Giải bài tập SBT Địa lí 9 Bài 1: Cộng đồng các dân tộc Việt Nam

Dựa vào bảng 1:

Bảng 1. CÁC DÂN TỘC Ở VIỆT NAM XẾP THEO CÁC DÒNG, NHÓM NGÔN NGỮ

Hãy cho biết:

a) Dân tộc em thuộc nhóm ngôn ngữ nào.

b) Các dân tộc nào cùng nhóm ngôn ngữ với dân tộc em.

c) Viết một đoạn văn ngắn gọn thể hiện bản sắc văn hoá dân tộc em (theo trình tự: ngôn ngữ, trang phục, quần cư, phong tục, tập quán,...).

Phương pháp giải

a) Cần xác định em thuộc dân tộc nào để xác định nhóm ngôn ngữ tương ứng.

b) Dựa vào bảng số liệu đã cho để xác định những dân tộc cùng nhóm ngôn ngữ với dân tộc em.

c) Để viết đoạn văn thể hiện bản sắc văn hoá dân tộc em, cần phân tích các đặc điểm:

- Ngôn ngữ

- Trang phục

- Quần cư

- Phong tục, tập quán

Gợi ý trả lời

a) Dân tộc em là dân tộc Kinh thuộc nhóm ngôn ngữ Việt Mường.

b) Các dân tộc cùng thuộc nhóm ngôn ngữ với dân tộc em: Mường, Thổ, Chứt.

c) Đoạn văn thể hiện bản sắc văn hóa dân tộc em

Dân tộc Kinh hay còn gọi là dân tộc Việt Số dân đông nhất, chiếm 86% dân số cả nước phân bố rộng rãi khắp cả nước đặc biệt khu vực đồng bằng. Dân tộc Kinh thuộc nhóm ngôn ngữ Việt Mường cùng thuộc nhóm ngôn ngữ với dân tộc Mường, Thổ, Chứt.

Trang phục cổ truyền dân tộc của người Kinh ở Bắc Bộ: Nam mặc bộ bà ba màu nâu, nữ là áo tứ thân, yếm, quần cũng màu nâu. Ở đồng bằng Nam Bộ, cả nam và nữ đều mặc bộ bà ba đen. Trang phục ngày nay của dân tộc Kinh được Âu hoá.

Dân tộc Kinh sống ở cả thành thị và nông thôn, ở nông thôn sống theo làng mạc, thôn xóm.

Phong tục tập quán của dân tộc Kinh nổi bật là thờ cúng tổ tiên; theo đạo Mẫu, đạo Phật, đạo Thiên Chúa. Chịu ảnh hưởng của đạo Khổng, đạo Lão. Có tục ăn trầu cau, hút thuốc lào, thuốc lá, nước chè, ăn cơm tẻ. Làng được trồng tre bao bọc xung quanh. Ðình làng là nơi hội họp, thờ cúng chung. Trong gia đình, người chồng (cha) là chủ, con cái theo họ cha. Con trưởng lo thờ phụng ông bà, cha mẹ đã khuất. Mỗi dòng họ có nhà thờ họ, trưởng họ quán xuyến việc chung. Hôn nhân một vợ, một chồng, cưới xin trải qua nhiều nghi thức, nhà trai hỏi và cưới vợ cho con, cô dâu về nhà chồng.

Nối ô chữ ở bên trái với các ô chữ ở bên phải sao cho phù hợp với đặc điểm các dân tộc ở Việt Nam

Phương pháp giải

Cần nắm được đặc điểm các dân tộc ở Việt Nam để nối cho phù hợp:

- Dân tộc Kinh: kinh nghiệm thâm canh lúa nước, số dân đông nhất, lực lượng lao động 

- Dân tộc ít người: số dân và trình độ phát triển, kinh nghiệm,...

- Người Việt định cư ở nước ngoài:lòng yêu nước,...

Gợi ý trả lời

1 - e, g, h

2 - b, c, d

3 - i, a

Dựa vào SGK và vốn hiểu biết, em có nhận xét gì về cội nguồn cộng đồng các dân tộc Việt Nam?

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức về cội nguồn cộng đồng các dân tộc Việt Nam để trả lời:

- Có 54 dân tộc anh em

- Mỗi dân tộc có những nét văn hóa riêng, ngôn ngữ, trang phục, phong tục tập quán khác nhau

Gợi ý trả lời

Việt Nam có 54 dân tộc anh em cùng chung sống, đoàn kết, gắn bó với nhau trong suốt quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước, từ thời các vua Hùng dựng nước và trải qua các cuộc chống quân xâm lược phương bắc và các nước thực dân, đế quốc phương tây.

Mỗi dân tộc có những nét văn hóa riêng, ngôn ngữ, trang phục, phong tục tập quán khác nhau hòa quyện thành nền văn háo Việt Nam đa dạng, phong phú, giàu bản sắc dân tộc.

Nối ô chữ ở bên trái với ô chữ ở bên phải sao cho phù hợp với đặc điểm phân bố các dân tộc ở Việt Nam.

Phương pháp giải

Để nối với các ô bên phải sao cho phù hợp cần nắm rõ đặc điểm của từng dân tộc Việt Nam:

- Dân tộc Việt (Kinh): Phân bố rộng khắp cả nước

- Dân tộc ít người: Trên 20 dân tộc ít người

- Các dân tộc ít người ở Trung du và miền núi Bắc Bộ: Trên 30 dân tộc cư trú xen kẽ

- Các dân tộc ít người ở Trường Sơn- Tây Nguyên: Chiếm 13,8% dân số

- Các dân tộc ít người ở cực Nam Trung Bộ và Nam Bộ: Cư trú thành từng dải hoặc xen kẽ với người Việt

Gợi ý trả lời

1 -e; 2 -b; 3 -c; 4 -d; 5 -a