Giải bài tập SGK Vật lý 7 Bài 25: Hiệu điện thế

Trên mỗi nguồn điện có ghi giá trị hiệu điện thế giữa hai cực của nó khi chưa mắc vào mạch. Hãy ghi các giá trị này cho các nguồn điện dưới đây:

*Pin tròn: ... V;

*Acquỵ của xe máy: ... V;

*Giữa hai lỗ, của ổ lấy điện trong nhà: ... V.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần qian sát các loại  nguồn điên và nắm:

- Giữa hai cực nguồn điện có một hiệu điện thế, kí hiệu U.

- Đơn vị đo hiệu điện thế  là vôn, kí hiệu V.

Hướng dẫn giải

• Pin tròn (pin con ó,...) có U= 1,5 V.

• Acquy xe máy có U = 6 V hoặc U = 12V.

• Giữa hai lỗ của ổ cắm điện nhà U = 220 V hoặc U = 110 V.

1. Trên mặt vôn kế có ghi chữ V. Hãy nhận biết kí hiệu này ở các vôn kế trong hình 25.2a, b.

2. Trong các vôn kế ở hình 25.2, vôn kế nào dùng kim, vôn kế nào hiện số?

3. Hãy ghi đầy đủ vào bảng 1.

4. Ở các chốt nối dây dẫn của vôn kế có ghi dấu gì? 

5. Hãy nhận xét chốt điều chỉnh kim của vôn kế mà nhóm em có.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm khi sử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế:

• Chọn vôn kế có GHĐ và ĐCNN phù hợp với giá trị cần đo
• Mắc vôn kế song song với 2 cực của nguồn điện, cực dương của vôn kế nối với cực dương, cực âm nối với cực âm của nguồn điện
• Số vôn ghi trên mỗi nguồn điện là giá trị của hiệu điện thế giữa hai đầu cực của nó khi chưa mắc vào mạch

Hướng dẫn giải

1. Trên mặt vôn kế có ghi chữ V. Hãy nhận biết kí hiệu này ở các vôn kế trong hình 25.2a, b.

Học sinh tự nhận biết trên dụng cụ.

2. Trong các vôn kế ở hình 25.2, vôn kế nào dùng kim, vôn kế nào hiện số?

Vôn kế ở hình 25.2a và.25.2b dùng kim, hình 25.2c hiện số.

3. Hãy ghi đầy đủ vào bảng 1.

Một chốt của vôn kế có ghi dấu (+) (cực dương), chốt kia ghi dấu (-) (cực âm).

4. Ở các chốt nối dây dẫn của vôn kế có ghi dấu gì? (xem hình 25.3).

5. Hãy nhận xét chốt điều chỉnh kim của vôn kế mà nhóm em có.

Thông thường ở vôn kế chốt điều chỉnh kim nằm ngay sau phía dưới gốc quay của kim chỉ thị và được kí hiệu là một vòng tròn có rãnh ở giữa.

Từ bảng 2, so sánh số vôn ghi trên vỏ pin với số chỉ của vôn kế và rút ra kết luận.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm khi sử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế:

• Chọn vôn kế có GHĐ và ĐCNN phù hợp với giá trị cần đo.
• Mắc vôn kế song song với 2 cực của nguồn điện, cực dương của vôn kế nối với cực dương, cực âm nối với cực âm của nguồn điện.
• Số vôn ghi trên mỗi nguồn điện là giá trị của hiệu điện thế giữa hai đầu cực của nó khi chưa mắc vào mạch.

Hướng dẫn giải

Số chỉ của vôn kế bằng số vôn ghi trên vỏ của nguồn điện.

Đổi đơn vị đo cho các giá trị sau đây:

a. 2,5 V = ... mV

b. 6 kV = ...V

c. 110 V = ... kV

d. 1200 mV = ... V

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

• Đơn  vị  đo  hiệu  điện  thế  là vôn, kí hiệu V
• 1mV = 0,001 V

• 1kV = 1000V

Hướng dẫn giải

a) 2,5 V = 2500 mV

b) 6 kV = 6000 V

c) 110 V = 0,110 kV

d) 1200 mV = 1,2 V

Quan sát mặt số của một dụng cụ đo điện được vẽ trên hình 25.4 và cho biết:

a. Dụng cụ này có tên gọi là gì? Kí hiệu nào trên dụng cụ cho biết điều đó?

b. Giới hạn đo và độ chia nhỏ nhất của dụng cụ

c. Kim của dụng cụ ở vị trí (1) chỉ giá trị bao nhiêu?

d. Kim của dụng cụ ở vị trí (2) chỉ giá trị bao nhiêu?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm khi sử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế:

• Chọn vôn kế có GHĐ và ĐCNN phù hợp với giá trị cần đo.
• Mắc vôn kế song song với 2 cực của nguồn điện, cực dương của vôn kế nối với cực dương, cực âm nối với cực âm của nguồn điện.
• Số vôn ghi trên mỗi nguồn điện là giá trị của hiệu điện thế giữa hai đầu cực của nó khi chưa mắc vào mạch.

Hướng dẫn giải

a) Dụng cụ này có tên gọi là gì? Kí hiệu nào trên dụng cụ cho biết điều đó?

Dụng cụ này là vôn kế. Vì có ghi kí hiệu V trên mặt.

b) Giới hạn đo và độ chia nhỏ nhất của dụng cụ.

GHĐ: 45 V; ĐCNN: 1 V

c) Kim của dụng cụ ở vị trí (1) chỉ giá trị bao nhiêu?

Kim ở (1) chỉ 3 V.

d) Kim của dụng cụ ở vị trí (2) chỉ giá trị bao nhiêu?

Kim ở (2) chỉ 42 V.

Có ba nguồn điện với số vôn ghi trên vỏ lần lượt là:

a. 1,5 V .b. 6 V c. 12 V.

và có ba vôn kế với giới hạn đo lần lượt là:

1) 20V 2) 5V 3) 10V.

Hãy cho biết vôn kế nào là phù hợp nhất để đo hiệu điện thế giữa hai cực của mỗi nguồn điện đã cho?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm khi sử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế:

• Chọn vôn kế có GHĐ và ĐCNN phù hợp với giá trị cần đo.
• Mắc vôn kế song song với 2 cực của nguồn điện, cực dương của vôn kế nối với cực dương, cực âm nối với cực âm của nguồn điện.
• Số vôn ghi trên mỗi nguồn điện là giá trị của hiệu điện thế giữa hai đầu cực của nó khi chưa mắc vào mạch.

Hướng dẫn giải

• Nên chọn vôn kế có GHĐ phù hợp gần với hiệu điện thế cần đo ⇒ phép đo được chính xác.

• Nếu chọn vôn kế có GHĐ nhỏ hơn hiệu điện thế cần đo ⇒ vôn kế sẽ bị hư (hỏng).

• Có thể sử dụng vôn kế có GHĐ 20 V để đo hiệu điện thế 1,5 V hay 6 V nhưng đọc số chỉ trên vôn kế kém chính xác vì 20 V lớn hơn nhiều so với 1,5 V và 6 V.