Giải bài tập SGK Địa lí 10 Bài 32: Địa lí các ngành công nghiệp

Em hãy nhận xét sự thay đổi trong cơ cấu sử dụng năng lượng trên thế giới thời kì 1940-2000. Giải thích.

Phương pháp giải

- Dựa vào sự thay đổi tỉ lệ phần trăm của từng loại năng lượng từ năm 1940 đến năm 2000 để nhận xét sự thay đổi trong cơ cấu sử dụng năng lượng trên thế giới.

- Dựa vào đặc điểm tình hình nhu cầu sử dụng năng lượng, sự phát triển khoa học kĩ thuật cũng như hiện trạng năng lượng để giải thích.

Gợi ý trả lời

- Nhận xét:

+ Trong giai đoạn 1940 - 2000, cơ cấu sử dụng năng lượng thế giới có sự thay đổi theo hướng giảm tỉ trọng củi gỗ, than đá; tăng tỉ trọng dầu khí, năng lượng nguyên tử, thủy điện và năng lượng mới.

• Trước hết là sự xuất hiện nguồn năng lượng mới với tỉ trọng khá cao (7% năm 2000).
• Tiếp đến là năng lượng nguyên tử, thủy điện tăng gần 28%.
• Tỉ trọng dầu khí tăng 2 lần, từ 26%(1940) lên 54%(2000).
• Tỉ trọng củi, gỗ và than đá giảm nhanh (giảm 9% và 37%).

- Giải thích:

• Những năm đầu TK XX, trình độ khoa học- kĩ thuật chưa phát triển rộng rãi, con người chủ yếu sử dụng nguồn nhiên liệu thô và có sắn trong tự nhiên như củi gỗ và than đá.
• Trong thế kỉ XX, dầu mỏ với những thuận lợi hơn trong việc sử dụng và vận chuyển, đã thay thế than đá và trở thành năng lượng quy đổi. 
• Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật, năng lượng hạt nhân được nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ.
• Cuối thế kỉ XX do sự cạn kiệt năng lượng than, dầu khí hiệu ứng nhà kính, những cơn mưa axit, sự ô nhiễm các đại dương đã thúc đẩy con người tìm kiếm nguồn năng lượng mới là nguồn năng lượng sạch có thể tái tạo (năng lượng Mặt Trời, sức gió, địa nhiệt....).

Nêu rõ vai trò của luyện kim đen và luyện kim màu.

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức phần công nghiệp luyện kim để phân tích vai trò của luyện kim đen và luyện kim màu.

Gợi ý trả lời

- Vai trò của ngành công nghiệp luyện kim đen:

• Là một trong những ngày quan trọng nhất của công nghiệp nặng.
• Là nguyên liệu cơ bản cho ngành công nghiệp chế tạo máy, gia công kim loại.
• Hầu hết tất cả các ngành kinh tế đều sử dụng các sản phẩm của ngành luyện kim đen: nguyên liệu để tạo ra những sản phẩm tiêu dùng, cung cấp vật liệu cho công nghiệp xây dựng...

- Vai trò của ngành công nghiệp luyện kim màu:

• Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế tạo máy, chế tạo ô tô, máy bay, kĩ thuật điện tử.
• Phục vụ cho công nghiệp hóa chất và các ngành kinh tế quốc dân khác (như thương mại, bưu chính viễn thông...).
• Kim loại màu quý, hiếm phục vụ cho công nghiệp điện tử, năng lượng nguyên tử.