Lý 7 Bài 16: Tổng kết chương II Âm Học

a) Viết đầy đủ các định nghĩa:

• Các nguồn phát âm đều dao động.

• Số dao động trong 1 giây là tần số. Đơn vị tần số là héc (Hz)

• Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben(dB)

• Vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s.

b) Đặt câu với các từ và cụm từ sau:

- Tần số, lớn, bổng ;

- Tần số, nhỏ, trầm

- Dao động, biên độ lớn, to ;

- Dao động, biên độ nhỏ, nhỏ.

• Tần số dao động càng lớn, âm phát ra càng bổng.

• Tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng trầm.

• Dao động mạnh, biên độ lớn, âm phát ra nhỏ.

• Dao động yếu, biên độ nhỏ, âm phát ra nhỏ.

c) Âm có thể truyền qua các môi trường: 

• Không khí;

• Rắn;

• Lỏng.

d) Âm phản xạ là gì?

Âm phản xạ là âm dội ngược trở lại khi gặp một mặt chắn

e) Tiếng vang là gì?

A. Âm phản xạ

B. Âm phản xạ đến cùng một lúc với âm phát ra,

C. Âm phản xạ truyền đi mọi hướng, không nhất thiết phải truyền đến tai.

D. Âm phản xạ nghe được cách biệt với âm phát ra.

Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách biệt với âm phát ra.

Chọn D.

f) Hãy chọn từ thích hợp trong khung điền vào các câu sau:

Mềm; vứng; nhẵn; gồ ghề

- Các vật phản xạ âm tốt là các vật …và có bề mặt….

- Các vật phản xạ âm kém là các vật…và có bề mặt…

• Các vật phản xạ âm tốt là các vật cứng và có bề mặt nhẵn.

• Các vật phản xạ âm kém là các vật mềm và có bề mặt gồ ghề.

g) Trường hợp nào sau đây có ô nhiễm tiếng ồn?

- Tiếng còi xe cứu hỏa (hay tiếng kẻng báo cháy)

- Làm việc cạnh nơi nổ mìn, phá đá.

- Tiếng ồn của trẻ em làm ảnh hưởng đến cuộc nói chuyện giữa hai người lớn.

- Hát karaoke to lúc ban đêm.

+ Các trường hợp có ô nhiễm tiếng ồn:

• Làm việc cạnh nơi nổ mìn, phá đá.

• Hát karaoke to lúc ban đêm.

h) Hãy liệt kê một số vật liệu cách âm tốt?

Một số vật liệu cách âm tốt: bông, vải, xốp, gạch, gỗ, bê tông.

1. Hãy chỉ ra bộ phận dao động phát ra âm trong những nhạc cụ sau: đàn ghi ta, kèn lá, sáo, trống.

• Vật dao động phát ra âm trong đàn ghi ta là dây đàn (hộp đàn có tác dụng làm âm to lên chứ không phát ra âm).

• Vật dao động phát ra âm trong kèn lá bị thổi (phần đầu lá bị bẹp).

• Vật dao động phát ra âm trong sáo là cột không khí trong ống sáo.

• Vật dao động phát ra âm trong trống là mặt trống.

2. Hãy đánh dấu vào câu đúng:

A. Âm truyền nhanh hơn ánh sáng.

B. Có thể nghe được tiếng sấm trước khi nhìn thấy chớp.

C. Âm không thể truyền trong chân không

D. Âm không thể truyền qua nước..

Âm không thể truyền trong chân không.

Chọn C

3. a) Dao động của sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra tiếng to và tiếng nhỏ?

b) Dao động của các sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra âm cao và âm thấp?

Câu a:

• Dao động của các sợi dây đàn mạnh, dây lệch nhiều khi phát ra tiếng to.

• Dao động của các sợi dây đàn yếu, dây lệch ít khi phát ra tiếng nhỏ.

Câu b:

• Dao động của các sợi dây đàn nhanh, khi phát ra âm cao.

• Dao động của các sợi dây đàn chậm, khi phát ra âm thấp.

4.  Hai nhà du hành vũ trụ ở ngoài khoảng không, có thể “trò chuyện” với nhau bằng cách chạm vào hai cái mũ của họ vào nhau. Hãy giải thích âm đã truyền tới tai hai người đó như thế nào?

Tiếng nói đã truyền từ miệng người này qua không khí đến hai cái mũ và lại qua không khí đến tai người kia.

5. Vì sao trong đêm yên tĩnh khi đi bộ ở ngõ hẹp giữa hai bên tường cao, ngoài tiếng chân ra còn nghe thấy một âm thanh khác giống như có người đang theo sát?

• Ban đêm yên tĩnh, ta nghe rõ tiếng vang của chân mình phát ra khi phản xạ từ hai bên tường ngõ.

• Còn ban ngày tiếng vang bị than thể người qua lại hấp thụ hoặc bị tiếng ồn khác to hơn át đi nên không nghe thấy tiếng vang.

6. Khi nào thì tai có thể nghe được âm to nhất?

A. Âm phát ra đến tai cùng lúc với âm phản xạ;

B. Âm phát ra đến tai trước âm phản xạ;

C. Âm phát ra đến tai, âm phản xạ đi nơi khác không đến tai;

D. Cả ba trường hợp trên.

Chọn A.

Âm phát ra đến tai cùng một lúc với âm phản xạ.

7. Giả sử một bệnh viện nằm bên cạnh đường quốc lộ có nhiều xe cộ qua lại. Hãy đề ra các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện này.

- Biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện nằm trên đường quốc lộ là:

• Treo biển báo cấm bóp còi gần bệnh viện

• Xây tường chắn xung quanh bệnh viện, đóng cửa các phòng để ngăn chặn đường truyền âm.

• Trồng nhiều cây xanh xung quanh bệnh viện để hướng âm truyền theo hướng khác.

• Treo rèm ở cửa ra vào để ngăn chặn đường truyền âm cũng như để hấp thụ bớt âm.

• Dùng nhiều đồ dùng mềm có bề mặt xù xì để hấp thụ bớt âm.

a) Dao động của sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra tiếng to và tiếng nhỏ?

b) Dao động của các sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra âm cao và âm thấp?

Hướng dẫn giải:

a) Dao động của sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra tiếng to và tiếng nhỏ?

Dao động của các sợi dây đàn mạnh, dây lệch nhiều khi phát ra tiếng to.

Dao động của các sợi dây đàn yếu, dây lệch ít khi phát ra tiếng nhỏ.

b) Dao động của các sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra âm cao và âm thấp?

Dao động của các sợi dây đàn nhanh, khi phát ra âm cao.

Dao động của các sợi dây đàn chậm, khi phát ra âm thấp.

Giả sử một bệnh viện nằm bên cạnh đường quốc lộ có nhiều xe cộ qua lại. Hãy đề ra các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện này.

Hướng dẫn giải:

Biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện nằm trên đường quốc lộ là:

Treo biển báo cấm bóp còi gần bệnh viện.

Xây tường chắn xung quanh bệnh viện, đóng cửa các phòng để ngăn chặn đường truyền âm.

Trồng nhiều cây xanh xung quanh bệnh viện để hướng âm truyền theo hướng khác.

Treo rèm ở cửa ra vào để ngăn chặn đường truyền âm cũng như để hấp thụ bớt âm.

Dùng nhiều đồ dùng mềm có bề mặt xù xì để hấp thụ bớt âm.

Câu 1: Hai nguồn âm lần lượt thực hiện được 6300 dao động trong thời gian 1,5 phút và 1200 dao động trong 2 phút. Hỏi âm do nguồn nào phát ra cao hơn? Tại sao?

Câu 2: Một người nghe thấy tiếng sét sau tia chớp 5s. Hỏi người đó đứng cách nơi xảy ra sét là bao xa?

Câu 3: Để đo vận tốc truyền của âm trong môi trường chất rắn, người ta dùng một cái ống sắt dài 68 mét.. Dùng búa gõ nhẹ một cái vào một đầu của ống thì đầu kia nghe được hai tiếng gõ, tiếng nọ cách tiếng kia 0,188 giây.

a) Giải thích tại sao ở đầu kia lại nghe được 2 tiếng gõ.

b) Tìm vận tốc âm thanh truyền trong sắt. Biết vận tốc âm thanh truyền trong không khí là 340 m/s.

Câu 4: Trong một cơn giông 3,5 giây sau khi nhìn thấy tia chớp, người ta mới nghe được tiếng sét. Hỏi khoảng cách giữa vị trí quan sát và nơi xảy ra sét là bao nhiêu?

Câu 1:  Âm phát ra càng to khi:

A. Nguồn âm có kích thước càng lớn.

B. Nguồn âm dao động càng mạnh.

C. Nguồn âm dao động càng nhanh.

D. Nguồn âm có khối lượng càng lớn.

Câu 2: Một người gõ một nhát búa vào đường sắt cách đó 1056 m, một người khác áp tai vào đường sắt thì nghe thấy hai tiếng gõ cách nhau 3s. Biết tốc độ truyền âm trong không khí là v₁ = 330 m/s thì tốc độ truyền âm v₂ trong đường sắt là bao nhiêu?

A. 6100 m/s         B. 621 m/s         C. 5280 m/s         D. 1700 m/s

Câu 3: Âm thanh được tạo ra nhờ

A. Nhiệt         B. Điện         C. Ánh sáng         D. Dao động

Câu 4: Khi âm truyền đến tai người, bộ phận dao động giúp ta cảm nhận được âm thanh là:

A. Vành tai         B. Ống tai         C. Màng nhĩ         D. Vòi nhĩ

Qua bài giảng Tổng kết chương II - Âm Học này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như:

• Củng cố và nắm chắc các kiến thức cơ bản của chương 2.

• Vận dụng được một cách tổng hợp các kiến thức đã học để giải quyết các vấn  đề ( Trả lời câu hỏi, giải bài tập, giải thích các hiện tượng ...) có liên quan.