Giải bài tập SGK Địa lí 7 Bài 21: Môi trường đới lạnh

Tính khắc nghiệt của đới lạnh thể hiện như thế nào?

Phương pháp giải

Để chỉ ra tính khắc nghiệt của đới lạnh, dựa vàoL

- Nhiệt độ trung bình 

- Mặt đất đóng băng quanh năm

- Lượng mưa trung bình 

Gợi ý trả lời

Tính khắc nghiệt của đới lạnh thể hiện :

- Nhiệt độ trung bình mùa đông luôn dưới - 10°C, mùa hạ ngắn và ít khi nóng đến 10°C.

- Mặt đất đóng băng quanh năm, chỉ tan một lớp mỏng vào mùa hạ

- Lượng mưa trung bình năm dưới 500 mm, phần lớn dưới dạng tuyết rơi.

Tại sao lại nói đới lạnh là vùng hoang mạc lạnh của Trái Đất?

Phương pháp giải

Dựa vào sự giống nhau giữa môi trường hoang mạc với môi trường đới lạnh để giải thích:

- Lượng mưa

- Khí hậu

- Ít người sinh sống, động thực vật nghèo nàn.

Gợi ý trả lời

Vì có sự giống nhau giữa môi trường hoang mạc với môi trường đới lạnh, thể hiện ở:

- Lượng mưa trung bình năm ít ,dưới 500mm: rất khô hạn

- Khí hậu rất khắc nghiệt: biên độ nhiệt năm và ngày rất lớn.

- Có rất ít người sinh sống, động thực vật nghèo nàn.

Giới thực vật và động vật ở đới lạnh có gì đặc biệt?

Phương pháp giải

Dựa vào đặc điểm môi trường khắc nghiệt ở đới lạnh để chỉ ra điểm đặc biệt của  thực vật và động vật:

- Động vật có 2 cách chống lại cái lạnh:

+ Chống lạnh chủ động

+ Chống lạnh thụ động

- Thực vật chỉ phát triển trong thời gian ngắn ngủi mùa hạ và chủ yếu ở ven biển băng Bắc Cực.

Gợi ý trả lời

- Động thực vật ở đới lạnh có những nét khác biệt so với các giới khác (về cách thích nghi với môi trường sống khắc nghiệt, chủ yếu là đối với động vật)

- Động vật có 2 cách chống lại cái lạnh:

+ Chống lạnh chủ động: có lớp lông dày hoặc lớp mỡ dày dưới da, sống thành đàn đông đúc để sưởi ấm cho nhau.

+ Chống lạnh thụ động: ngủ đông để giảm tiêu hao năng lượng trong giai đoạn lạnh nhất, hoặc di cư đến nơi ấm áp hơn để tránh mùa đông.

- Khí hậu quá lạnh ở hai cực không thích nghi với đời sống của thực vật nên chúng chỉ phát triển trong thời gian ngắn ngủi mùa hạ và chủ yếu ở ven biển băng Bắc Cực. Ở Nam Cực không có thực vật vì quá lạnh.

Đoạn văn sau đây mô tả cuộc sống trong ngôi nhà băng của người I-nuc (E-xki-mô). Cho biết người I-nuc đã thích nghi với mùa đông giá lạnh như thế nào?

“Cuộc sống trong ngôi nhà băng thật chẳng tiện nghi chút nào nhưng con người vẫn phải sống cho qua mùa đông giá lạnh từ – 30^oC đến – 40^oC. Nhà băng là nơi cư trú tốt nhất cho người I-nuc, các chú chó và lương thực của họ. Nhờ có ngọn đèn mỡ hải cẩu thắp liên tục, nhiệt độ trong nhà luôn duy trì từ 0^oC đến 2^oC. Vào nhà, người ta phải cởi bỏ bộ quần áo khoác ngoài bằng da và lông thú đã lạnh cứng lại, để tránh băng tan làm ướt người. Cơ thể cần luôn khô ráo mới chống được cái lạnh. Đối với chúng tôi, điều đáng sợ nhất trong ngôi nhà là sự hỗn tạp của hơi người, mùi thịt cá tươi, mùi lông chó, mùi mỡ hải cẩu cháy và mùi bếp núc. Trên trần chỉ có một lỗ thông hơi nhỏ cho cả ngôi nhà đông đúc, lối ra vào đã bị đống quần áo nút kín lại”.

Phương pháp giải

Dựa vào mô tả ngôi nhà băng của người I-nuc, để thích nghi với mùa đông giá lạnh họ đã:

- Về nhà ở: nhà băng chỉ có một lỗ thông hơi nhỏ

- Để chống lạnh: mặc quần áo da và lông thú, luôn giữ cơ thể khô ráo

Gợi ý trả lời

- Về nhà ở: ngôi nhà băng chật chội luôn được sưởi ấm bằng ngọn đèn mỡ hải cẩu và chỉ có một lỗ thông hơi nhỏ.

- Để chống lạnh: dùng đèn mỡ hải cẩu để chống lạnh, mặc quần áo da và lông thú, luôn giữ cơ thể khô ráo.