Cấu trúc bài khóa luận tốt nghiệp đại học hoàn chỉnh

Luận văn tốt nghiệp là một dấu ấn vô cùng quan trọng trong những năm tháng giảng đường của mỗi sinh viên. Được coi là một công trình nghiên cứu cá nhân, vận dụng tất cả các kiến thức chuyên ngành, kỹ năng thực hành đã tiếp thu được trong suốt bốn năm đại học để đáp ứng yêu cầu về ứng dụng lý thuyết vào thực tiễn nhằm giải quyết một vấn đề thực tế thuộc chuyên ngành được đào tạo đặt ra. 

Luận văn tốt nghiệp đại học cũng là cách mà ngành Giáo dục và Đào tạo nói chung cũng như các trường Đại học nói riêng nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, quản lý chất lượng đầu ra của sinh viên. Đồng thời qua quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp sẽ bồi dưỡng cho sinh viên về tư duy sáng tạo và làm quen với các hoạt động nghiên cứu hoa học. 

Nội dung của bài luận văn tốt nghiệp thường được chia thành ba phần chính: Phần mở đầu, phần nội dung và phần kết luận. Yêu cầu về bài luận của từng trường đại học đôi khi sẽ khác nhau. Tuy nhiên, một bài luận văn tốt nghiệp thường phải có độ dài ít nhất là 60 trang, nhiều nhất rơi vào tầm 80 trang. 

Phần mở đầu bài luận văn được xem là một “bản đồ hướng dẫn” dành cho người đọc khi bước chân đến “ngôi nhà luận văn”. Bởi phần này sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin khái quát về nội dung của đề tài: Vấn đề cần nghiên cứu, lý do chọn đề tài, đối tượng - phạm vi nghiên cứu, bố cục của bài luận, phương pháp nghiên cứu, ý nghĩa (khoa học, thực tiễn) của đề tài, nguồn tư liệu… Để nêu bật được những thông tin ấy, người viết cần phải đặt ra và trả lời các câu hỏi: 

- Tại sao lại nghiên cứu đề tài này? 

- Lý do vì sao đề tài này lại hữu ích? 

- Làm sao để cải thiện những tình huống trong nghiên cứu trước hoặc hoàn thiện những thiếu sót của nghiên cứu trước bằng cách nào?

- Đâu là giới hạn của đề tài?

- Phương pháp nghiên cứu sẽ được sử dụng cho bài luận văn này là gì?

- ...​

Lưu ý: Hãy viết bài mở đầu của bạn theo thứ tự nội dung lời mở đầu: Đưa ra những vấn đề cần nghiên cứu => Những vấn đề liên quan đến mục đích của đề tài => Những vấn đề gần với mục đích của đề tài => Mục đích của đề tài. Bạn cho người đọc hiểu rõ về những thứ mà họ đang đọc bằng việc sử dụng câu văn đơn giản, dễ hiểu và thú vị. Lối viết này sẽ gây được sự chú ý, quan tâm từ người đọc. 

Ở phần nội dung, chúng ta sẽ đi triển khai chi tiết đề tài bằng các chương.

Chương 1: Tổng quan tài liệu

Tổng quan tài liệu là việc làm tìm hiểu, phân tích và đánh giá các công trình nghiên cứu trong nước và nước ngoài đã được công bố, liên quan mật thiết đến đề tài luận văn của bạn. Từ đó tìm ra những vẫn đề còn tồn tại, chưa được giải quyết trong bài nghiên cứu ấy để nghiên cứu sâu hơn hay phát triển ý tưởng và giả thiết cho đề tài, tìm ra một phương pháp mới có thể giải quyết vấn đề.

- Mục đích của tổng quan tài liệu:

+ Giúp sinh viên hiểu rõ được đề tài nghiên cứu của mình

+ Tránh nghiên cứu trùng lặp với các công trình nghiên cứu trước mà không có sự làm mới, phát triển thêm

Để có được một phần tổng quan tài liệu tốt đòi hỏi mỗi sinh viên cần có khả năng tìm kiếm thông tin, tóm lược cũng như sắp xếp kiến thức thu thập được từ đó cô đọng và sử dụng một cách khoa học, có chủ đích. Mỗi một người sẽ có những cách tìm kiếm tài liệu khác nhau. Tuy nhiên, tôi sẽ đưa ra một vài gợi ý để giúp bạn tìm kiếm tài liệu nhanh và hiệu quả như sau:

- Sử dụng công cụ Google Scholar: Với công cụ này, bạn sẽ có được hàng triệu kết quả chỉ với một cú nhấp chuột. 

- Tìm hiểu các ấn phẩm mang tính kỹ thuật cao: Bài báo, sách giáo khoa chuyên ngành…

- Sử dụng phần tài liệu tham khảo từ những bài nghiên cứu trước đó.

Lưu ý trong phần tổng quan tài liệu: 

- Tài liệu tham khảo phải là những tài liệu liên quan trực tiếp đến đề tài của bài luận văn tốt nghiệp.

- Tài liệu tham khảo phải là phần tóm lược các kết quả đã có một cách ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu.

- Đừng trích dẫn bất cứ thứ gì nếu như bạn không chắc là mình đã hiểu hết chúng.

Phần tài liệu tham khảo cần trả lời được các câu hỏi: Những gì bạn đã biết về đề tài dựa trên những nghiên cứu đã xuất bản?, Những nhân tố chính cần phải nghiên cứu và mối liê hệ giữa các nhân tố ấy là gì?, Tại sao chúng ta cần phải xem xét, nghiên cứu xa hơn vấn đề đó? Những minh chứng còn thiếu, giới hạn, trái ngược hoặc là quá hạn chế của những nghiên cứu trước?...

Hãy lập ra một dàn bài chi tiết trước khi viết tổng quan tài liệu.​

Chương 2: Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

- Cơ sở lý luận

+ Trình bày khung lý thuyết nghiên cứu (hệ thống hóa về lý luận các vấn đề có liên quan đến đề tài được chọn nghiên cứu để làm cơ sở cho phân tích thực tiễn).

+ Trình bày và thảo luận các khái niệm quan trọng nhất liên quan đến vấn đề nghiên cứu, các chỉ tiêu, công thức tính toán và ý nghĩa của các chỉ tiêu đo lường được sử dụng trong đề tài nghiên cứu.

+ Hãy chỉ nêu ra những phương tiện có thể làm thay đổi đến kết quả của nghiên cứu khi thay đổi những phương tiện ấy. Không nên đề cập đến những phương tiện thông thường, không có bất cứ tác động nào đến nghiên cứu (Ví dụ: giấy, bút, cân, thước đo, nước cất…) 

- Phương pháp thu thập số liệu

+Trình bày chi tiết về số liệu được sử dụng trong nghiên cứu. Đối với đề tài sử dụng số liệu sơ cấp, người viết cần trình bày một cách chi tiết và lý giải về thiết kế mẫu (phương pháp chọn mẫu, cỡ mẫu, địa bàn) và phương pháp thu thập số liệu. Đối với đề tài sử dụng số liệu thứ cấp, thông tin chi tiết về nguồn số liệu sẵn có cần phải được trình bày.

- Phương pháp phân tích số liệu

+ Trình bày và thảo luận các lý thuyết, mô hình có liên quan đến vấn đề nghiên cứu, các kết quả thực hiện về vấn đề nghiên cứu trong các nghiên cứu thực nghiệm trước, những vấn đề chưa được nghiên cứu hay những thiếu sót còn tồn tại trong các nghiên cứu trước để làm cơ sở cho các bổ sung, phát triển trong nghiên cứu này tại nội dung về xây dựng mô hình nghiên cứu ở bước tiếp theo.

+ Xây dựng mô hình nghiên cứu cho luận văn. Phần này sẽ trình bày chi tiết các giả thuyết cần kiểm định trong mô hình nghiên cứu. Các biến số trong mô hình phải được định nghĩa rõ ràng (cách thức đo lường và đơn vị tính).

Có rất nhiều phương pháp thí nghiệm. Chính vì vậy, bạn cũng nên trình bày lý do tại sao lại chọn phương pháp đó. 

Chương 3: Kết quả và thảo luận

- Chương này trình bày chi tiết kết quả của nghiên cứu bằng cách sử dụng bảng số liệu, hình, mô tả, sử dụng phép thống kê đánh giá kết quả,… sao cho kết quả chính của nghiên cứu được nổi bật.

- Chương này có thể viết thành hai dạng: trình bày kết quả và thảo luận chung hoặc tách trình bày kết quả và thảo luận riêng. Người viết chọn cách viết sao cho phù hợp với khả năng của mình cũng như đặc điểm điểm của kết quả nghiên cứu.

- Nội dung thảo luận phải làm nổi bậc mối quan hệ của kết quả đạt được của nghiên cứu với giả thuyết đặt ra cho nghiên cứu. Thảo luận làm rõ những kết quả chính, ý nghĩa, các vấn đề có liên quan; dùng tài liệu tham khảo để biện minh kết quả nghiên cứu. Bài viết phải tạo được sự gắn kết của kết quả nghiên cứu với nội dung, nội dung với mục tiêu, và mục tiêu với tên đề tài.

Kết luận và kiến nghị là một phần quan trọng không thể thiếu trong một bài luận văn tốt nghiệp đại học hoàn chỉnh. Ở phần này, chúng ta sẽ không nêu thêm bất cứ một lập luận mới nào mà chỉ tập trung củng cố tổng quát lại những trọng điểm đã nêu lên trong bài viết. Phần kết luận hay, đầy đủ sẽ giúp người đọc sâu chuỗi lại những kiến thức được trình bày trong cả bài luận văn, để lại một ấn tượng nhất định trong lòng người đọc. Phần kết luận sẽ gồm có:

- Chỉ ra các kết luận trong mối liên hệ với mục tiêu của nghiên cứu và đề xuất cho các nghiên cứu tiếp theo (nếu có). 

- Danh sách tài liệu tham khảo bao gồm tất cả các tài liệu tham khảo đã được trích dẫn có trong bài luận văn tốt nghiệp.

- Phần phụ lục cung cấp thêm thông tin (chi tiết bảng, hình ảnh minh họa, ghi chú, thời khóa biểu thu thập số liệu, tài liệu khó tìm,..)  để độc giả hiểu rõ hơn về luận văn.​

Thông thường, ở đại đa số các trường Đại học ở Việt Nam sẽ yêu cầu sử dụng kích thước chữ 13 (hoặc 14),  font chữ Time New Roman của bảng mã Unicode cho bài luận văn tốt nghiệp đại học và cả luận văn tốt nghiệp thạc sĩ, cao học.

Đối với định dạng soan thảo trên Microsoft Word, định dạng và căn lề luận văn thông thường sẽ là: 

Lề trên (top margin) 3.5 cm, lề dưới (bottom margin): 3 cm, lề trái (left margin): 3.5 cm, lề phải (right margin): 2 cm. Đặt ở chế độ line spacing 1.5 Lines, mật độ chữ giữa các dòng bình thường, không nén, không giãn cách.

Số trang ở vị trí trên đầu mỗi trang giấy, đánh số ở giữa trang.

Về đồ thị, trong bài luận văn tốt nghiệp sẽ sử dụng 6 dạng đồ thị bao gồm :Bar: Biểu đồ thanh; Area: Biểu đồ biểu đồ diện tích; XY (Scatter): Biểu đồ XY (dạng Phân tán); Column: Đồ thị Dạng cột; Line: Đồ thị dạng đường; Pie: Biểu đồ hình tròn. Bạn nên tìm hiểu cách vẽ những đồ thị này, nó sẽ giúp bạn rất nhiều trong bài luận đấy!

4. Một số lỗi thường gặp trong luận văn tốt nghiệp của sinh viên

- Lỗi về việc lựa chọn đề tài: Không ít sinh viên lựa chọn những đề tài luận văn tốt nghiệp khá “cũ kỹ”, đã được làm đi làm lại, không mới mẻ. Điều này khiến cho bài luận của bạn thiếu đi tính sáng tạo và không được đánh giá cao. Vì vậy, trước khi bắt tay vào làm luận văn, hãy dành một khoảng thời gian đủ nhiều để suy nghĩ một đề tài thật hấp dẫn, mới lạ nhé. 

- Bài luận văn viết theo dạng liệt kê, không giải thích. Hầu hết, người viết có thể hiểu hết những nội dung mà họ đã trình bày trong bài luận văn. Điều đó không có nghĩa là độc giả có thể thông suốt chúng. Vì vậy, bạn hãy lưu ý đến việc giải thích những điều được trình bày một cách ngắn gọn, xúc tích và dễ hiểu đối với vấn đề có độ khó.

- Cơ sở lý luận, nội dung chính không có sự liên hệ.

- Trích dẫn tài liệu tham khảo không đúng: Hầu hết, các bạn sinh viên chỉ liệt kê tất cả những tài liệu đã sử dụng trong bài luận văn tốt nghiệp những lại không chỉ ra nó được dùng trong phần cụ thể nào.

- Sai cấu trúc câu, chấm, phẩy không hợp lý, sử dụng nhầm dấu phân cách đơn vị đối với số.

Trên đây là bài viết tham khảo Cấu trúc bài luận văn tốt nghiệp đại học hoàn chỉnh, hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ có thêm được nhiều kiến thức cũng như áp dụng chúng vào bài luận văn tốt nghiệp của mình.