Địa lý 6 Bài 15: Các mỏ khoáng sản

a. Khái niệm

• Khoáng sản: Là những khoáng vật và đá có ích được con ngườí khai thác và sử dụng.
• Quặng: Trong lớp vỏ Trái Đất, các nguyên tố hóa học tập trung với tỉ lệ cao gọi là quặng.

b. Phân loại

- Dựa vào tính chất và công dụng, khoáng sản được chia làm 3 nhóm:

• Khoáng sản năng lượng: than, dầu mỏ, khí đốt…
• Khoáng sản kim loại: Kim loại đen (sắt, Mangan, …); kim loại màu (đồng, chì, kẽm….)
• Khoáng sản phi kim loại: Muối mỏ, A –pa –tit, đá vôi…

a. Khái niệm

Mỏ khoáng sản: là những nơi tập trung khoáng sản.

b. Phân loại

• Các mỏ khoáng sản nội sinh: Là các mỏ được hình thành do nội lực (quá trình mắc – ma).

Ví dụ: Vàng, đồng, chì…

• Các mỏ khoáng sản ngoại sinh: Là các mỏ được hình thành do các quá trình ngoại lực (quá trình phong hóa, tích tụ…).

Ví dụ: than đá, dầu mỏ, đá vôi, cao lanh…

• Do hình thành trong một thời gian dài (hàng vạn, hàng triệu năm) nên cần khai thác, sử dụng khoáng sản một cách hợp lý và tiết kiệm.

Câu 1: Em hãy kể tên một số khoáng sản và nêu công dụng của chúng.

Gợi ý trả lời

- Một số khoáng sản và công dụng của nó như:

• Than đá, than bùn, dầu mỏ…làm nhiên liệu cho các ngành công nghiệp năng lượng, nguyên liệu cho công nghiệp hóa chất…
• Sắt, đồng, chì, kẽm…. dùng làm nguyên liệu cho công nghiệp luyện kim đen và luyện kim màu.
• Muối mỏ, apatit, đá vôi…dùng làm nguyên liệu để sản xuất phân bón, đồ gốm, sứ, làm vật liệu xây dựng…

Câu 2: Nêu tên một số khoáng sản ở địa phương em?

Gợi ý trả lời

Khoáng sản phân bố rải rác ở nhiều nơi trên đất nước ta. Mỗi vùng miền chứa những loại khoáng sản khác nhau. Do đó, tùy vào nơi mà bạn sinh sống, bạn có thể tự liệt kê được những nguồn tài nguyên khoáng sản của quê hương mình.

Câu 3: Tại sao gọi là mỏ nội sinh và mỏ ngoại sinh?

Gợi ý trả lời

- Sở dĩ người ta gọi là mỏ ngoại sinh và mỏ nội sinh là bởi vì nó được hình thành khác nhau.

• Mỏ nội sinh được hình thành do mắc ma rồi được đưa lên gần mặt đất do tác động của nội lực. Ví dụ các loại khoáng sản như đồng, chì, kẽm, thiếc, vàng, bạc,..
• Ngược lại mỏ ngoại sinh được hình thành do quá trình tích tụ vật chất, thường ở những chỗ trũng do tác động của ngoại lực. Ví dụ các loại khoáng sản như than, cao lanh, đá vôi…

Qua bài học này các em cần ghi nhớ các nội dung quan trọng như sau:

• Các khái niệm khoáng vật, đá, khoáng sản , mỏ khoáng sản , nguyên nhân hình thành các khoáng sản.
• Nhận thức khoáng sản không phải là nguồn tài nguyên vô tận phải biết khai thác hợp lí.