5 cách học từ vựng tiếng Anh không bao giờ quên

Đối với vấn đề giao tiếp thì từ vựng chính là gốc rễ của vấn đề. Để nắm bắt được giao tiếp xung quanh thì đây chính là điều bạn cần phải nắm rõ.

Khi giao tiếp, người đọc và người nghe thường xuyên chú ý vào nội dung của người xung quanh muốn thể hiện ra hơn là ngữ pháp câu từ. Kể cả bạn đang nắm rõ về mặt ngữ pháp nhưng mà vốn từ vựng không đủ thì bạn cũng thể nào hiểu hay thể hiện nội dung mà mình muốn truyền đạt cho họ.

Một trong những câu nói khá nổi tiếng của David A. Wilkins từng nói: “Không có ngữ pháp thì ít thông tin truyền đạt. Không có từ vựng thì không có một thông tin nào được truyền đạt cả.”

Từ vựng tiếng Anh trong giao tiếp chịu khá nhiều ảnh hưởng từ mọi vấn đề trong cuộc sống. Chính vì thế, bạn có được một vốn từ vựng đủ lớn sẽ giúp tăng khả năng phát triển cho bản thân.

Ngoài các vấn đề nghe, đọc ra thì từ vựng tiếng Anh còn phát triển cho não bộ về việc viết nhanh chóng, đúng ngữ cảnh và không sai chính tả. Từ điều này bạn hoàn toàn có thể tự tin để viết một bức thư hay trình bày một vấn đề nào đó bằng tiếng Anh mà không phải lo lắng gì.

Học từ vựng tiếng Anh bạn không nên bó buộc bởi chỉ dùng để giao tiếp xung quanh. Việc biết nhiều từ vựng tiếng sẽ giúp bạn nâng cao giá trị bản thân, phát triển các kỹ năng về tiếng Anh sau này giống như tiếng Việt vậy.

Cách học từ vựng tiếng Anh này mình nghĩ ít nhất một lần bạn đã từng áp dụng và rất hiệu quả trong việc quên từ. Mình chia tờ giấy thành 2 cột, cột bên trái viết từ tiếng Anh, cột bên phải viết nghĩa tiếng Việt – Từng nghĩ đây là cách học tiếng Anh thông minh.  Nếu từ nào khó quá thì mình sẽ viết nguyên trên 1 trang A4. Tất nhiên mình hoàn toàn quên ngay 80% số từ đã học một cách rất dễ dàng. 

Đây chắc chắn không phải là cách học nhanh từ vựng tiếng Anh cho người mất gốc mà bạn nên áp dụng.

Khi tinh thần bạn lên cao “Hôm nay mình sẽ học 10 từ vựng tiếng Anh” và bạn nhớ được 10 từ trong ngày nhưng các ngày sau bạn không ôn tập lại thì chắc chắn “lạc trôi” ngay lập tức. Bạn muốn từ vựng trôi vào dĩ vãng thì hãy tránh nhắc lại từ vựng đó và tuyệt đối không sử dụng nó trong bất cứ văn cảnh nào. Vì thế ôn tập là điều tối quan trọng giúp bạn học thuộc từ mới tiếng Anh nhanh nhất.

Những thứ không cảm xúc luôn là thứ chúng ta dễ quên nhất. Bạn học 1 từ theo cách khô khan là chép đi chép lại thì đúng là đỉnh cao của sự tẻ nhạt. Bao nhiêu lâu ta không gặp nhau, bao nhiêu lâu ta không thấy nhau và một ngày nọ bạn thốt lên “em đi xa quá”. 

Nhiều khi bạn hay nghĩ bản thẩn cần phải học hơn 1000, 1500, … hay thậm chí 3000 từ vựng mới đủ tự tin để giao tiếp với mọi người. Cũng chính bởi những ý nghĩ này sẽ khiến bạn nản lòng.

Thế nhưng, ở một góc độ khác thì bạn chỉ cần nắm vững từ vựng của chủ đề tiếng Anh trong giao tiếp thì bạn đã rất đơn giản trong vấn đề giao tiếp rồi. Hơn nữa, với từ vựng tiếng Anh theo chủ đề sẽ có rất nhiều lợi ích mang lại cho bạn như:

- Nhớ nhanh ngữ nghĩa của từ vựng tiếng Anh.

- Từ vựng tiếng Anh theo chủ đề có thể áp dụng được trong tình huống thực tế.

- Biết thêm được nhiều từ liên quan trong chủ đề hỗ trở cho cuộc trò chuyện diễn ra tốt đẹp hơn.

- Không hiểu sai lệch với những câu của người xung quanh.

Trước khi học từ vựng tiếng Anh thì màu xanh có tên gọi là BLUE. Thế nhưng mãi tới sau này mình mới biết thêm nhiều ý nghĩa từ vựng tiếng Anh này. Mỗi từ vựng tiếng Anh sẽ có một nghĩa khác nếu như được gắn trong cụm từ hay ngữ cảnh nào đó.

Mặt khác, từ vựng tiếng Anh thường xuyên xuất hiện ở thành ngữ, cụm từ cho nên việc không học từ vựng tiếng Anh theo ngữ cảnh sẽ khiến bạn không nắm rõ được ngữ nghĩa của câu hay nghĩa chính xác của từ vựng đó. Có thể bạn sẽ biết về từ trong câu nhưng sẽ không hiểu được nghĩa mà người nói muốn truyền đạt cho bạn.

Đây là một trong những suy nghĩ sai lầm mà khá phổ biến ở các bạn trẻ ngày nay. Học từ vựng tiếng Anh chỉ lấy số lượng chứ không quan trọng chất lượng. Học trước quên sau trong một nốt nhạc.

Học quá nhiều từ mới

Mình đã thấy nhiều bạn học từ vựng tiếng anh quá nhiều nhưng khi hỏi lại thì lại không nhớ. Vậy chắc chắn phương pháp này là sai và không mang lại cho bạn bất kỳ điều gì cả.

Học từ khó đầu tiên

Trong nhiều trường hợp cho thấy bạn chỉ cần hiểu về từ vựng thông dụng thì đã nghe nói bình thường được rồi. Do vậy, bạn đừng quá tập trung vào từ khó. Điều này sẽ làm cản trở bạn học từ vựng tiếng Anh và làm lãng phí nhiều thời gian của bạn.

Phương pháp cải thiện là: “Hãy chọn đúng cái mình cần”. 

Từ điển là một trong những “bảo bối” giúp bạn cải thiện vốn từ vựng tiếng Anh hiệu quả nhất. Hẳn bạn sẽ thấy một từ nhiều nghĩa, không biết đâu là đúng, đâu là từ nên dùng. Câu trả lời đó là hãy tra từ điển. Từ điển ở đây là Oxford hoặc Cambridge để hiểu đúng nhất nghĩa của từ thay vì các từ điển, trang web bằng tiếng Việt nhé.

Tiềm năng của não bộ là vô hạn. Theo trang Gizmodo có đưa tin, một bộ não trung bình có dung lượng tương đương với 100.000 Gigabyte, tức là nhiều hơn 1 triệu chiếc iphone Xs. Tại sao một thứ có dung lượng lớn tới như vậy nhưng lại để trôi danh sách từ vựng chỉ có 10 từ?  Bởi vì danh sách từ vựng lẻ đó không phải là nguyên liệu để não bộ của bạn nhớ. Hãy “hack” não của bạn để cách học tiếng Anh trở nên hiệu quả cao nhất nào.

Nếu bất kể từ mới nào bạn gặp cũng liệt kê vào danh sách các từ cần học thì chắc chắn bạn sẽ không thể nhớ vì tất cả các từ đó không phải bạn gặp thường xuyên. Khi mới bắt đầu, bạn nên học các từ vựng trong nhóm A1-A2 để có cảm nhận tốt nhất về những từ nên học, một trong những cách chính để học thuộc tiếng Anh dễ dàng.

Đừng ép bản thân học thuộc từ mà biến từ vựng đó thành một cách quen thuộc và hiển nhiên, nhìn thấy nó mỗi ngày mà không cần cố gắng. Bạn có thể thu thập các từ vựng theo những chủ đề bạn thích như phim, nhạc, sách vở, báo chí,… hoặc thu thập từ vựng từ chính các tín hiệu trong cuộc sống, nhu cầu sử dụng hằng ngày.

Việc không ép bản thân học từ không có nghĩa là bạn không đặt mục tiêu khi học. Mục tiêu bạn học phải đủ lớn và đủ cảm hứng mới kích thích bạn học.

Nếu bạn học 5 từ vựng 1 ngày, sau 1 tháng bạn có 150 từ. Nhưng nếu bạn đặt mục tiêu là 30 từ, thì sau sau 1 tháng con số là 900 từ. Ban đầu, bạn có thể đặt mục tiêu số từ cần học nhỏ, nếu đã quen với các phương pháp ghi nhớ, bạn hoàn toàn có thể tăng số lượng lên. Mình đã thấy rất nhiều bạn đặt mục tiêu học 50 từ một ngày, sau 1 tháng các bạn hoàn toàn đã có số lượng 1500 từ. Để đạt được cách học thuộc nhanh tiếng Anh đó cần có lộ trình và phương pháp cụ thể.

Ngày xưa bạn học quả chanh như thế nào?

Đó là lúc bạn được cầm 1 quả màu xanh xanh, vị chua ngay đầu lưỡi khi tiếp xúc và phản ứng tự nhiên của cơ thể là bạn nhăn mặt lại và nói đó là quả chanh. Lần sau bạn gặp lại quả đó, bạn biết ngay quả đó là quả chanh, hoặc chỉ cần nhắc tới thôi, bạn sẽ tự động nhớ lại mình đã được nếm chua như thế nào và tự động tiết nước bọt. Bạn dễ dàng nhớ từ vì có cả sợi dây thông tin về màu sắc, hình dáng, kích thước, mùi vị,… đi kèm.

Não bộ luôn nhớ tốt hơn rất nhiều với các thông tin có tính liên kết. Bạn nhớ từ helmet là mũ bảo hiểm như thế nào? Nhưng hãy tưởng tượng bạn đang chở con heo mệt đi khám nhưng không đội mũ bảo hiểm và bị công an kiểm tra dọc đường thì dễ nhớ hơn đúng không?

Không cần sử dụng bất kỳ một kỹ năng cao siêu nào cả, đây là cách học từ vựng tiếng Anh cho người mất gốc hoàn toàn cơ bản, dễ sử dụng và hiệu quả vô cùng. Với bất cứ từ vựng nào mới học hãy sử dụng cả nghe, nói, đọc viết ngay lập tức. Bạn có thể dùng cho việc đăng bài lên facebook, nhắn tin với gấu,…Bạn sẽ thấy bất ngờ rằng làm chủ các từ vựng đó rất dễ dàng.

Việc lặp lại sẽ giúp bạn ghi nhớ từ vựng nhanh và giúp bạn nhớ lâu hơn từ vựng đó. Với 1 từ, bạn gặp từ đó khoảng 10-20 lần là nhớ từ vĩnh viễn. Việc bạn không nhớ từ là do bạn chưa chịu ôn tập đủ và gặp từ đủ số lần mà thôi.

Global Language Monitor – một chuyên trang nghiên cứu về các xu hướng ngôn ngữ cho rằng tiếng Anh có khoảng 1.025.109.8 đơn vị từ tính đến ngày 01/01/2014. Google và một nghiên cứu của đại học Havard cũng lại cho rằng Tiếng Anh có 1.022.000 từ. Khung tham chiếu trình độ ngôn ngữ chung châu Âu CEFR không quy định số lượng cho từng mức độ, một số diễn đàn thì số lượng từ vựng tương ứng với các mức từ A1- C2 như sau:

A1 = 500

A2 = 1,000

B1 = 2,000

B2 = 4,000

C1 = 8,000

C2 = 16,000

Bạn có nhất thiết phải có 16.000 từ hay hơn 1.000.000 từ mới giỏi không? Câu trả lời là KHÔNG.

Trong bài phát biểu tranh cử của tổng thống Mỹ Donald Trump thì trên 90% số lượng từ vựng ông ấy sử dụng đều thuộc danh sách các từ cơ bản. Bạn có thể đọc đoạn văn bên dưới được trích từ bài phát biểu tranh cử tháng 6/2015 của ông.

"Our country is in serious trouble. We don’t have victories anymore. We used to have victories, but we don’t have them. When was the last time anybody saw us beating, let’s say, China in a trade deal? They kill us. I beat China all the time. All the time.
When did we beat Japan at anything? They send their cars over by the millions, and what do we do? When was the last time you saw a Chevrolet in Tokyo? It doesn’t exist, folks. They beat us all the time.When do we beat Mexico at the border? They’re laughing at us, at our stupidity. And now they are beating us economically. They are not our friend, believe me. But they’re killing us economically."

Đoạn trên chỉ có 4 từ:

- Victories

- Deal

- Stupidity

- Economically

Được Cambridge xếp vào nhóm các từ vựng nâng cao (B2, C1, C2), tất cả các từ vựng còn lại là từ cơ bản.

Như vậy: Với 1200-1500 từ là bạn hoàn toàn có thể hiểu được tổng thống Mỹ nói gì, cũng là mức bạn có thể giao tiếp trôi chảy và làm chủ tiếng Anh trong tầm tay.

Tại sao các bạn học thuộc được từ mới nhưng trong luyện nghe tiếng Anh thì lại không được hoặc không nói được ra? Bởi vì bạn không biết rằng từ vựng có rất nhiều mảnh ghép mới trở nên trọn vẹn. Và bạn thường học không đầy đủ các mảnh ghép đó. Việc biết tới các mảnh ghép khác nhau này giúp bạn học từ vựng nhanh và hiệu quả hơn.

Làm sao để biết được business không phải bussines, desert khác với dessert?

Không có cách học từ vựng nào khác hiệu quả hơn là bạn phải tự viết nhiều lần từ vựng này bằng tay hoặc đánh máy thì bạn mới nhớ được cách viết của từ.

Là chiều smart trở thành khôn ngoan. Thành thạo chiều này giúp bạn đọc và hiểu tốt.

Là chiều khôn ngoan thành smart. Thành thạo chiều này giúp bạn nói và viết tốt. Thành thạo chiều này giúp bạn nói và viết tốt.

Là phần bạn nhìn thấy trong từ điển ngay trước nghĩa của từ và bạn cần phát âm đúng thì mới có thể nghe hiểu được. Các phát âm của từ important là /ɪmˈpɔːt(ə)nt/.

Để nhận dạng được các từ vựng trong việc nghe hiểu hoặc giao tiếp thì với mỗi từ bạn học bạn sẽ cần rất nhiều mẫu âm thanh để tham chiếu. Cùng là một từ có duy nhất một cách phát âm nhưng người già, trẻ em, nam giới, nữ giới,… sẽ nói theo cách khác nhau. Âm thanh của từ cũng có thể thay đổi theo vùng miền và quốc gia.

Bạn không chỉ biết nghĩa đơn thuần của 1 từ. Khi kết hợp từ đó với các từ khác tạo thành phrasal verbs và idioms thì nghĩa sẽ khác nhau.

Ví dụ:

- Get có nghĩa là lấy nhưng get over có nghĩa là quên đi/ vượt qua.

- The straw that broke the camel’s back:

+ Nghĩa đen là một cọng rơm có thể làm gãy lưng con lạc đà.

+ Nghĩa bóng là khi người ta đã phải chịu đựng quá sức thì chỉ một việc rất nhỏ nữa cũng có thể làm mọi việc trở nên tồi tệ hơn và sụp đổ.

Đố bạn biết từ go có bao nhiêu nghĩa? Nó chứa rất nhiều nghĩa chứ không chỉ có nghĩa là đi.

Tổng số nghĩa của từ nó ít nhất là 8 từ nhưng thường chúng ta chỉ biết tới nghĩa phổ biến nhất của nó. Lần sau đừng bất ngờ nếu gặp tầng nghĩa khác của từ nhé.

Brave/ Braveness/ Bravery là dũng cảm/ Sự dũng cảm/ Lòng dũng cảm. Chúng ta không thể dùng chung brave cho mọi văn cảnh mà sẽ phải học toàn bộ các thể khác của chúng mới sử dụng được chính xác.

Đơn vị từ nhỏ đến lớn trong tiếng Anh là âm, âm tiết, từ, cụm từ tiếng anh, câu.

Vậy với những người mất gốc, bắt đầu học từ vựng tiếng Anh, mục đích là để sử dụng trong câu có nghĩa thì trước tiên bạn phải bắt đầu bằng phát âm. Qua nghiên cứu trên 32 cao thủ tiếng Anh dân khối A thì có tới 29 người chọn phát âm là thứ đầu tiên họ học. Hầu hết họ đều khẳng định rằng học phát âm đã giúp cho họ nghe nói tiếng Anh tốt lên rất nhanh. Mỗi ngày chỉ cần dành 30-60 phút cho việc học trong 1 tháng đầu tiên là đủ.

Với kỹ năng nghe: Khi bạn biết các âm đó được tạo ra như thế nào cũng là lúc bạn rất dễ dàng nhận ra chúng khi bạn nghe. Ở trình độ cơ bản khi nghe tiếng Anh sẽ rất căng thẳng vì cả câu nói dường như bị cuốn hết vào nhau. Khi bạn luyện nối âm thì vấn đề này sẽ được cải thiện rất nhiều.

Với kỹ năng nói: phát âm chuẩn giúp người khác hiểu bạn muốn diễn đạt gì. Tiếng Anh kiểu Việt Nam sẽ chỉ dễ hiểu bởi người Việt. Người nước ngoài khi nói chuyện với bạn mà họ phải nói câu Can you repeat? hai ba lần thì họ cũng sẽ cảm thấy rất nản khi nói chuyện với bạn.

Bước 1: Học cách phát âm các âm cơ bản. Cách tốt nhất để học là học qua video hướng dẫn.

Bước 2: Luyện âm kèm ghi âm và nhìn qua gương để copy khẩu hình và nhìn âm thanh của người bản xứ khi luyện tập các âm cơ bản.

Bước 3: Luyện tập đọc đoạn văn bản dài hoặc nhại lại qua phim, nhạc để luyện phản xạ cơ miệng học tiếng Anh.

Nếu biết cách học từ vựng tiếng Anh hiệu quả thì coi như bạn đã cầm chắc 80% thắng lợi trong việc học tiếng Anh rồi. Có rất nhiều phương pháp để học như: Học từ vựng tiếng Anh theo chủ đề, học bằng hình ảnh, âm thanh tương tự, truyện chêm, học qua vận động của Effortless,…

Nếu bạn chỉ dùng một phương pháp thì không thể đưa từ vựng vào trí nhớ dài hạn, không thể thành thạo được toàn bộ các mảnh ghép của từ vựng. Do đó cách duy nhất là kết hợp các phương pháp tối ưu nhất lại thành một quy trình khép kín.

Nếu đưa phần này cho một giáo viên ngoại ngữ, có thể họ sẽ bảo việc dùng quá nhiều bước và phương pháp là thừa thãi. Tại sao không học theo kiểu “bình thường” – cách học tiếng Anh thông minh mà mọi người thường dùng ấy. Bạn nên nhớ rằng, bạn khác những người đó rất nhiều. Bạn không có khả năng ghi nhớ và sử dụng từ vựng tốt như họ nên đây là cách duy nhất để bạn thành thạo. Tất cả những sản phẩm của Step Up làm ra đều được thử nghiệm trên những người có năng lực tiếp thu kém cũng vẫn giỏi được.

Bước 1: Thu thập từ vựng từ những nguồn thú vị và hấp dẫn bạn nhất

Đó có thể là từ vựng bạn biết được qua:

- Một bài hát kinh điển

- Một bộ phim yêu thích

- Tài liệu học tiếng Anh: giáo trình học, truyện chêm của Sách Hack Não,…

- Nói chuyện với 1 bạn nước ngoài

Não bộ của chúng ta bị nghiện bởi những thứ giàu cảm xúc. Cảm xúc tích cực như là chất bôi trơn cho mọi chức năng hoạt động khác của não bộ vậy. Một cách tiếp cận khác cũng rất thực dụng và hiệu quả đó là bạn tìm cách dịch mọi thứ bạn gặp trong cuộc sống hàng ngày.

Ví dụ: Bạn đi qua cửa hàng bánh, bạn muốn biết được cửa hàng bánh trong tiếng Anh là gì? Các loại bánh được gọi tên như thế nào? Bạn vào quán ăn nhưng quên mang ví thì nói với nhân viên thu ngân như thế nào?

Tính hiệu quả của cách học từ vựng tiếng Anh cho người mất gốc này nằm ở chỗ tần suất bạn gặp lại những “tín hiệu” này quá nhiều nên gần như bạn không mất chút công sức ôn tập.

Bước 2: Đưa từ vựng vào trí nhớ trung hạn bằng cách bẻ khoá bằng âm thanh tương tự đi kèm hình ảnh

Sau này bạn đi làm thì gần như bạn sẽ không đi xe đạp, nhưng việc học đi xe đạp là rất cần thiết để bạn có thể làm quen với xe máy. Âm thanh tương tự cũng thế, khi đã đưa được từ vựng vào trí nhớ dài hạn thì não bộ sẽ tự động “qua cầu rút ván” với âm thanh tương tự bạn tạo ra. Hình ảnh sẽ tạo ra cảm xúc và liên kết với từ vựng giúp tăng khả năng ghi nhớ lên 60%.

Bước 3:  Dùng ngay vào trong các cuộc hội thoại

Hãy nhắn tin với bạn bè hoặc đăng lên Facebook. Bạn có thể viết câu 100% bằng tiếng Anh hoặc có thể viết theo phong cách của chuyện chêm, miễn là làm sao bạn có thể sử dụng được từ đó ngay sau khi học.

Bước 4: Tạo công cụ để ôn tập

Bạn có thể viết lại các từ vựng đó lên các tấm giấy nhớ khổ 5cmx8cm, tự tạo flashcard riêng. Nghĩa được ghi ở mặt sau của mỗi tấm thẻ. Cách thứ hai hiện đại hơn là bạn chụp ảnh và xem lại mỗi khi có thời gian rảnh.

Phương pháp âm thanh tương tự – được giới thiệu trong cuốn sách bán chạy nhất năm 2008 Tôi tài giỏi bạn cũng thế của Adam Khoo và Cuốn sách dạy ngoại ngữ bán chạy nhất Amazon Fluent in 3 months. Đây là phương pháp “bắc cầu tạm” từ tiếng Anh sang tiếng Việt để ghi nhớ từ vựng nhanh nhất.

Bước 1: Tìm từ gốc của từ sao cho càng ngắn càng tốt. Tra phiên âm tiếng Anh để có được phát âm chuẩn.

Bước 2: Tìm các cụm từ tiếng Anh hoặc tiếng Việt nghe gần giống với phiên âm gốc

Bước 3: Xâu chuỗi âm thanh tương tự đó với nghĩa của từ vào một câu hoặc một hình ảnh thật hài hước hoặc thật “thảm hoạ”

Ví dụ:

- Để học từ consequence – hậu quả thì bạn chỉ cần chế phiên âm từ consequence /ˈkɑːn.sə.kwəns/ thành con sẽ quen và ghép nghĩa thành một câu dễ nhớ như: “Con sẽ quen một anh đẹp trai nhưng nhất định không để lại hậu quả nên mẹ yên tâm nhé”

- Từ bald – bị hói. Vì phát âm gần giống với ball quả bóng nên bạn có thể liên tưởng và đặt câu quả bóng này bị hói thật là xấu xí.

- Candidate = candy + date. Viên kẹo muốn hẹn hò nhưng nó không phải là một ứng cử viên sáng giá rồi.

- Concentrate – Tập trung: Con sẽ chết mất nếu không được tập trung dùng Facebook

Bạn nên chế các từ theo phương pháp này một cách hài hước và dễ nhớ nhất. Kết hợp với chế từ bạn kết hợp liên tưởng tới hình ảnh và vẽ hình ảnh ra. Ban đầu có thể bạn sẽ khó, nhưng với từ 20-30 mà bạn có thể tự chế được thì sẽ làm quen với cách học thuộc nhanh tiếng Anh này và có thể sử dụng thành thạo luôn.

Rất nhiều bạn khi học qua phương pháp này sẽ nghi ngờ rằng “Học kiểu Việt hóa như vậy sẽ làm hỏng phát âm”. Mình khẳng định là không nhé. Bạn đã đưa từ đó về dạng phát âm chuẩn rồi, âm thanh tương tự chỉ là một hình thức bắc cầu tạm để ghi nhớ từ trong trí nhớ trung hạn, giúp bạn có cách học 50 từ vựng tiếng Anh mỗi ngày mà thôi.

Bạn học tiếng Việt có cần sử dụng từ điển không? Hẳn là không rồi bởi vì chúng ta học từ mới hoàn toàn qua việc bẻ khóa bằng văn cảnh. Nếu có một từ mới dựa trên một văn cảnh có sẵn thì bạn hoàn toàn có thể hiểu được nghĩa của nó. Đây cũng chính là phương pháp của người Do Thái – vốn được biết là dân tộc thông minh nhất thế giới đã tận dụng hiệu quả năng lực này cho việc học ngoại ngữ. Một người Do Thái có thể nói được vài ngoại ngữ là điều bình thường.

Rất nhiều bạn đã áp dụng phương pháp này thành công bằng việc chế tạo ngay các câu chuyện riêng cho mình để từ vựng đi vào trí nhớ dài hạn.

Não bộ con người tiếp nhận thông tin qua hình ảnh nhanh hơn 60.000 lần so với chữ. Chúng ta có khả năng ghi nhớ 10% những gì nghe thấy, 20% những gì đọc được và 65% những gì nhìn thấy. Vậy tại sao lại không tận dụng khả năng này của não bộ để ứng dụng trong việc học từ vựng.

Bước 1: Chuẩn bị các từ vựng cần học

Bước 2: Chuẩn bị bút màu, giấy vẽ

Bạn hoàn toàn có thể vào công cụ tìm kiếm hình ảnh trên Google image hoặc mua flashcard có sẵn hình ảnh để học.

Tuy nhiên, sẽ thực sự hiệu quả nếu bạn kết hợp tra cứu hình ảnh và tự tay vẽ lại hình ảnh trong flashcard tự chế, các sổ học từ vựng tiếng Anh,…vì trong quá trình vẽ bạn đã vận dụng não bộ để liên kết giữa nghĩa của từ và hình ảnh để từ vựng đi vào trí nhớ dài hạn.

Một điểm đáng lưu ý khi tự thiết kế hình ảnh cho từ vựng của mình là hãy sử dụng thật nhiều màu sắc nhé. Bởi nhiều màu sắc sẽ khiến cho việc học từ vựng tiếng Anh không còn khô khan, lý thuyết và nhàm chán nữa mà cực kì sinh động.

Bước 3: Đặt câu với từ vựng đã học.

Sau mỗi hình ảnh minh họa, bạn nên viết câu có chứa từ vựng đã học để tăng khả năng khi nhớ về cách sử dụng của từ. Tuy nhiên, đừng chỉ viết 1 câu đơn ngắn gọn mà hãy liên tưởng đến nhiều giác quan, cảm xúc, hình ảnh để ghi nhớ từ dễ dàng.

Ví dụ. Khi bạn học từ Beautiful: having qualities of beauty.

Đừng viết:

“Bầu trời đẹp” là “the sky is beautiful”

Nếu trong trường hợp khác “the sky is blue” mà bạn giới hạn nghĩa thì sẽ liên tưởng blue = beautiful. Sai!

Hãy đặt câu:

I love to see a beautiful sky. That has pretty cloud in the sunshine and a nice colors, nice shades of blue because it’s make me feel happy.

Để sử dụng thành thạo tiếng Anh, bạn cần làm chủ 8 mảnh ghép của từ. Nếu chỉ học từ vựng tiếng Anh riêng lẻ thì bạn sẽ chỉ học được 5 mảnh ghép đầu tiên. Vì vậy để học được thêm 3 mảnh ghép còn lại bạn cần mở rộng và tìm cách nâng cao vốn từ vựng tiếng Anh. Mình sắp xếp các từ vựng cần học theo các cấp độ học như sau:

Trong đó:

- Know: Là các từ bạn hoàn toàn biết nghĩa của từ mà không cần tra từ điển, dùng trong mọi ngữ cảnh bạn hoàn toàn hiểu nghĩa của từ đó.

- Almost sure: Các từ bạn có thể biết nghĩa nhưng chưa chắc chắn, trong trường hợp này bạn có thể hiểu nhưng trường hợp khác bạn lại quên hoặc ngữ cảnh đó bạn đặt sai nghĩa.

- Don’t know: Các từ mới hoàn toàn, bạn thường xuyên phải tra từ điển mới biết nghĩa của từ.

Nhiệm vụ của bạn là phải học thật nhiều để chuyển các từ mức 3 sang 2 và 2 sang 1 theo các cách sau:

Khi học 1 từ vựng đơn lẻ, bạn sẽ hiểu nghĩa của từ đó. Tuy nhiên mục đích của việc học tiếng Anh là phải sử dụng được từ đó (đặc biệt là khả năng giao tiếp). Bạn nói 1 từ sẽ vô nghĩa mà phải nói câu hoàn chỉnh. Một từ sẽ được kết hợp với các từ khác gọi là phrasal verbs – cụm từ tiếng Anh và nâng cao hơn là thành ngữ – Idioms. Khi đó với 1 từ bạn không chỉ học được 1 nghĩa mà đa dạng nghĩa và biết cách sử dụng các cụm từ tiếng Anh trong từng trường hợp cụ thể.

Để chắc ăn hơn về cách sử dụng của idioms và phrasal verbs, bạn hãy sử dụng công cụ tra ludwig.guru để tìm cách sử dụng của các cụm từ tiếng Anh bạn muốn tra được viết ra bởi các báo chính thống trên thế giới.

Ví dụ:

Bạn biết từ jump nghĩa là nhảy đúng không? Nhưng khi jump kết hợp với các từ khác sẽ tạo ra các nghĩa khác nhau.

- To get (have) the jump on: Bắt đầu sớm hơn và do đó nắm được ưu thế hơn.

- On the jump: (Thông tục) Hối hả bận rộn.

- Jump at: chớp lấy thời cơ, bắt lấy ngay lập tức

- Jump on/upon: Nhảy vào (để tấn công ai đó)

- Jump up with/together: Nhất trí với nhau

- To jump down somebody’s throat: chặn họng/chen ngang ai đó

- To jump out of one’s skin: Giật nảy mình ngạc nhiên

- Jump someone into doing something: Lừa ai đó làm gì

Với mỗi từ, chúng có các thể khác nhau và đa dạng về nghĩa. Với mỗi văn cảnh bạn phải lựa chọn đúng từ để sử dụng chứ không thể sử dụng một từ. Sử dụng trang The Word Family Framework (WFF) để tìm họ từ.

Ví dụ: Các tầng nghĩa của từ present

Tiếng Anh có những từ ngữ gọi là từ gốc (root), từ gốc này có thể ghép thêm một cụm từ ở trước là tiền tố (prefix) và cụm từ được ghép ở cuối căn ngữ là hậu tố (suffix). Tất cả các từ bắt nguồn từ một từ gốc được gọi là những từ cùng gia đình (familiar).

Như vậy nếu biết được tiền tố và hậu tố, khi gặp bất kỳ một từ nào đó ta đã biết từ gốc của nó ta cũng có thể đoán được nghĩa của từ mới này. Đây chính xác là cách tăng vốn từ vựng tiếng Anh.

Ví dụ: Từ gốc: happy là hạnh phúc

- Tiền tố un- có nghĩa là không – unhappy: bất hạnh

- Hậu tố -ness nghĩa là sự việc – happiness: niềm hạnh phúc

Không phải lúc nào chúng ta cũng có thể tự tiện ghép các tiền tố hay hậu tố vào bất kỳ ngữ cảnh nào được và không phải 1 nghĩa duy nhất với các tiền tố hậu tố. Bạn cần học theo các quy tắc để nắm vững cách kết hợp, ngoài ra còn có các từ bất quy tắc khác.

Ngoài việc 1 từ có nhiều nghĩa khi kết hợp với các từ khác thì nhiều từ khác nhau sẽ có nghĩa tương tự. Cách hiệu quả để tăng vốn từ vựng của mình khi học là thêm các từ đồng nghĩa vào trong câu để thấy bạn đa dạng trong việc sử dụng ngôn ngữ. Bạn sẽ trở nên “sang” hơn rất nhiều nếu bạn thường xuyên sử dụng các từ đồng nghĩa thay vì lặp đi lặp lại 1 từ duy nhất.

Ví dụ: increase: làm tăng thêm

Từ đồng nghĩa

- extend: Kéo dài thời gian hoặc không gian

- expand: mở rộng kích thước hoặc phạm vi

- accelerate: tăng về tốc độ

- intensify: tăng về cường độ

- reinforce: tăng về sức mạnh

Từ trái nghĩa

- decrease: làm giảm

- abate: làm yếu đi, dịu đi

- downsize: Giảm về kích thước

- dwindle: hao mòn dần

Từ vựng là chìa khóa quan trọng nhất để giao tiếp bất kỳ một ngôn ngữ. Vậy ứng dụng từ vựng tiếng Anh trong 4 kỹ năng nghe nói đọc viết như thế nào?

Quy trình học tập của chúng ta thường được bắt đầu bằng việc thu nạp từ vựng, luyện tập sử dụng từ vựng theo cái có sẵn và sau cùng là tự biết cách sử dụng từ đó trong từng trường hợp cụ thể như thế nào. Bạn hoàn toàn có thể thu nạp từ vựng thông qua việc nghe và đọc các tài liệu giống như phần (IV) đã nêu. Để hiệu quả bạn cần thu thập qua các nguồn mà bạn yêu thích, thú vị và hấp dẫn nhất. Nghe là phương tiện rất tốt để chuyển từ vựng từ trí nhớ ngắn hạn sang trí nhớ dài hạn. Phản xạ ngôn ngữ của bạn cũng sẽ tăng lên dễ dàng. Nghe là một hành trình trường kỳ dài lâu, vì thế phải nghe những gì bạn hứng thú. Khi luyện nghe đủ X giờ là bạn có thể nghe hiểu được người nước ngoài nói chuyện trực tiếp. Đủ Y giờ là bạn sẽ có thể nghe hiểu được phim và Z giờ là bạn có thể nghe hiểu được các bài giảng bằng tiếng Anh.

Một số trang web để tăng khả năng nghe học từ vựng tiếng Anh

- Lyricstraining: Học tiếng Anh qua các video nhạc hot nhất thế giới bằng các level điền từ vào chỗ trống.

- Studynhac: Học tiếng Anh qua bài hát song ngữ Anh Việt. Bạn có thể tra ý nghĩa sâu xa, ngầm ý tác giả của bài hát trên Genius

- Ted (trình độ nâng cao) hỗ trợ từ chọn bài nói theo chủ đề, đến chọn theo ngẫu hứng, bổ sung kiến thức với chuyên đề giáo dục, đến hỗ trợ phụ đề tương tác đa ngôn ngữ.

- Listen-and-write: Giống như tên gọi của nó, đây là trang web để bạn tập trung khả năng nghe, từ đó cải thiện khả năng viết.

Với các tài liệu đọc, bạn nên đọc các tài liệu đơn giản, các tin tức giải trí hằng ngày, hoặc đọc sách, truyện bằng tiếng Anh,.. Một số trang web rèn luyện kỹ năng đọc cho người mới mắt đầu:

- Đọc truyện tranh Manga

- News inlevels: Bạn có thể rèn luyện khả năng nghe và đọc ở các level khác nhau cũng như tăng khả năng viết trong group học tập của trang web này.

- Languageguide: Trang web này như một cuốn sách tham khảo hình ảnh trực tuyến từ các chữ cái cho tới các cấu tạo nhỏ nhất của cơ thể sinh vật. Đồng thời còn kiểm tra khả năng nhớ từ của bạn bằng kỹ năng nghe và nói.

2 kỹ năng đi theo sau ngay phần nghe và đọc, bạn sẽ thực hành thường xuyên để tăng khả năng sử dụng, phản xạ ngôn ngữ. Việc này cần lặp lại thường xuyên trong đời sống hằng ngày như

- Luyện nói trước gương

- Viết nhật ký bằng tiếng Anh

- Xâu chuỗi các từ vựng học được bằng chuyện chê

- Nhắn tin với bạn bè bằng tiếng Anh, có thể lồng tiếng Việt vào với những ý quá khó để diễn đạt nhưng nâng dần tỷ lệ tiếng Anh trong các cuộc hôi thoại.

- Chat với Cleverbot

- Luyện nói online với các bạn cùng học tiếng Anh của mình. Các địa chỉ bạn có thể tìm và nói chuyện với người nước ngoài như: Hopespeak hoặc ứng dụng uy tín cần trả phí Cambly. Nếu bạn là iFan chắc hẳn sẽ không xa lạ việc tương tác luyện nói với Siri hằng ngày.

- Luyện nói câu Tongue twisters

- Tìm từ và cụm từ tiếng Anh trong các video ca nhạc, phim, TV show tại Getyarn

- Vừa học, vừa xem phim, chơi game và thành thạo tiếng Anh trên Ejoy-english

Ngoài ra còn rất nhiều các kênh giải trí tổng hợp khác như boredpanda.com, 9gag, ifunny, 9gag.tv…

Trên đây là tổng hợp toàn bộ cách học từ vựng tiếng Anh hiệu quả giúp bạn nâng cao vốn từ vựng cho mình, cùng eLib tham khảo và lập kế hoạch học từ vựng tiếng Anh hiệu quả nhé! Chúc các bạn thành công!