Công nghệ 11 Bài 28: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ điêzen

- Nhiệm vụ: Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.

- Đặc điểm của sự hình thành hoà khí:

+ Nhiên liệu được phun vào xilanh động cơ cuối kì nén. Áp suất nhiên liệu phun vào xilanh do bơm cao áp tạo ra rất lớn đảm bảo sự phun tơi và hoà trộn tốt.

+ Các chế độ làm việc động cơ phụ thuộc lượng nhiên liệu cung cấp vào xilanh trong mỗi chu trình Việc điều chỉnh lượng nhiên liệu cấp vào xilanh do bơm cao áp đảm nhận. Do đó bơm cao áp là bộ phận quan trọng nhất.

a. Cấu tạo

- Bầu lọc nhiên liệu: loại bỏ các tạp chất ra khỏi nhiên liệu như cặn bẩn, nước,…

• Bầu lọc thô có nhiệm vụ tách nước ra khỏi nhiên liệu và  lọc các hạt thô (không quá 0,04 - 0,1 mm).
• Bầu lọc tinh có nhiệm vụ lọc sạch cặn bẩn có kích thước rất nhỏ lẫn trong nhiên liệu để đảm bảo chất lượng làm việc, độ bền của bơm cao áp và vòi phun.

- Bơm chuyển nhiên liệu có nhiệm vụ hút nhiên liệu từ thùng chứa qua bầu lọc thô và bầu lọc tinh để cung cấp cho bơm cao áp, đảm bảo một lưu lượng nhiên liệu cần thiết đủ để làm mát.

+ Bơm chuyển thường đạt áp suất lớn khoảng (1,5-6)kg/cm2 để thấng mọi sức cản.

- Bơm cao áp có nhiêm vụ cung cấp nhiên liệu với áp suất cao, đúng thời điểm và lượng phù hợp với chế độ làm việc của động cơ tới vòi phun để phun vào xilanh của động cơ.

- Vòi phun có nhiệm vụ phun tơi nhiên liệu vào xilanh để quá trình hình thành hòa khí diễn ra hoàn hảo. Quá trình phun đều do áp suất nhiên liệu quyết định. Do vậy cả bơm cao áp và vòi phun đều phải có cấu tạo đặc biệt và có độ chính xác cao.

- Do khe hở giữa pit-tông và xilanh của bơm cao áp, giữa kim phun và thân của vòi phun rất nhỏ nên các cặn bẩn kích thước nhỏ dễ kẹt và mòn các chi tiết. Bầu lọc tinh có nhiệm vụ lọc sạch các cặn bẩn kích thước nhỏ.

- Hệ thống có đường hồi nhiên liệu từ bơm cao áp và vòi phun về thùng chứa.

b. Nguyên lí làm việc

- Khi động cơ làm việc, ở kì nạp, không khí được hút qua bầu lọc khí nạp vào xilanh; ở kì nén chỉ có khí trong xilanh bị nén.

- Nhiên liệu từ thùng nhiên liệu được bơm hút lên, được lọc qua bầu lọc thô, bầu lọc tinh rồi vào bơm cao áp. Tại bơm cao áp nhiên liệu được nén đến áp suất cao. Cuối kì nén, bơm cao áp bơm một lượng nhiên liệu nhất định với áp suất cao vào vòi phun để phun vào xilanh của động cơ. Nhiên liệu hòa trộn với khí nén tạo thành hòa khí rồi tự bốc cháy.

Bài 1: Tại sao trong hệ thống lại có thêm bầu lọc tinh?

Hướng dẫn giải:

Do cấu tạo và nguyên lí làm việc cua bơm cao áp và vòi phun, vẫn còn một lượng nhiên liệu bị rò qua khe hơ siừa các chi tiết (dù đã được chê tạo với độ chính xác cao) nên trong hệ thống có đường hồi nhiên liệu từ bơm cao áp và vòi phun vể thùng chứa.

Bài 2: Tại sao nhiên liệu phun vào xilanh lại phải có áp suất cao?

Hướng dẫn giải:

- Nhiên liệu được phun vào xilanh ở áp suất cao là vì khi nhiên liệu cháy sẽ làm kích nổ, giảng nở không khí bên trong xilanh làm đẩy pittông.

- Ở một số động cơ lớn không dùng puri để đánh lửa mà động cơ sẽ nén khí kèm nhiên liệu ở áp suất cao gây ra kích nổ mà không cần có tia lửa nào.

Câu 1: Trình bày nhiệm vụ và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen.

Câu 2: Trình bày nhiệm vụ của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí ở động cơ điêzen .

Câu 3: Trình bày được đặc điểm của sự hình thành hoà khí ở động cơ điêzen 

Câu 1: Đường hồi nhiên liệu từ bơm cao áp về thùng nhiên liệu là do?

A. Áp suất nhiên liệu ở vòi phun quá cao

B. Áp suất nhiên liệu ở bơm cao áp quá cao

C. Nhiên liệu bị rò rỉ ở bơm cao áp

D. Giảm áp suất trên đường ống

Câu 2: Nhiệm vụ của bơm cao áp là:

A. Cung cấp nhiên liệu với áp suất cao tới vòi phun

B. Cung cấp nhiên liệu đúng thời điểm vào vòi phun

C. Cung cấp nhiên liệu với lượng phù hợp với chế độ làm việc của động cơ tới vòi phun

D. Cả 3 đáp án trên

Câu 3: Khối nào sau đây không thuộc sơ đồ khối hệ thống nhiên liệu ở động cơ điêzen?

A. Bơm chuyển nhiên liệu

B. Bơm cao áp

C. Bầu lọc tinh

D. Thùng xăng

Câu 4: Phát biểu nào sau đây đúng? Bơm chuyển nhiên liệu hút nhiên liệu từ thùng, qua bầu lọc thô, qua bầu lọc tinh tới:

A. Bơm cao áp

B. Vòi phun

C. Xilanh

D. Cả 3 đáp án đều đúng

Câu 5: Phát biểu nào sau đây đúng: nhiên liệu được phun vào xilanh động cơ ở:

A. Kì nén

B. Cuối kì nén

C. Kì nạp

D. Kì thải

- Sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:

• Nêu được nhiệm vụ của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí  ở động cơ  điêzen.
• Trình bày được sơ đồ và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu ở động cơ điêzen.
• Trình bày được đặc điểm của sự hình thành hoà khí ở động cơ điêzen.