Công nghệ 6 Bài 1: Các loại vải thường dùng trong may mặc

a. Vải sợi thiên nhiên

- Nguồn gốc

+ Dệt từ các dạng sợi có sẵn trong thiên nhiên:

• Từ thực vật  như: sợi bông lanh, đay, gai
• Từ động vật như: sợi tơ tằm (từ kén tằm), sợi len (từ lông cừu, lông dê, lạc đà, vịt)

+ Vải sợi thiên nhiên được chia làm hai loại: Vải sợi tơ tằm và vải sợi bông

• Quy trình sản xuất vải sợi bông: Cây bông \(\rightarrow\) quả bông \(\rightarrow\) xơ bông \(\rightarrow\) kéo sợi \(\rightarrow\) sợi dệt \(\rightarrow\) dệt \(\rightarrow\) vải sợi bông

• Quy trình sản xuất vải tơ tằm: Con tằm kén tằm \(\rightarrow\) ươm tơ \(\rightarrow\) sợi tơ tằm \(\rightarrow\) kéo sợi \(\rightarrow\) sợi dệt \(\rightarrow\) dệt \(\rightarrow\) vải tơ tằm

- Tính chất

Vải bông, vải tơ tằm: có độ hút ẩm cao, mặc thoáng mát, thích hợp với khí hậu nhiệt đới nhưng dễ bị nhăn; độ bền kém và giặt lâu khô.

b. Vải sợi hóa học

- Nguồn gốc

• Do người tạo ra từ một số chất hóa học lấy từ gỗ, tre nứa, dầu mỏ, than đá…

• Vải sợi hóa học có thể chia làm hai loại: vải sợi nhân tạo và vải sợi tổng hợp được dệt bằng sợi tổng hợp

   - Dạng sợi nhân tạo được sử dụng nhiều là sợi Visco, axetat được tạo thành từ chất xenlulo của gỗ, tre, nứa.

   - Dạng sợi tổng hợp được sử dụng nhiều là Nilon, polyeste được tổng hợp từ một số chất hóa học lấy từ than đá, dầu mỏ.

- Tính chất

• Vải sợi nhân tạo có nhu cầu hút ẩm cao nên mặc thoáng mát nhưng ít nhàu và bị cứng lại trong nước, khi đốt sợi vải tro bóp dể tan
• Vải sợi tổng hợp có độ hút ẩm thấp nên mặc bí vì ít thấm mồ hôi, được sử dụng nhiều vì rất đa dạng bền, đẹp, giặt mau khô và không bị nhàu, khi đốt sợi vải, tro vón cục, bóp không tan

c. Vải sợi pha

- Nguồn gốc: Vải sợi pha được dệt bằng sợi pha được kết hợp hai hoặc nhiều loại sợi khác nhau để tạo thành sợi dệt.

- Tính chất: Vải sợi pha có độ hút ẩm nhanh, mặc thoáng mát, không bị nhàu, bền, đẹp. Thích hợp với khí hậu nhiệt đới.

a. Điền tính chất của một số loại vải

b. Thử nghiệm để phân biệt một số loại vải

- Vò vải:

• Bị nhàu \(\rightarrow\) vải sợi thiên nhiên
• Ít bị nhàu \(\rightarrow\) vải sợi nhân tạo
• Không bị nhàu \(\rightarrow\) vải sợi tổng hợp

- Đốt vải:

• Tro bóp dễ tan \(\rightarrow\) vải sợi thiên nhiên
• Tro bóp dễ tan \(\rightarrow\) vải sợi nhân tạo
• Tro vón cục bóp không tan \(\rightarrow\) vải sợi tổng hợp

c. Đọc thành phần sợi vải trên các băng vải nhỏ đính trên áo quần

Câu 1: Vì sao người ta thích mặc áo vải bông, vải tơ tằm và ít sử dụng lụa nilon, vải polyeste vào mùa hè?

Gợi ý làm bài

Vì vải bông, vải tơ tằm có độ hút ẩm cao nên mặc thoáng mát. Còn lụa nilon, vải polyeste có độ hút ẩm thấp nên mặc bí vì ít thấm mồ hôi.

Câu 2: Vì sao vải sợi pha được sử dụng phổ biến trong may mặc hiện nay?

Gợi ý làm bài

Vải sợi pha được sử dụng phổ biến trong may mặc hiện nay vì nó thường có những ưu điểm của các loại sợi thành phần.

Câu 3: Làm thế nào để phân biệt được vải sợi thiên nhiên và vải sợi hóa học.

Gợi ý làm bài

Để phân biệt vải sợi thiên nhiên và vải sợi hóa học ta có thể đốt hai mẫu vải. Vải sợi thiên nhiên có tro bóp dễ tan, còn vải sợi hóa học có tro vón cục, bóp không tan.

Sau khi học xong bài này các em cần ghi nhớ:

• Vải sợi thiên nhiên được dệt từ các dạng sợi có sẵn trong thiên nhiên như sợi bông, sợi tở tằm,... Vợi bông, vải tơ tằm mặc thoáng mát, thích hợp với khí hậu nhiệt đới nhưng dễ bị nhàu và độ bền kém
• Vải sợi hóa học gồm vải sợi nhân tạo và vải sợi tổng hợp được dệt từ các dạng sợi do con người tạo ra từ một số chất hóa học. Vải sợi nhân tạo mặc thoáng mát, ít nhàu hơn vải bông. Vải sợi tổng hợp bền, đẹp, dễ giặt, không bị nhàu nhưng mặc bí và ít thấm mồ hôi
• Vải sợi pha được dệt bằng sợi pha. Vải sợi pha có được những ưu điểm của các loại sợi thành phần