Giải bài tập SGK Vật lý 6 Bài 30: Tổng kết chương 2 Nhiệt học

Thể tích của các chất thay đổi như thế nào khi nhiệt độ tăng, khi nhiệt độ giảm?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

- Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

 - Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

 - Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

Hướng dẫn giải

Thể tích các chất tăng khi nhiệt độ tăng, thể tích các chất giảm khi nhiệt độ giảm.

Trong các chất rắn, lỏng, khí chất nào nở vì nhiệt nhiều nhất, ít nhất?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.

Hướng dẫn giải

• Chất khí nở vì nhiệt nhiều nhất.
• Chất rắn nở vì nhiệt ít nhất.

Tìm một thí dụ chứng tỏ sự co dãn vì nhiệt độ khi bị ngăn trở có thể gây ra lực rất lớn.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.

Hướng dẫn giải

Ví dụ chứng tỏ sự co dãn vì nhiệt độ khi bị ngăn trở có thể gây ra lực rất lớn:

Vào mùa hè, khi nhiệt độ tăng quá nhiều, các thanh ray đường tàu hoả nở ra làm các thanh ray bị uốn cong.

Nhiệt kế hoạt động dựa trên hiện tượng nào? Hãy kể tên và nêu công dụng của các nhiệt kế thường gặp trong đời sống.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm tên các loại nhiệt kế và đặc điểm cấu tạo của nó.

Hướng dẫn giải

- Nhiệt kế hoạt động dựa trên hiện tượng dãn nở vì nhiệt của các chất.

- Các nhiệt kế thường gặp trong đời sống:

• Nhiệt kế rượu: đo nhiệt độ không khí.
• Nhiệt kê y tế: đo nhiệt độ của người hay gia súc (khi bị sốt).
• Nhiệt kế thuỷ ngân: để đo nhiệt độ sôi của nước hoặc những vật có nhiệt độ cao hơn 100⁰C.

Điền vào đường chấm chấm trong sơ đồ tên gọi của sự chuyển thể ứng với các chiều mũi tên.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm khái niệm của sự nóng chảy, bay hơi, đông đặc và ngưng tụ.

Hướng dẫn giải

Ta có thể điền như sau:

(1) Nóng chảy

(2) Bay hơi

(3) Đông đặc

(4) Ngưng tụ

Mỗi chất có nóng chảy và đông đặc ở cùng 1 nhiệt độ xác định không? Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ gì?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm rõ khái niệm nhiệt độ nóng chảy.

Hướng dẫn giải

• Các chất khác nhau đều nóng chảy và đông đặc ở cùng 1 nhiệt độ xác định cho mỗi chất.
• Nhiệt độ đó gọi là nhiệt độ nóng chảy (hay đông đặc) của mỗi chất.

Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của chất rắn có tăng không khi ta tiếp tục đun?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: trong suốt quá trình nóng chảy nhiệt độ của vật không thay đổi.

Hướng dẫn giải

Dù ta tiếp tục đun trong suốt thời gian nóng chảy nhiệt độ của chất rắn không tăng (ngoại trừ thuỷ tinh và hắc ín).

Chất lỏng có bay hơi ở nhiệt độ xác định không? Tốc độ bay hơi của chất lỏng phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ, gió và mặt thoáng của chất lỏng.

Hướng dẫn giải

• Các chất lỏng đều bay hơi ở mọi nhiệt độ.
• Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ, gió và mặt thoáng của chất lỏng.

Ở nhiệt độ nào thì một chất lỏng, cho dù có tiếp tục đun vẫn không tăng nhiệt độ? Sự bay hơi của chất lỏng ở nhiệt độ này có đặc điểm gì?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: trong suốt quá trình nóng chảy nhiệt độ của vật không thay đổi.

Hướng dẫn giải

• Ở nhiệt độ sôi thì dù tiếp tục đun, nhiệt độ của chất lỏng vẫn không thay đổi.
• Ở nhiệt độ này chất lỏng bay hơi cả ở trong lòng lẫn trên mặt thoáng của chất lỏng, tạo ra các bọt khí trong lòng và trên mặt thoáng chất lỏng.