Thuyết minh về cây phượng

a. Mở bài

Dẫn dắt, giới thiệu về cây phượng (loài cây thân thuộc với tuổi học trò, thường trồng trong sân trường, lưu giữ nhiều kỉ niệm,...).

b. Thân bài

- Giới thiệu khái quát về cây phượng:

• Tên gọi: phượng, phượng vĩ, điệp tây,...
• Nguồn gốc: từ Madagascar, trong các cánh rừng ở miền tây Malagasy.
• Nơi sinh sống chủ yếu: vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới.

- Đặc điểm của cây phượng:

• Loại cây: cây to, thân gỗ
• Chiều cao thân cây: có thể cao đến 20 mét.
• Lá cây: lá phức, bề ngoài lá giống lông chim, màu lục nhạt,...
• Hoa phượng: có hình dáng giống chim phượng xòe đuôi, cánh hoa lớn gồm 4 cánh màu đỏ tươi dài 8 cm, cánh hoa thứ 5 mọc thẳng có lốm đốm màu trắng-vàng, cam- vàng hay trắng-đỏ,...
• Quả phượng: thuộc loại quả đậu, khi chín có màu nâu sẫm, quả dài, rất nặng.

- Vai trò của cây phượng:

• Tán cây rộng, che bóng mát.
• Hoa nở đẹp, tăng vẻ mỹ quan cho không gian được trồng.
• Hạt rất bùi, có thể ăn được.
• Nở hoa làm dấu chỉ thời gian cho mùa hè.
• Cánh hoa đẹp thường được dùng ép vào vở, lưu lại kỉ niệm tuổi học trò.
• Làm nguồn tài liệu sáng tác cho văn nghệ, thơ ca,...

- Ý nghĩa của cây phượng:

• Gắn với nhiều kỉ niệm bên mái trường.
• Loài cây mang nhiều ý nghĩa biểu trưng, gửi gắm nhiều tình cảm của lứa tuổi học trò.

c. Kết bài

Khái quát cảm nghĩ của bản thân về cây phượng (loài cây ý nghĩa, chất chứa nhiều cảm xúc, nỗi niềm,....).

Trong đời sống, cây phượng vĩ giữ một vai trò quan trọng và thiết yếu. Cây tạo bóng mát vào những ngày hè oi ả, làm dịu đi cái nắng cháy da cháy thịt kia. Dưới bóng phượng là nơi vui chơi của các cô cậu học trò. Cây phượng đứng đó, sừng sững giữa một góc sân tưởng như chẳng hề đổi thay mà đã chứng kiến bao kỉ niệm, bao cảm xúc chẳng thể có lại lần thứ hai. Đó là vòng tay ấm áp dang rộng khi ngày đầu tiên ta đi học, là ánh mắt luyến tiếc, là lời nhắn gửi tâm tình ngày ta ra trường. Cứ thế, cứ thế thầm lặng và giản đơn, cây phượng vĩ đã ghi dấu những chặng đường thời học sinh.

Cây phượng vĩ không biết tự bao giờ đã chất chứa những giá trị tinh thần to lớn. Có cả một thành phố được mệnh danh là "thành phố hoa phượng đỏ"- Hải Phòng bởi nơi đây vào mùa hạ luôn rực đỏ trong sắc phượng. Hay bài thơ "Thời hoa đỏ" của nhà thơ Thanh Tùng đã được nhạc sĩ Nguyễn Đình Bảng phổ nhạc khi hồi tưởng lại những kỉ niệm tuổi trẻ gắn với màu đỏ phượng vĩ. 

Một loài cây tưởng như bình thường nhưng lại có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống con người. Ngày nay khi đất nước đang vươn mình đứng dậy, hội nhập cùng thế giới với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì mỗi chúng ta càng cần giữ gìn và tích cực trồng phượng vĩ nhiều hơn để tạo một không gian xanh sạch đẹp. 
Trong cuộc đời mỗi con người thì quãng đời học sinh là khoảng thời gian rực rỡ nhất và đẹp đẽ nhất trong cuộc đời mỗi con người. Thời học sinh gắn liền với những trang lưu bút, những bộ đồng phục, chiếc áo dài trắng tinh khôi và đặc biệt là một loại cây, loại cây mà không thể nào thiếu, không thể nào không nhắc đến khi nói đến năm tháng thời học sinh đó là cây phượng .

Phượng là loại cây có từ lâu, phượng có nguồn gốc từ Madagasca. Đến tận cuối thế kỉ XIX thì phượng được du nhập vào các thành phố lớn ở Việt Nam như Hải Phòng, Đà Nẵng, … Và cũng chính vì vậy mà ngày nay Hải Phòng được mệnh danh là thành phố hoa phượng đỏ Bởi vậy mà cứ đến dịp hè khi phượng ra hoa thì Hải Phòng lại được đón một lượng du khách lớn đến để ngắm sắc đỏ rực rỡ trên khắp các con phố ở Hải Phòng. Phượng, ngoài cái tên này ra thì cây này có rất nhiều tên gọi khác nhau như phượng vĩ, xoan tây, điệp tây hoặc hoa nắng. Tên tiếng anh của nó còn được gọi là Mohur tree, bởi phượng được trồng rất nhiều nơi trên thế giới nên mỗi vùng miền nó lại được gọi bằng một cái tên khác nhau. Phượng là cây thuộcc họ fabaceae và phượng sinh sống ở những vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới bởi vậy nên phượng mới thích nghi với điều kiện nóng ẩm ở Việt Nam.

Phượng thường không cao như những loài cây cổ thụ khác. Cao nhất cũng chỉ khoảng 20m. Phượng có tán rộng nên gốc phượng thường là nơi trú cái nắng hè oi ả của các bạn học sinh. Phượng là loại cây thân gỗ. Thân cây nhỏ không có kích thước quá to. Thân phượng màu nâu sẫm bao bọc bên ngoài là lớp vỏ xù xì gai góc.

Lá phượng đặc biệt, không giống với những chiếc lá cây khác. Mà lá phượng nhỏ xíu, lấm chấm li ti mọc đói xứng qua một xương lá tạo thành những chiếc lá canpo, những chiếc lá nhỏ ấy lại được gắn đối xứng nhau qua một chiếc xương lớn tạo thành một chiếc lá hoàn chỉnh .Chính vì cấu trúc đặc biệt như vậy nên lá phượng thưa thớt chứ không đặc kín như lá bàng, lá bằng lăng,… Lá phượng thuộc họ lá kép lông chim, lá thường có màu xanh lục. Đặc biệt vào mùa khô lá cây thường xuyên vàng và lá bắt đầu rụng vào khoảng thời gian này.

Phượng có tán rộng dài, vươn xa. Mỗi cành lớn thường có nhiều nhánh nhỏ đan xen chi chít khiến cây phượng có hình dáng như những chiếc ô khổng lồ xanh mướt tỏa bóng râm mát tránh cái nắng gắt, oi ả của ngày hè.

Cây phượng có rễ to, thuộc loại rễ cọc. Là rễ cọc nên nó đâm sâu xuống đất hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Có một số cây phượng có phần rễ nổi trên mặt đất, đó là những chiếc dễ dài, ngoằn ngoèo và có kích thước tùy theo đọ tuổi của cây.

Nhờ có những chiếc rễ to, khỏe hút chất dinh dưỡng nuôi cây mà đến dịp hè cây mới bung hoa khoe sắc. Hoa phượng thường có màu đỏ thẫm hoặc đỏ tươi. Hoa phượng có năm cánh trong đó có một cánh gọi là cánh lớn. Cánh lớn có đặc điểm hình dáng khác so với bốn cánh còn lại. Cánh lớn có màu đỏ, mọc chính giữa trên lá có lốm đốm màu vàng. Màu đỏ cảu hoa là màu của nắng của gió là màu đỏ của cái nắng gay gắt của mùa hè oi ả. Tuy bông hoa phượng ấy mang sắc đỏ gay gắt nhưng khi nó hòa quyện với màu xanh của lá, vàng của nắng, màu xanh trong trẻo của của bầu trời mùa hè thì lại tạo nên một bức tranh thật tuyệt đẹp.

Quả phượng dài, dẹp màu đen, bên trong có nhiều hạt rất cứng . Ở Việt Nam thì quả phượng chưa có nhiều lợi ích trong cuộcc sống nhưng ở Caribe thì họ đã biết sử dụng những quả phượng để làm nên bộ gõ để sử dụng trong âm nhạc.

Phượng có tuổi đời không cao chỉ tầm khoảng 20-30 năm tuổi. Nhưng phượng lại có thể tái sinh rất dễ dàng, có thể trồng bằng chồi hoặc hạt và phát triển rất nhanh trên mọi địa hình và đất trồng.

Bên cạnh lợi ích của hầu hết mọi cây là tạo bóng râm che mát và làm đẹp cho con phố phường, trường học thì nó còn là cây gợi nhắc cho chúng ta về những kỉ niệm tuổi thơ, thời cắp sách tới trường. Mỗi khi hè tới, tiếng ve bắt đầu râm ran trên các vòm cây thì phượng cũng bắt đầu ra hoa. Phượng nở cũng là lúc lũ học sinh háo hức được nghỉ hè, cũng là lúc tụi học sinh khóc nức nở vì sắp phải chia xa, phượng nở đem bao niềm vui nỗi buồn của học sinh.

Phượng là loại cây vừa hữu ích, vừa làm đẹp cho đời. Bởi những lợi ích của nó là một người dân chúng ta cần có ý thức giữ gìn và chăm sóc cây để có thể khoe sắc cho đời.

Nhắc đến loài hoa phượng vĩ là nhắc đến một loại hoa đại biểu cho mùa hè gắn liền với tuổi học trò. Và mỗi khi nhìn thấy những chùm phương đỏ rực rỡ một góc trời cũng là lúc các bạn học trò lại bước vào một mùa thi vất vả, một mùa báo hiệu sự chia li thật buồn. Chả vì thế mà nó được đặt cho cái tên vô cùng thân thương “hoa học trò”.

Loài phượng vĩ này có rất nhiều tên gọi khác nhau như xoan tây, điệp tây, hoa nắng… thì nó còn có tên khoa học là Delonix rega. Loài này sinh trưởng rất tốt trong những vùng khí hậu nhiệt đới hay cận nhiệt đới tuy nhiên nó vẫn có thể chống chọi với điều kiện khô hạn và những vùng đất mặn. Tổ tiên của loài phượng này có xuất xứ từ vùng Madagascar. Người ta tìm thấy giống cây này tại các khu rừng ở tây Malagasy, Chính vì thế nó đã làm một chuyến di lịch đi đến khắp mọi miền nhiệt đới trên thế giới và phổ biến nhất là ở Đông Nam Á và các nước mỹ la tinh. Loài hoa này được xứ sở Madagascar xếp vào nững loại hoàng tộc thảo mộc và là biểu tượng cho đất nước Puerto Rico. Loài hoa này du nhập vào Việt Nam từ thế kỉ thứ 19 do người Pháp mang về trồng. Nó vô cùng phổ biến ở những thành phố như: Hải Phòng, Đà Nẵng, Sài Gòn… khắp dải đất hình chữ S đâu đâu cũng có bóng dáng của loài hoa này phổ biến ở là những không gian như trường học, công viên, bệnh viện….

Loài cây này có chiều cao phổ biến từ  5- 12m với những tán lá xòe rộng và dày đặt cạnh nhau như một chiếc dù khổng lồ. Mỗi cành lá dài khoảng 20 -40cm, lá nhỏ li ti có màu xanh lục hơi nhạt . Cánh hoa có màu đỏ thẫm dài đến 4-5cm, mỗi bông hoa gồm có 5 cánh xòe rộng như những chiếc chong chóng. Hoa có 4 cánh màu đỏ thẫm rực rỡ còn cánh thứ 5 thì mọc thẳng hơi quăn và màu khác lạ trắng xen lẫn những đốm đỏ li ti. Đến khi hoa tàn sẽ mọc thành những quả phượng dài đến 60cm và rộng chừng 5cm, khi quả chín có màu đen thẫm và vỏ cứng bên trong chứa những hạt phượng nâu thẫm. Chính nhờ những đặc điểm lí tưởng này mà nó được mệnh danh là loài cây đa màu sắc nhất thế giới.

Đặc biệt đối với những cô cậu học trò thì loài cây này càng trở nên đặc biệt. Nó ghi dấu ấn quan trọng với tuổi học trò. Mỗi khi hoa phượng nở là báo hiệu trước  một mùa thi, dù có kết quả tốt hay không thì đây cũng là quãng thời gian quý giá các bạn có thể nghỉ ngơi và thư giãn. Những bông phượng vĩ không chỉ báo hiệu một thời khắc quan trọng của tuổi học trò mà nó còn có tác dụng ép vào những trang sách làm thành những cánh hoa khô, trang sách lưu niệm tuổi học trò. Tuy có gắn với những kỉ niệm buồn, những chia tay lưu luyến bịn rịn và cả những giọt nước mắt của tuổi học trò thế nhưng khi loài hoa này nở rộ đẹp nhất cũng là lúc một năm học mới lại đến.

Ở Việt Nam loài hoa này rất phổ biến và có cả một thành phố được mệnh danh thành phố hoa phượng đỏ - Hải Phòng. Loài cây này còn có rất nhiều công dụng như làm củi đun nấu, gỗ xây dựng dân dụng, còn riêng rễ cây được dùng để chữa một số bệnh.

Cũng chính vì những đặc tính trời phú mang đến cho loại hoa này mà đến nay nó vẫn được rất nhiều thế hệ yêu thích và ươm trồng. Suốt từ năm này qua năm khác mùa này sang mùa khác mặc cho sương gió, hay cái nắng thiêu đốt, cây phượng vĩ vẫn sừng sững khẳng khiu đợi chờ đến một thời khắc rực rõ của mùa hè bắt đầu bung nở đỏ cả một góc trời.

Một người bạn thân yêu của vô vàn lứa tuổi học trò người chứng kiến những cuộc chia ly đầy tủi hờn, những tình yêu chớm nở trong sáng, ngây ngô hay cả những cuộc hội ngộ mừng mừng tủi tủi đến nao lòng. Phượng vĩ chính là biểu tượng đẹp nhất, trong sáng nhất của mọi thế hệ học trò.