trang 65 SGK Vật lý 8

Một người có khối lượng 45kg. Diện tích tiếp xúc với mặt đất của mỗi bàn chân là 150 cm2. Tính áp suất người đó tác dụng lên mặt đất khi:

a) Đứng cả hai chân.

b) Co một chân.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

- Công thức tính áp suất : p = F/S

trong đó : p là áp suất, F là áp lực tác dụng lên mặt bị ép có diện tích là S.

Hướng dẫn giải

Trọng lượng của người là: P = 45.10 = 450 N.

a) Khi đứng cả hai chân thì diện tích tiếp xúc với mặt đất là:

S = 150.2 = 300 cm² = 0,03 m²

Áp suất khi đứng cả hai chân là:

\(p = \frac{P}{S} = \frac{{450}}{{0,03}} = 15000N/{m^2}\)

b) Khi co một chân thì diện tích tiếp xúc giảm một nửa:

S₁ = S/2 = 150 cm² = 0,015 m²

Áp suất khi đứng một chân là:

\(p = \frac{P}{{{S_1}}} = \frac{{450}}{{0,015}} = 30000N/{m^2}\)

3. Giải bài 3 trang 65 SGK Vật lý 8

M và N là hai vật giống hệt nhau được thả vào hai chất lỏng khác nhau có trọng lượng riêng d1 và d2 (H.18.2).

a. So sánh lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên M và N.

b. Trọng lượng riêng của chất lỏng nào lớn hơn?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần :

- Lực đẩy Ác - si - mét: F_A = d.V

trong đó: d là trọng lượng riêng của chất lỏng, V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

Hướng dẫn giải

4. Giải bài 4 trang 65 SGK Vật lý 8

Hãy tính công mà em thực hiện được, khi đi đều từ tầng một lên tầng hai của ngôi trường em (em tự cho các dữ kiện cần thiết).

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

- Công mà em thực hiên: A = F.h

trong đó : F = P_người, h là chiều cao từ sàn tầng 1 đến sàn tầng 2, F là lực nâng người lên.

Hướng dẫn giải

5. Giải bài 5 trang 65 SGK Vật lý 8

Một lực sĩ cử tạ nâng quả tạ khối lượng 125kg lên cao 70 cm trong thời gian 0,3 s. Trong trường hợp này lực sĩ đã hoạt động với công suất trung bình là bao nhiêu?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

- Công thức tính công suất: P=At$P=\frac{A}{t}$

trong đó: A là công thực hiện được, t là thời gian thực hiện công đó.

Hướng dẫn giải

C- Trò chơi ô chữ

1. Giải bài 1 trang 66 SGK Vật lý 8 

Tên loại vũ khí có hoạt động dựa trên hiện tượng chuyển hóa thế năng thành động năng?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về sự bảo toàn cơ năng.

Hướng dẫn giải

Vũ khí có hoạt động dựa trên hiện tượng chuyển hóa thế năng thành động năng là: CUNG

2. Giải bài 2 trang 66 SGK Vật lý 8 

Đặc điểm vận tốc của vật khi vật chịu tác dụng của lực cân bằng?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về đặc điểm của vật khi vật chịu tác dụng của lực cân bằng.

Hướng dẫn giải

Đặc điểm vận tốc của vật khi vật chịu tác dụng của lực cân bằng là: KHÔNG ĐỔI

3. Giải bài 3 trang 66 SGK Vật lý 8 

Hai từ dùng để biểu đạt tính chất: Động năng và thế năng không tự sinh ra hoặc mất đi mà chỉ chuyển hóa từ dạng này sang dạng kia.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về sự bảo toàn cơ năng.

Hướng dẫn giải

4. Giải bài 4 trang 66 SGK Vật lý 8 

Đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công trong một giây?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về công cơ học.

Hướng dẫn giải

5. Giải bài 5 trang 66 SGK Vật lý 8 

Tên của lực do chất lỏng tác dụng lên vật khi nhúng vào trong chất lỏng?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về lực Ac- si- mét.

Hướng dẫn giải

Lực do chất lỏng tác dụng lên vật khi nhúng vào trong chất lỏng là lực: Ac- Si- mét

6. Giải bài 6 trang 66 SGK Vật lý 8 

Chuyển động và đứng yên có tính chất này?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về tính tương đối của chuyển động.

Hướng dẫn giải

7. Giải bài 7 trang 66 SGK Vật lý 8 

Áp suất tại các điểm nằm trên cùng một mặt phẳng nằm ngang của chất lỏng có tính chất này?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về áp suất.

Hướng dẫn giải

8. Giải bài 8 trang 66 SGK Vật lý 8 

Tên gọi chuyển động của con lắc đồng hồ?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về dao động.

Hướng dẫn giải

9. Giải bài 9 trang 66 SGK Vật lý 8 

Tên gọi hai lực cùng điểm đặt, cùng phương, ngược chiều, cùng độ lớn?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về hai lực cân bằng.

Hướng dẫn giải

Hai lực cùng điểm đặt, cùng phương, ngược chiều, cùng độ lớn là: LỰC CÂN BẰNG

Hàng dọc

Hãy xác định nội dung của từ ở hàng dọc màu xanh (H.18.3)

Phương pháp giải

Để xác định nội dung của từ ở hàng dọc màu xanh ta cần dựa vào 9 đáp án của các câu hỏi trên.

Hướng dẫn giải

Ô chữ hàng dọc: CÔNG CƠ HỌC