Giải Tập bản đồ Địa lí 12 Bài 41: Vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long

Dựa vào kiến thức đã học, hãy giải thích vì sao cần phải sử dụng hợp lí và bảo vệ tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long.

Phương pháp giải

Để giải thích vì sao cần phải sử dụng hợp lí và bảo vệ tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long, cần phân tích các ý chings sau:

- Vai trò quan trọng của vùng: là vựa lúa lớn nhất cả nước

- Khai thác hiệu quả các thế mạnh của vùng: đất phù sa, khí hậu xích đạo, tài nguyên biển, sinh vật, khoáng sản phong phú,...

- Thực trạng tài nguyên của vùng: Đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, tài nguyên rừng bị suy giảm,...

Hướng dẫn giải

- Vai trò quan trọng của vùng:

+ Đồng bằng sông Cửu Long là vựa lúa lớn nhất cả nước, giúp giải quyết vấn đề an ninh lương thực của nước ta đồng thời là mặt hàng xuất khẩu quan trọng.

+ Mặt khác nông nghiệp của vùng cũng đóng vai trò quan trọng, bao gồm: đánh bắt nuôi trồng thủy sản, trồng cây ăn quả, cây công nghiệp hằng năm, chăn nuôi…

- Khai thác hiệu quả các thế mạnh của vùng:

+ Đất phù sa ngọt (1,2 triệu ha) thuận lợi phát triển lúa nước.Khí hậu cận xích đạo, lượng mưa lớn, nguồn nước dồi dào, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp. Rừng ngập mặn là hệ sinh thái điển hình của vùng.

+ Tài nguyên biển hết sức phong phú với nhiều bãi cá và tôm, hơn nửa triệu ha nước mặt nuôi trồng thủy sản.

+ Khoáng sản đá vôi, than bùn, dầu khí ở thềm lục địa bước đầu đã được khai thác

- Khắc phục những hạn chế của vùng:

+ Mùa khô kéo dài từ tháng 12 đén tháng 4 năm sau => nước mặn xâm nhập vào đất liền, làm tăng độ chua và độ mặn trong đất.

+ Phần lớn diện tích là đất mặn và đất phèn, cùng với sự thiếu nước vào mùa khô đã làm cho việc sử dụng và cải tạo đất gặp nhiều khó khăn.

- Thực trạng tài nguyên của vùng:

+ Nước ngọt là vấn đề quan trọng hàng đầu của vùng vào mùa khô.

+ Đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn với diện tích lớn vấn đề thau chua rửa mặn vô cùng quan trọng.

+ Tài nguyên rừng bị suy giảm do nhu cầu tăng diện tích đât nông nghiệp.

+ Cần đẩy mạnh khai thác hiệu quả và hợp lí tài nguyên biển, tạo nên thể kinh tế liên hoàn.

+ Vấn đề biến đổi khí hậu có ảnh hưởng lớn tới tự nhiên của vùng.

Căn cứ vào kiến thức trong SGK Địa lí 12, hãy điền vào sơ đồ dưới đây các thế mạnh và hạn chế chủ yếu về tự nhiên để phát triển kinh tế ở đồng bằng sông Cửu Long.

Phương pháp giải

Cần nắm được đặc điểm về tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long để chỉ ra những thế mạnh và hạn chế chủ yếu để phát triển kinh tế:

- Thế mạnh: đất phù sa, khí hậu xích đạo, tài nguyên biển, sinh vật, khoáng sản phong phú,...

- Hạn chế: màu khô kéo dài, đất bị nhiễm phèn, khoáng sản hạn chế,...

Hướng dẫn giải

Dựa vào lược đồ hình 41.2 SGK Địa lí 12, hãy trình bày sự phân bố ba loại đất chính ở Đồng bằng sông Cửu Long

Đất phù sa ngọt:........................

Đất phèn:..............................

Đất mặn:.......................

Phương pháp giải

Dựa vào kĩ năng khai thác lược đồ để trình bày sự phân bố ba loại đất chính:

- Đất phù sa ngọt: màu mỡ nhất, dọc sông Tiền, sông Hậu

- Đất phèn: ít và trung bình, ở Đồng Tháp Mười, Hà Tiên,...

- Đất mặn: ở vành đai đen Biển Đông và vịnh Thái Lan

Hướng dẫn giải

Sự phân bố ba loại đất ở đồng bằng sông Cửu Long:

- Đất phù sa ngọt:

+ 1,2 triệu ha (chiếm 30% diện tích đồng bằng), màu mỡ nhất. 

+ Phân bố thành dải dọc sông Tiền, sông Hậu

- Đất phèn:

+ 1,6 triệu ha trong đó 55 vạn ha phèn nhiều, 1,05 triệu ha phèn ít và trung bình

+ Phân bố chủ yếu ở Đồng Tháp Mười, Hà Tiên, vùng trũng ở Cà Mau

- Đất mặn:

+ 75 vạn ha chiếm 19%

+ Phân bố thành vành đai đen Biển Đông và vịnh Thái Lan