Địa lý 6 Bài 4: Phương hướng trên bản đồ. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí

- Phương hướng chính trên bản đồ: có 8 hướng chính.

• Phần chính giữa bản đồ là phần trung tâm.
• Đầu trên kinh tuyến chỉ hướng Bắc.
• Đầu dưới chỉ hướng Nam.
• Đầu bên phải của vĩ tuyến chỉ hướng Đông.
• Đầu bên trái vĩ tuyến chỉ hướng Tây.

- Cơ sở xác định phương hướng trên bản đồ là dựa vào Kinh tuyến, Vĩ tuyến 

- Có bản đồ không thể hiện các đường kinh tuyến và vĩ tuyến thì dựa vào mũi tên chỉ hướng Bắc rồi tìm các hướng còn lại.

- Kinh tuyến gốc (0^o) đi qua đài thiên văn Greenwich (Anh), vĩ tuyến gốc chính là đường Xích đạo.

- Kinh độ của 1 điểm là khoảng cách tính bằng số độ, từ KT đi qua điểm đó đến KT gốc.

- Vĩ độ của 1 điểm là khoảng cách tính bằng số độ, từ VT đi qua điểm đó đến VT gốc.

- Tọa độ địa lí của một điểm là kinh độ, vĩ độ của điểm đó. Tọa độ xác định vị trí của 1 điểm trên bản đồ.

- Ví dụ: 

\(C\left\{ \begin{array}{l}
{20^0}T\\
{10^0}B
\end{array} \right.\)

Quan sát hình sau:

1. Giả sử chúng ta muốn tới thăm thủ đô một số nước trong khu vực Đông Nam Á bằng máy bay. Dựa vào bản đồ hình 12 (trang 16 SGK Địa lý 6), hãy cho biết các hướng bay từ:

• Hà Nội đến Viêng Chăn
• Hà Nội đến Gia-các-ta
• Hà Nội đến Ma-ni-la
• Cu-a-la Lăm-pơ đến Băng Cốc
• Cu-a-la Lăm-pơ đến Ma-ni-la
• Ma-ni-la đến Băng Cốc

2. Hãy ghi tọa độ địa lí của các điểm A, B, C trên bản đồ thủ đô các nước ở khu vực Đông Nam Á

3. Tìm trên bản đồ hình 12 các điểm có tọa độ địa lí: 140^oĐ – 0^o và 120^oĐ – 10^oN.

Gợi ý làm bài

 1. Các hướng bay từ:

• Hà Nội đến Viêng Chăn: Tây Nam
• Hà Nội đến Gia-các-ta: Nam
• Hà Nội đến Ma-ni-la: Đông Nam
• Cu-a-la Lăm-pơ đến Băng Cốc: Bắc
• Cu-a-la Lăm-pơ đến Ma-ni-la: Đông Bắc
• Ma-ni-la đến Băng Cốc: Tây

2. Ghi tọa độ địa lí của các điểm A, B, C trên bản đồ thủ đô các nước ở khu vực Đông Nam Á

• Điểm A: 130^oĐ – 10^oB
• Điểm B: 110^oĐ – 10^oB
• Điểm C: 130^oĐ – 0^o

3. Trên bản đồ hình các điểm có tọa độ địa lí: 

• Điểm E: 140^oĐ – 0^o
• Điểm D: 120^oĐ – 10^oN

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Biết được phương hướng trên bản đồ.
• Hiểu thế nào là lưới kinh, vĩ tuyến.
• Xác định được phương hướng, tọa độ địa lí của một điểm trên bản đồ và quả Địa Cầu
• Xác định phương hướng trên thực tế.