Giải bài tập SGK Sinh học 9 Bài 15: ADN

Đặc điểm cấu tạo hóa học của ADN

Phương pháp giải

Xem lại đặc điểm cấu tạo hóa học của ADN

Hướng dẫn giải

• Phân tử ADN được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N và P
• ADN thuộc loại đại phân tử được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là nuclêôtit thuộc bốn loại: A, T, G, X.

Vì sao ADN có cấu tạo rất đa dạng và đặc thù?

Phương pháp giải

Xem lại ADN, cấu tạo của ADN từ đó chỉ ra tính đa dạng và đặc thù của ADN

Hướng dẫn giải

• Tính đặc thù của phân tử ADN do mỗi phân tử ADN được đặc trưng số lượng, thành phần và đặc biệt là trình tự sắp xếp của các nuclêôtit.
• Tính đa dạng của phân tử ADN: do phân tử ADN được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân (các đơn phân là 4 loại nuclêôtit A, T, G, X). Khi thay đổi số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp các nuclêôtit thì có thể tạo vô số phân tử ADN khác nhau.

Mô tả cấu trúc không gian của ADN. Hệ quả của nguyên tắc bổ sung được thể hiện ở những điểm nào?

Phương pháp giải

Xem lại cấu trúc không gian và tính chất bổ sung của phân tử ADN, những đặc điểm thể hiện hệ quả của nguyên tắc bổ sung.

Hướng dẫn giải

- Mô tả cấu trúc không gian của ADN: ADN là một chuỗi xoắn kép gồm hai mạch song song, xoắn đều quanh một trục theo chiều từ trái sang phải (xoắn phải). Các nuclêôtit giữa hai mạch liên kết với nhau bằng các liên kết hiđro tạo thành cặp. Mỗi chu kì xoắn cao 34A°, gồm 10 cặp nuclêôtit. Đường kính vòng xoắn là 20A0.

- Hệ quả của nguyên tắc bổ sung được thể hiện ở những điểm sau:

• Dựa vào tính chất bổ sung của hai mạch A liên kết với T, G liên kết với X, do đó khi biết trình tự đơn phân của một mạch thì suy ra được trình tự các đơn phân của mạch còn lại.
• Về mặt số lượng và tỉ lệ các loại đơn phân trong ADN: A = T, G = X=> A + G = T + X.

Một đoạn mạch đơn của phân tử ADN có trình tự sắp xếp như sau: A-T-G-X-T-A-G-T-X

Hãy viết đoạn mạch đơn bổ sung với nó.

Phương pháp giải

Đoạn mạch bổ sung có liên kết với đoạn mạch gốc theo nguyên tắc bổ sung (A-T; G-X)

Hướng dẫn giải

• Đoạn mạch gốc ban đầu có trình tự: A-T-G-X-T-A-G-T-X
• Đoạn mạch đơn bổ sung với nó là: T-A-X-G-A-T-X-A-G

Tính đặc thù của mỗi đoạn ADN do yếu tố nào sau đây quy định?

a) Số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp cùa các nuclêôtit trong phân tử.

b) Hàm lượng ADN trong nhân tế bào.

c) Tỉ lệ A+T/G+X trong phân tử.

d) Cả b và c.

Phương pháp giải

Xem lại cấu tạo hóa học của ADN, yếu tố quy định tính đặc thù của mỗi đoạn ADN

Hướng dẫn giải

• Tính đặc thù của mỗi đoạn ADN do số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp cùa các nuclêôtit trong phân tử
• Đáp án a

Theo NTBS thì những trường hợp nào sau đây là đúng?

a) A + G = T + X

b) A = T ; G = X

c) A + T + G = A + X  + T

d) A + T + X = G+ X + T

Phương pháp giải

Theo nguyên tắc bổ sung thì: A liên kết với T; G liên kết với X.

Hướng dẫn giải

Theo nguyên tắc bổ sung : A = T, G = X

=> A + G = T + X, A + T + G = A + X + T 

=> Đáp án a, b, c đúng