Tin học 8 Bài thực hành 6: Sử dụng lệnh lặp While…Do

- Viết chương trình Pascal sử dụng lệnh lặp với số lần không xác định trước

- Biết lựa chọn câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước hoặc câu lệnh lặp với số lần biết trước phù hợp cho từng tình huống cụ thể.

- Rèn luyện khả năng đọc chương trình, tìm hiểu tác dụng của các câu lệnh.

- Câu lệnh lặp while…do có dạng: while <điều kiện> do ;

- Rèn luyện khả năng đọc chương trình.

a. Ôn tập kiến thức

Câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước While…Do:

Cú pháp: While <điều kiện>Do ;

Trong đó:

- Điều kiện: thường là phép so sánh.

- Câu lệnh: có thể là câu lệnh đơn giản hay câu lệnh ghép.

* Các bước thực hiện của câu lệnh lặp While…Do:

- Bước 1: Kiểm tra điều kiện.

- Bước 2: Nếu điều kiện sai, câu lệnh sẽ bị bỏ qua và thực hiện lệnh lặp kết thúc. Nếu điều kiện đúng thực hiện câu lệnh và quay lại bước 1. 

b. Thực hành

Bài 1: Viết chương trình sử dụng lệnh lặp While…Do để tính trung bình N số thực X1, X2, X3,…, Xn. Các số N và X1, X2, X3,…, Xn được nhập từ bàn phím.

Hướng dẫn giải

Các biến sẽ sử dụng: N, Tong, X, Dem kiểu Integer

- số N nhập từ bàn phím là số lượng các chữ số

- Tong là tổng các chữ số

- X là chữ số nhập vào sau mỗi vòng lặp.

Thuật toán:

- Bước 1: Nhập số N, gán biến Dem:=0, Tong:=0

- Bước 2: Lặp Nếu Dem

+ Nhập số thực X từ bàn phím

+ Tong := Tong + x;

+ Dem := Dem + 1;

- Bước 3: tính trung bình dãy số TB:= Tong/N;

- Bước 4: Thông báo kết quả ra màn hình

Chương trình chuẩn

Program tinh_trung_binh;

Var   N, Dem: integer;

         X, TB: real;

Begin

      Clrscr;

      Dem:=0;

      TB:=0;

      Writeln(‘Nhap cac so can tinh N =’);

      Readln(N);

      While Dem < N do

         Begin

            Dem:= Dem + 1;

            Writeln(‘Nhap so thu’, Dem,’=’);

            Readln(x);

            Tb:= TB + x;

         End;

      TB:=TB/n;

      Witeln(‘Trung binh của’,N,’so là =’, TB:10:3);

      Readln;

End.

Bài 2: Tìm hiểu chương trình nhận biết một số tự nhiên N được nhập vào từ bàn phím có phải là số nguyên tố hay không.

Hướng dẫn giải

Thuật toán

- Bước 1: nhập vào số tự nhiên N

- Bước 2: kiểm tra xem số N có phải là số nguyên tố hay không.

Để N là số nguyên tố thì nó phải là số >=1 và chỉ chia hết cho 1 và chính nó, khi đó số N sẽ không chia hết cho bất kì số nào bắt đầu từ số 2 đến N-1.

- Bước 3: nếu N chia hết cho 1 số nào đó từ 2 đến N-1 thì thông báo N không là số nguyên tố. nếu không thông báo N là số nguyên tố.

Chạy chương trình

Uses Crt;

Var N, i:integer;

Begin

     clrscr;

     write('Nhap vao mot so nguyen: ');

     readln(N);

     If N<=1 then

        writeln('N khong la so nguyen to')

   else

        begin

             i:=2;

            while (N mod i<>0) do

                i:=i+1;

            if i=N then

                writeln(N,' la so nguyen to!')

            else

                writeln(N,' khong phai la so nguyen to!');

        end;

     readln;

end.

Câu 1: Tìm hiểu đoạn lệnh sau và cho biết với đoạn lệnh đó chương trình thực hiện bao nhiêu vòng lặp?

Var a:integer;

Begin

      a:=5;

      While a< 6 do writeln(‘A’);

End.

A. 10 lần

B. Vô hạn lần

C. 5 lần

D. 6 lần

Câu 2: Đoạn lệnh sau, mỗi lần lặp giá trị của biến i trong câu lệnh sau thay đổi như thế nào?

While i<=10 do i:=i+3;

A. Tăng 1

B. Tăng 4

C. Tăng 2

D. Tăng 3

Câu 3: Đoạn lệnh sau đúng, sai như thế nào?

While n<=0 do;

                  Write(‘Nhap lai n:’);

                  Readn (n);

A. Sai, sau do không có ;

B. Đúng

C. Sai, thiếu Begin end.

D. Câu A và C đúng

Câu 4: Vòng lặp while ..do là vòng lặp:

A. Biết trước số lần lặp nhưng giới hạn là <=100

B. Chưa biết trước số lần lặp

C. Biết trước số lần lặp

D. Biết trước số lần lặp nhưng giới hạn là >=100

Câu 5: Câu lệnh lặp while…do có dạng đúng là:

A. While < điều kiện > do ; < câu lệnh >;

B. While < câu lệnh > do < điều kiện >;

C. While < điều kiện > do < câu lệnh >;

D. While < điều kiện > < câu lệnh > do;

 Sau khi học xong bài này học sinh cần đạt được các mục tiêu sau:

• Hiểu các câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước trong chương trình có sẵn.
• Biết lựa chọn câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước với số lần biết trước phù hợp với tình huống cụ thể.
• Biết vai trò của việc kết hợp các cấu trúc điều khiển.
• Hình thành phương pháp làm việc khoa học.