Lịch sử 6 Bài 7: Ôn tập

Phần một của chương trình Lịch sử lớp 6 đã trình bày những nét cơ bản của lịch sử loài người từ khi xuất hiện đến cuối thời cổ đại. Chúng ta đã học và biết loài người đã lao động và biến chuyển như thế nào để dần dần đưa xã hội tiến lên và xây dựng những quốc gia đầu tiên trên thế giới, đồng thời đã sáng tạo nên những thành tựu văn hóa quý giá để lại cho đời sau.

Câu 1: Những dấu vết của Người tối cổ (Người vượn) được phát hiện ở đâu?

Gợi ý trả lời

Dấu vết của Người tối cổ được phát hiện ở 3 địa điểm: Đông Phi, trên đảo Gia-va (In-đô-nê-xi-a), gần Bắc Kinh (Trung Quốc) vào khoảng thời gian từ 3-4 triệu năm trước đây.

Câu 2: Những điểm khác nhau giữa Người tinh khôn và Người tối cổ thời nguyên thủy

Gợi ý trả lời

- Về con người: 

+ Người tối cổ: đứng bằng hai chân, hộp sọ to, cằm hướng về phía trước

+ Người tinh khôn: đứng thẳng, trán cao, hàm lùi vào, răng nhọn, đều, tay chân như người ngày nay

- Về công cụ sản xuất:

+ Người tối cổ: sử dụng đá, ghè đá thô sơ

+ Người tinh khôn: sử dụng công cụ sản xuất và đồ dùng đa dạng, bằng nhiều nguyên liệu khác nhau: đá, sừng, tre gỗ, đồng.

- Về tổ chức xã hội:

+ Người tối cổ: sống thành bầy đàn, hoạt động săn bắt, hái lượm là chính

+ Người tinh khôn: sống theo chế độ thị tộc, gồm vài chục gia đình, có họ hàng gần gũi với nhau, ăn chung, làm chung, giúp đỡ nhau trong mọi công việc.

Câu 3: Thời cổ đại có những quốc gia lớn nào?

Gợi ý trả lời

- Các quốc gia cổ đại phương Đông: Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Quốc.

- Các quốc gia cổ đại phương Tây: Hi Lạp và Rô-ma.

Câu 4: Các tầng lớp xã hội chính ở thời cổ đại.

Gợi ý trả lời

- Các tầng lớp chính ở các quốc gia cổ đại phương Đông là: vua-quý tộc, nông dân công xã và nô lệ.

- Các tầng lớp chính ở các quốc gia cổ đại phương Tây là: chủ nô và nô lệ.

Câu 5: Các loại nhà nước thời cổ đại.

Gợi ý trả lời

- Ở phương Đông: nhà nước chuyên chế quân chủ do vua đứng đầu, vua nắm mọi quyền hành cao nhất trong mọi công việc.

- Ở phương Tây: người dân tự do có quyền cùng quý tộc bầu ra những người cai quản đất nước theo thời hạn quy định, được gọi là nhà nước dân chủ chủ nô.

Câu 6: Những thành tựu văn hóa của thời cổ đại

Gợi ý trả lời

- Về chữ viết, chữ số:

+ Phương Đông: sáng tạo ra chữ tượng hình, hệ đếm đếm 10,nghĩ ra số 0, tính được số pi

+ Phương Tây: sáng tạo ra hệ chữ a, b, c

- Về các khoa học:

+ Phương Đông: sáng tạo ra Âm lịch, có nhiều đóng góp trong các lĩnh vực toán học, vật lí, địa lí....

+ Phương Tây: sáng tạo ra Dương lịch, đạt được nhiều thành tựu trong nhiều lĩnh vực toán học, thiên văn, vật lí, địa lí...với các nhà khoa học nổi tiếng như Pi-ta-go, Ac-si-met, Hê-rô-đốt...

- Về các công trình nghệ thuật:

+ Phương Đông: các công trình nổi tiếng như Kim tự tháp Ai Cập, thành Ba-bi-lon ở Lưỡng Hà....

+ Phương Tây: các công trình nổi tiếng như đền Pác-tê-nông ở A-ten, đấu trường Cô-li-dê ở Rô-ma, tượng thần Vệ nữ ở Mi-lô...

Câu 7: Thử đánh giá các thành tựu văn hóa lớn của thời cổ đại.

Gợi ý trả lời

- Những di sản văn hóa cổ đại phong phú, đa dạng, sáng tạo và có giá trị thực tiễn đã nói lên được tài năng, sự lao động nghiêm túc với trình độ cao của con người hồi đó.

- Văn hóa cổ đại đã để lại những kiệt tác khiến người đời sau vô cùng thán phục. Thành tựu của nền văn hóa cổ đại còn đặt nền móng cho nhiều ngành khoa học và đặt nền móng cho sự phát triển của văn minh nhân loại sau này.

Bài học tổng hợp lại những kiến thức đã học trong phần lịch sử thế giới cổ đại. Qua bài học, các em được ôn tập lại những nét chính trong lịch sử thế giới cổ đại qua các giai đoạn.