GDCD 7 Bài 14: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Bài học dưới đây giúp các em hiểu được tầm quan trọng của môi trường và sự quý hiếm, cần được bảo tồn và phát triển của tài nguyên thiên nhiên. Qua đó các em cần tích cực vận động, tuyên truyền, nâng cao ý thức trách nhiệm vì một tương lai tươi sáng của nhân loại.

GDCD 7 Bài 14: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Thông tin, sự kiện

- Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng lũ lụt

  • Khai thác rừng bừa bãi
  • Nạn du canh du cư, phá rừng làm rẫy, cháy rừng.

- Tác dụng của rừng đối với con người

  • Bảo vệ môi trường
  • Tránh sạt lở, lũ lụt

- Các thành phần của môi trường: Không khí, nước, đất, âm thanh, ánh sáng, núi, rừng, sông hồ, biển, sinh vật, hệ sinh thái, các khu dân cư, khu sản xuất, khu bảo tồn thiên nhiên.

- Diện tích tự nhiên ngày càng giảm chủ yếu do dự chặt phá bừa bãi của con người dẫn đến các hiện tượng lũ lụt, hạn hán, sạt lở.

⇒ Ý nghĩa: Hiện nay môi trường và tài nguyên thiên nhiên đang bị ô nhiểm, bị khai thác bừa bãi. Điều đó có dẫn đến hậu quả: Thiên tai, lũ lụt, ảnh hưởng đến điều kiện sống, sức khoẻ, tính mạng con người.

1.2. Nội dung bài học

a. Khái niệm

  • Môi trường: Là toàn bộ các điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người, có tác động đến đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên.
  • Những điều kiện tự nhiên có sẵn trong tự nhiên (Rừng, núi, sông), hoặc do con người tạo ra (Nhà máy, đường sá, công trình thuỷ lợi, rác, khói bụi,…).
  • Tài nguyên thiên nhiên: Là những của cải có sẵn trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng phục vụ cuộc sống của con người (tài nguyên rừng, đất, nước, sinh vật biển, khoáng sản…).Tài nguyên thiên nhiên là một bộ phận thiết yếu của môi trường. Mọi hoạt động khai thác TN đều có ảnh hưởmg đến môi trường.

b. Vai trò của môi trường và TNTN

  • Môi trường và tài nguyên có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người.
  • Tạo cơ sở vật chất để phát triển KT-VH-XH.
  • Tạo phương tiện sống, phát triển trí tuệ đạo đức con người.
  • Tạo cuộc sống tin thần cho con người.
  • Làm con người vui tươi, khoẻ mạnh, làm giàu đời sống tin thần.

c. Bảo vệ môi trường

  • Bảo vệ môi trường là giữ cho m.trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái, cải thiện môi trường; ngăn chặn, khắc phục hậu quả xấu do con người và thiên nhiên gây ra.
  • Bảo vệ TNTN là khai thác, sử dụng hợp lí, tiết kiệm nguồn TNTN; phục hồi, tái tạo thiên nhiên có thể phục hồi được.

d. Biện pháp:

  • Ban hành, thực hiện nghiêm quy định của pháp luật về bảo vệ tài nguyên môi trường.
  • Giáo dục mọi người
  • Rèn thói quen biết tiết kiệm các nguồn TNTN.
  • Tuyên truyền nhắc nhở mọi người cùng thực hiện việc bảo vệ môi trường và TNTN.
  • Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật.

2. Luyện tập

Câu a. Trong Các biện pháp dưới đây, theo em, biện pháp nào góp phần bảo vệ mồi trường ?

(1) Giữ gìn vệ sinh xung quanh trường học và nơi ở ;

(2) Xây dựng các quy định về bảo vệ rừng, bảo vệ nguồn nước và bảo vệ động vật quý, hiếm ;

(3) Khai thác nước ngầm bừa bãi ;

(4) Sử dụng phân hoá học và các hoá chất bảo vệ thực vật vượt quá mức quy định ;

(5) Nghiên cứu, xây dựng các phương pháp xử lí rác, nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt.

Gợi ý trả lời

Biện pháp góp phần bảo vệ môi trường là: (1); (2); (5)

Câu b. Trong các hành vi sau đây, hành vi nào gây ô nhiễm, phá huỷ môi trường ?

(1) Khai thác thuỷ, hải sản bằng chất nổ ;

(2) Săn bắt động vật quý, hiếm trong rừng ;

(3) Đổ các chất thải công nghiệp trực tiếp vào nguồn nước ;

(4) Khai thác gỗ theo chu kì, kết hợp cải tạo rừng ;

(5) Trồng cây gây rừng phủ xanh đồi trọc ;

(6) Phá rừng để trồng cây lương thực.

Gợi ý trả lời

Những hành vi gây ô nhiễm, hủy hoại môi trường là: (1); (2); (3); (6)

Câu c. Để mở rộng sản xuất, Nhà máy A đứng trước sự lựa chọn giữa ba phương án. Theo em. nên chọn phương án nào ?

Phương án 1: Sử dụng công nghệ tiên tiến, bỏ qua các vấn đề về môi trường, tiết kiệm triệt để trong sản xuất nhằm hạ giá thành sản phẩm.

Phương án 2 : Sử dụng công nghệ tiên tiến và đầu tư thêm kinh phí cho việc bảo vệ môi trường, chấp nhận giá thành cao hơn.

Phương án 3:  Mở rộng quy mô sản xuất, giữ nguyên công nghệ cũ (chỉ tăng số lượng)

Gợi ý trả lời

Theo em, nên chọn phương án 2.

Phương án 2: là phương án tốt nhất và bảo đảm các yếu tố mở rộng quy mô sản xuất, sử dụng công nghệ tiên tiến, góp phần tăng năng xuất lao động, bảo vệ môi trường. Về chi phí, tuy hiện tại có chi thêm một phần kinh phí bảo vệ môi trường nhưng xét về lâu dài, việc giữ gìn bảo vệ môi trường sẽ có lợi về nhiều mặt hơn và đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn, tiết kiệm hơn so với kinh phí phải bỏ ra để khắc phục hậu quả tai hại do ô nhiễm môi trường gây ra.

Câu d. Viết một đoạn văn ngắn nói lên cảm xúc của em về môi trường và thiên nhiên sau chuyến tham quan, du lịch.

Gợi ý trả lời

Ví dụ 1

Vào tuần trước, em được đi chơi ở 1 công viên, ở đó có rất nhiều cây xanh thoáng mát và không khí trong lành làm sao, nhưng lại vô tình có người quăng rác bừa bãi ở nơi công cộng. Vào hôm đó, em cùng gia đình đã dọn rác, để nơi này thành nơi sạch sẽ và thoáng mát như xưa. Vì thế, chúng ta cần bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ sự sạch sẽ ở nơi công cộng cũng như ở nhà.

Ví dụ 2

Kì nghỉ lễ vừa qua, tôi cùng gia đình đã có chuyến dã ngoại tại núi Côn Sơn, Kiếp Bạc. Sau chuyến đi tôi càng thấy yêu thêm quê hương đất nước mình. Cảm giác được hòa mình vào thiên nhiên thật là tuyệt. Đây khóm trúc xanh, kia rặng đồi xanh, xa và cao nữa là bầu trời xanh trong vời vợi. Tất cả được bao phủ bởi sắc xanh tươi mát. Đến Côn Sơn vào mùa hè oi bức, nhưng ở đây không khí lại vô cùng trong lành mát mẻ và yên tĩnh, khác hẳn với bầu không khí ồn ào khói bụi nơi thành thị tấp nập ngoài kia. Chúng tôi có thể nằm dài hàng giờ thư giãn trên bãi cỏ xanh, cùng ngắm nhìn bầu trời và tânn hưởng từng ngọn gió nhẹ. Thiên nhiên đất nước mình thật đẹp quá! Tôi và cả nhà tự nhủ nhất định bảo vệ và gìn giữ những cảnh đẹp như thế này, để mai sau chúng tôi sẽ quay lại đây, được đắm mình trong màu xanh cây lá một lần nữa.

Câu đ. Sau khi học xong bài này, theo em, học sinh chúng ta sẽ phải làm gì để góp phần bảo vệ môi trường ?

Gợi ý trả lời

- Các em cần làm những việc để góp phần bảo vệ môi trường :

  • Ở trường cùng các bạn quét lớp, dọn vệ sinh khu lớp học
  • Tưới cây trong trường
  • Trồng thêm nhiều cây mới trong những lần đi lao động
  • Vứt rác đúng nơi quy đinh, không vứt bừa bãi
  • Không phá hoại cây non, trồng thêm cây xanh
  • Kêu gọi mọi người cùng tham gia để bảo vệ môi trường

Câu e. Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu liên quan đến môi trường, tài nguyên thiên nhiên.

Gợi ý trả lời

Bài 14: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Câu g. Hãy giải thích câu thành ngữ “Rừng vàng, biển bạc”

Gợi ý trả lời

Chúng ta đều biết, vàng và bạc đều là những kim loại quý hiếm. Rừng và biển được ví như vàng bạc tức là rừng và biển cũng là những nguồn tài nguyên quý. Đó là những nguồn tài nguyên mà con người có thể khai thác, chế biến và sử dụng để mang lại lợi nhuận và cuộc sống ấm no cho nhiều gia đình. Vì vậy, chúng ta phải biết trân trọng nó, biết khai thác một cách hợp lý, bên cạnh khai thác phải biết cải tạo để không chỉ bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên mà còn bảo vệ sự sống của con người.

3. Kết luận

Qua bài học này các em cần hiểu khái niệm môi trường, vai trò, ý nghĩa đặc biệt quan trọng của môi trường đối với sự sống và phát triển của con người, xã hội.

Ngày:28/07/2020 Chia sẻ bởi:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM