Giải bài tập SGK Địa lí 10 Bài 40: Địa lí ngành thương mại

Thế nào là ngành thương mại? Vai trò của ngành thương mại đối với việc phát triển kinh tế- xã hội đất nước?

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức phần ngành thương mại để nêu khái niệm và vai trò của ngành thương mại đối với việc phát triển kinh tế- xã hội đất nước.

Gợi ý trả lời

- Thương mại: là khâu nối giữa sản xuất và tiêu dùng thông qua việc luân chuyển hàng hóa, dịch vụ giữa người bán và người mua.

- Vai trò:

+ Hoạt động thương mại có vai trò điều tiết sản xuất. Ngành thương mại phát triển giúp cho sự trao đổi được mở rộng, thúc đẩy sự phát triển sản xuất hàng hóa. Hoạt động thương mại có vai trò hướng dẫn tiêu dùng.

+ Thương mại được chia thành hai ngành lớn là nội thương và ngoại thương.

Nội thương: Làm nhiệm vụ trao đổi hàng hóa, dịch vụ trong một quốc gia. Nội thương phát triển góp phần đẩy mạnh chuyên môn hóa sản xuất và phân công lao động theo vùng và lãnh thổ.

Ngoại thương: Làm nhiệm vụ trao đổi hàng hóa, dịch vụ giữa các quốc gia. Sự phát triển của ngành ngoại thương góp phần làm tăng nguồn thu ngoại tệ cho đất nước, gắn thị trường trong nước với thị trường thế giới rộng lớn.

Trình bày đặc điểm của thị trường thế giới?

Phương pháp giải

Phân tích các đặc điểm như thị trường thế giới hiện nay là một hệ thống toàn cầu, sự ra đời tổ chứ WTO, khối lượng buôn bán và hoạt động buôn bán trên toàn thế giới để trả lời câu hỏi trên.

Gợi ý trả lời

- Thị trường thế giới hiện nay là một hệ thống toàn cầu.

- Sự ra đời của tổ chức thương mại thế giới (WTO) và nhiều tổ chức kinh tế ở các khu vực khác trên thế giới cho thấy xu thế toàn cầu hóa nền kinh tế đã trở thành một xu hướng quan trọng nhất trong sự phát triển của nền kinh tế thế giới hiện nay.

- Khối lượng buôn bán trên toàn thế giới, các nhóm nước phát triển, đang phát triển trên thế giới tăng liên lục trong những năm qua.

- Hoạt động buôn bán trên thế giới tập trung vào các nước tư bản chủ nghĩa phát triển. Ba trung tâm buôn bán lớn nhất thế giới là Hoa Kì, Tây Âu và Nhật Bản. Các cường quốc về xuất nhập khẩu như Hoa Kì, CHLB Đức, Nhật Bản, Anh, Pháp chi phối rất mạnh nền kinh tế thế giới. Đồng tiền của những nước này là những ngoại tệ mạnh trong hộ thống tiền tệ trên thế giới (đồng Đô la Mĩ, đồng Ơrô, đồng Bảng, đồng Yên).

Cho bảng số liệu:

a) Tính giá trị xuất khẩu bình quân theo đầu người của các quốc gia trên.

b) Vẽ biểu đồ hình cột để thể hiện.

c) Rút ra nhận xét.

Phương pháp giải

a) Để tính giá trị xuất khẩu bình quân theo đầu người của các quốc gia, ta sử dụng công thức:

- Công thức: Bình quân giá trị xuất khẩu/người = Giá trị xuất khẩu/ Dân số (USD/người)

Chú ý: đổi tỉ USD thành triệu USD (ví dụ: 819 tỉ USD = 819000 triệu USD)

b) Dựa vào bảng số liệu đã xử lí để vẽ biểu đồ hình cột.

c) Dựa vào biểu đồ đã vẽ để nêu nhận xét về giá trị xuất khẩu bình quân trên đầu người của các nước.

Gợi ý trả lời

a) Tính giá trị xuất khẩu bình quân theo đầu người

- Công thức: Bình quân giá trị xuất khẩu/người = Giá trị xuất khẩu/ Dân số (USD/người)

Chú ý: đổi tỉ USD thành triệu USD (ví dụ: 819 tỉ USD = 819000 triệu USD)

- Ta có kết quả sau:

b) Vẽ biểu đồ:

c) Nhận xét:

- Giá trị xuất khẩu bình quân trên đầu người cao nhất là Nhật Bản (4439,6 USD/người), tiếp theo là Hoa Kì (2789,5 USD/người), sau đó là Trung Quốc (657,2 USD/người).

- Trung Quốc có giá trị xuất khẩu cao nhất, nhưng giá trị xuất khẩu bình quân trên đầu người thấp nhất.

- Nhật Bản có giá trị xuất khẩu thấp nhất, nhưng giá trị xuất khẩu bình quân trên đầu người cao nhất (gấp 1,6 lần Hoa Kì và 6,7 lần Trung Quốc).