Công nghệ 11 Bài 27: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ xăng

- Nhiệm vụ: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí (hệ thống nhiên liệu) trong động cơ xăng có nhiệm vụ cung cấp hòa khí (hỗn hợp xăng và không khí) sạch vào xilanh động cơ. Lượng và tỉ lệ hòa khí phải phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ

- Phân loại: Theo cấu tạo bộ phận tạo thành hoà khí, chia ra làm hai loại:

• Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí.
• Hệ thống nhiên liệu dùng vòi phun.

- Cấu tạo: Cấu tạo của hệ thống gồm một số bộ phận chính:

• Thùng xăng để chứa xăng.
• Bầu lọc xăng để lọc sạch cặn bẩn trong xăng.
• Bơm xăng làm nhiệm vụ hút xăng từ thùng chứa đưa tới bộ chế hoà khí.
• Bộ chế hoà khí làm nhiệm vụ hoà trộn xăng với không khí tạo thành hoà khí có tỉ lệ phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.
• Bầu lọc khí để lọc sạch bụi bẩn lẫn trong không khí.

- Nguyên lí làm việc:

+ Khi động cơ làm việc, xăng được bơm từ thùng xăng, qua bầu lọc bộ đưa lên buồng phao của bộ chế hoà khí.

+ Ở kì nạp, pit-tông đi xuống tạo sự giảm áp suất trong xilanh Do chênh áp suất, không khí được hút qua bầu lọc rồi qua họng khuếch tán của bộ chế hoà khí, tại đây không khí hút xăng từ buồng phao, hoà trộn với xăng tạo thành hoà khí. Hoà khí theo đường ống nạp đi vào xilanh động cơ.

a. Cấu tạo

Ở hệ thống phun xăng, xăng được phun vào đường ống nạp hoặc vào xilanh dể hoà trộn không khí tạo thành hoà khí.

- Cấu tạo một số bộ phận chính:

+ Bộ điều khiển phun có nhiệm vụ điều khiển chế độ làm việc của vòi phun hoà khí có tỉ lệ phù hợp với chế độ làm việc động cơ. Bộ điều khiển nhận tín hiệu từ các cảm biến đo các thông số như nhiệt độ động cơ, số vòng quay trục khuỷu, độ mở của bướm ga,… xử lí thông tin và phát tín hiệu điều khiển chế độ làm việc vòi phun.

+ Bộ điều chỉnh áp suất có nhiệm vụ giữ áp suất xăng ở vòi phun luôn ở một trị số nhất định trong suốt quá trình làm việc.

- Vòi phun có cấu tạo như một chiếc van, được điều khiển bằng tín hiệu điện.

b. Nguyên lí làm việc

- Khi động cơ làm việc, không khí được hút vào xi lanh ở kì nạp nhờ sự chênh lệch áp suất.

- Nhờ bơm xăng và bộ điều chỉnh áp suất, xăng ở vùi luôn có áp suất nhất định. Quá trình phun xăng của vòi phun được điều khiển bởi bộ điều khiển phun. Do quá trình phun được điều khiển theo nhiều thông số về tình trạng và chế độ làm việc động cơ nên hoà khí luôn có tỉ lệ phù hợp với chế độ làm việc của động cơ.

- Hệ thống phun xăng có cấu tạo phức tạp nhưng có nhiều ưu điểm nổi bật: động cơ làm việc bình thường khi bị nghiêng, lật ngược; tạo hoà khí có lượng và tỉ lệ phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ,… nên quá trình cháy diễn ra hoàn hảo hơn, tăng hiệu suất động cơ và giảm ô nhiễm môi trường tốt hơn.

Bài 1: Vẽ sơ đồ khối hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí?

Hướng dẫn giải:

Bài 2: Khi nào động cơ xe cần cung cấp nhiều hòa khí nhất

A . Xe chạy không

B . Xe chạy chậm, chở nặng

C . Xe lên dốc

D . Xe chở nặng đang lên dốc

Hướng dẫn giải:

• Chọn đáp án D.
• Xe chở nặng đang lên dốc.

Câu 1: Trình bày sơ đồ khối hệ thống phun xăng.

Câu 2: Trình bày nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí.

Câu 3: So sánh nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí và hệ thống nhiên liệu dùng vòi phun.

Câu 1: Khối nào sau đây không thuộc sơ đồ khối hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí ở động cơ xăng?

A. Thùng xăng

B. Bầu lọc xăng

C. Bộ điều chỉnh áp suất

D. Bộ chế hòa khí

Câu 2: Sơ đồ khối hệ thống phun xăng không có khối nào sau đây?

A. Các cảm biến

B. Bộ điều khiển phun

C. Bộ điều chỉnh áp suất

D. Bộ chế hòa khí

Câu 3: Phát biểu nào sau đây sai?

A. Bộ điều chỉnh áp suất giữ cho áp suất xăng ở vòi phun luôn ổn định.

B. Bộ điều khiển phun điều khiển chế độ làm việc của vòi phun.

C. Vòi phun được điều khiển bằng tín hiệu điện

D. Bơm hút xăng từ thùng đến đường ống nạp

Câu 4: Ở hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí, bơm hút xăng tới vị trí nào của bộ chế hòa khí?

A. Thùng xăng

B. Buồng phao

C. Họng khuếch tán

D. Bầu lọc xăng

Câu 5: Ở hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí, xăng và không khí hòa trộn với nhau tại:

A. Buồng phao

B. Thùng xăng

C. Họng khuếch tán

D. Đường ống nạp

- Sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:

• Trình bày được sơ đồ và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí.
• Nêu được ưu, nhược diểm của hệ thống cung cấp nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí.
• Trình bày được sơ đồ và nguyên lí làm việc, ưu, nhược diểm của hệ thống phun xăng.