Giải bài tập SBT Vật lý 7 Bài 10: Nguồn âm

Khoanh tròn vào câu mà em cho là đúng:

Âm thanh được tạo ra nhờ

A. nhiệt                    B. điện      

C. ánh sáng             D. dao động

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng cần nắm được âm thanh được tạo ra nhờ dao dộng

Hướng dẫn giải

Khi phát ra âm, các vật đều dao động

=> Âm thanh được tạo ra nhờ dao dộng.

Chọn D

Vật phát ra âm trong các trường hợp nào dưới đây?

A. Khi kéo căng vật.

B. Khi uốn cong vật

C. Khi nén vật 

D. Khi làm vật dao động

Phương pháp giải

Cần nắm được điều kiện để vật phát ra âm để chọn đáp án đúng:

Vật phát ra âm khi làm cho vật dao động

Hướng dẫn giải

Khi phát ra âm, các vật đều dao động

=> Vật phát ra âm khi làm cho vật dao động.

Chọn D

Hãy chỉ ra bộ phận dao động phát ra “nốt nhạc” khi gảy dây đàn ghitar, khi thổi sáo.

Phương pháp giải

Các bộ phận dao động phát ra “nốt nhạc”:

- Dây đàn và không khí trong hộp đàn

- Cột không khí trong ống sáo

Hướng dẫn giải

- Khi gảy đàn ghitar, dây đàn và không khí trong hộp đàn dao động phát ra các “nốt nhạc”.

- Khi thổi sáo, cột không khí trong ống sáo dao động phát ra các “nốt nhạc”.

Hãy thử làm đàn dạng đàn “tam thập lục” theo chỉ dẫn sau (hình 10.1):

- Cắt một tấm bìa cactông thành hình tam giác có tám khấc.

- Làm một hộp gỗ (hoặc một hộp bìa cactông) có chiều dài bằng chiều dài tấm bìa cactông trên.

- Dùng tám sợi dây cao su (dây chun tròn) để buộc tấm bìa cactông trên hộp như hình 10.1.

- Gảy nhẹ vào các sợi dây cao su và thử điều chỉnh độ căng của dây bằng cách làm ngắn sợi dây cao su hơn để khi gảy vào các dây, âm phát ra gần đúng tám nốt nhạc theo thứ tự “đồ, rê, mi, pha, son, la, si, đô”

Vật nào dao động phát ra “nốt nhạc” khi gảy dây đàn?

Phương pháp giải

- Từ những mô tả về cách làm đàn dạng đàn “tam thập lục” để thực hiện

- Dựa vào vật phát ra “nốt nhạc” khi gảy dây đàn để xác định vật dao động

Hướng dẫn giải

Dây cao su dao động phát ra “nốt nhạc” khi gảy dây đàn.

Hãy đổ những lượng nước khác nhau vào bảy cái chai giống như như hình 10.2.

a) Dùng thìa gõ nhẹ vào thành các chai và cho biết vật nào dao động: phát ra âm?

b) Thổi mạnh vào miệng các chai và cho biết vật nào dao động phát ra âm?

c) Điều chỉnh lượng nước trong chai để khi gõ (hoặc thổi), âm phát gần đúng bảy nốt nhạc theo thứ tự “đồ, rê, mi, pha, son, la, si”.

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức về nguồn âm để xác định vật phát ra âm khi dao động khi:

- Dùng thìa gõ nhẹ vào thành các chai

- Thổi mạnh vào miệng các chai 

Hướng dẫn giải

a) Dùng thìa gõ nhẹ vào thành các chai, chai và nước trong chai dao động phát ra âm.

b) Thổi mạnh vào miệng các chai, cột không khí trong chai dao động: đã phát ra âm.

c) Tự thực hành bằng cách điều chỉnh lượng nước trong chai.

Khi bác bảo vệ gõ trống, tai ta nghe thấy tiếng trống. Vật nào phát ra âm đó?

A. Tay bác bảo vệ gõ trống   

B. Dùi trống

C. Mặt trống                                        

D. Không khí xung quanh trống

Phương pháp giải

Khi gõ trống, mặt trống dao động và phát ra âm nên mặt trống chính là nguồn âm

Hướng dẫn giải

Khi bác bảo vệ gõ trống, tai ta nghe thấy tiếng trống, mặt trống dao động và phát ra âm.

Chọn C

Khi nhạc sĩ chơi đàn ghita, ta nghe thấy tiếng nhạc. Vậy đâu là nguồn âm?

A. Tay bấm dây đàn.                            

B. Tay gảy dây đàn

C. Hộp đàn.                                          

D. Dây đàn.

Phương pháp giải

Cần nắm được vật phát ra âm khi dao động là nguồn âm để xác định câu trả lời

Hướng dẫn giải

Khi nhạc sĩ chơi đàn ghita, dây đàn dao động, phát ra âm thanh, ta nghe thấy tiếng nhạc.

Chọn D

Khi trời mưa dông, ta thường nghe thấy tiếng sấm. Vậy vật nào đã dao động phát ra tiếng sấm?

A. Các đám mây va chạm vào nhau nên đã dao động phát ra tiếng sấm

B. Các tia lửa điện khổng lồ dao động gây ra tiếng sấm

C. Không khí xung quanh tia lửa điện đã bị dãn nở đột ngột khiên chúng dao động gây ra tiếng sấm.

D. Cả ba lí do trên.

Phương pháp giải

Để xác định vật nào đã dao động phát ra tiếng sấm cần ghi nhớ: không khí xung quanh tia lửa điện đã bị dãn nở đột ngột khiến chúng dao động

Hướng dẫn giải

Khi trời mưa dông, không khí xung quanh tia lửa điện đã bị dãn nở đột ngột khiến chúng dao động gây ra tiếng sấm.

Chọn C

Khi gõ tay xuống mặt bàn, ta nghe thấy âm. Trong trường hợp này, vật nào đã dao động phát ra âm?

A. Mặt bàn dao động phát ra âm

B. Tay ta gõ vào bàn nên tay đã dao động phát ra âm

C. Cả tay ta và mặt bàn đều dao động phát ra âm

D. Lớp không khí giữa tay ta và mặt bàn dao động phát ra âm.

Phương pháp giải

Khi gõ tay xuống mặt bàn, ta đã tiếp xúc với mặt bàn nên mặt bàn chính là nguồn âm

Hướng dẫn giải

Khi gõ tay xuống mặt bàn, mặt bàn dao động phát ra âm nên ta nghe thấy âm.

Chọn A 

Ta nghe được tiếng hát của ca sĩ trên tivi. Vậy đâu là nguồn âm?

A. Người ca sĩ phát ra âm

B. Sóng vô tuyến truyền trong không gian dao động phát ra âm

C. Màn hình tivi dao động phát ra âm

D. Màng loa trong tivi dao động phát ra âm

Phương pháp giải

Cần nắm được nguồn âm trên tivi: Màng loa trong tivi dao động phát ra âm

Hướng dẫn giải

Màng loa trong tivi dao động phát ra âm do vậy ta nghe được tiếng hát của ca sĩ trên tivi.

Chọn D

Hộp đàn trong các đàn ghita, viôlông, măngđôlin, viôlông sen... có tác dụng gì là chủ yếu?

A. Để tạo kiểu dáng cho đàn.

B. Để khuếch đại âm do dây đàn phát ra.

C. Để người nhạc sĩ có chỗ tì khi đánh đàn.

D. Để người nhạc sĩ có thể vỗ vào hộp đàn khi cần thiết.

Phương pháp giải

Dựa vào tác dụng để khuếch đại âm do dây đàn phát ra để chọn đáp án đúng

Hướng dẫn giải

Hộp đàn trong các đàn ghita, viôlông, măngđôlin, viôlông sen... có tác dụng để khuếch đại âm do dây đàn phát ra.

Chọn B