Lý 9 Bài 1: Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn
Nội dung bài hôm nay giúp các em nêu được sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế và vẽ được đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế. Từ đó giải được các bài tập từ dễ đến khó. Mời các em tham khảo.
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Thí nghiệm
a) Sơ đồ mạnh điện
Chốt dương của các dụng cụ đo điện có trong sơ đồ phải được mắc về phía điểm A
b) Tiến hành thí nghiệm
- Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 1.1
- Dòng điện chạy qua vôn kế có cường độ rất nhỏ nên có thể bỏ qua, vì thế ampe kế đo được cường độ dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn đang xét
1.2. Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế
a) Dạng đồ thị
Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ ( U = 0, I = 0)
b) Nhận xét
- Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
- Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây đẫn đó.
2. Bài tập minh họa
2.1. Dạng 1: Tìm cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn
Khi đặt vào dây dẫn một hiệu điện thế 12 V thì cường độ dòng điện chạy qua nó là 0,5 A. Nếu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó tăng lên đến 36 V thì cường độ chạy qua nó là bao nhiêu?
Hướng dẫn giải:
Tóm tắt: U1 = 12 V; I1 = 0,5 A; U2 = 36 V; I2 = ?
Lời giải:
Ta có: \(\frac{{{U_2}}}{{{I_2}}} = \frac{{{U_1}}}{{{I_1}}} \Leftrightarrow {I_2} = \frac{{{U_2}{I_2}}}{{{U_1}}} \)
Vậy cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn khi U = 36 V là: \({I_2} = \frac{{36.0,5}}{{12}} = 1,5\,A \)
2.2. Dạng 2: Xác định đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc cường độ dòng độ vào hiệu điện thế
Đồ thị nào dưới đây biểu diễn sự phụ thuộc cường độ dòng độ chạy qua một dây dẫn vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn đó
Hướng dẫn giải:
Chọn B vì đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ.
3. Luyện tập
3.1. Bài tập tự luận
Câu 1: Một dây dẫn được mắc vào hiệu điện thế 6 V thì cường độ dòng điện chạy qua nó là 0,3 A. Một bạn học sinh nói rằng : Nếu giảm hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đi 2 V thì dòng điện chạy qua dây khi đó có cường độ là 0,15 A. Theo em kết quả này đúng hay sai? Vì sao?
Câu 2: Ta đã biết rằng để tăng tác dụng của dòng điện, ví dụ như để đèn sáng hơn, thì phải tăng cường độ dòng điện chạy qua bóng đèn đó. Thế nhưng trên thực tế thì người ta lại tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu bóng đèn. Hãy giải thích tại sao.
Câu 3: Cường độ dòng điện đi qua một dây dẫn là I1 khi hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn này là U1 = 7,2 V. Dòng điện đi qua dây dẫn này sẽ có cường độ I2 lớn gấp I1 bao nhiêu lần nếu hiệu điện thế giữa hai đầu của nó tăng thêm 10,8 V?
Câu 4: Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn là 1,5 A khi nó được mắc vào hiệu điện thế 12V. Muốn dòng điện chạy qua dây dẫn đó tăng thêm 0,5 A thì hiệu điện thế phải là bao nhiêu?
3.2. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn phụ thuộc như thế nào vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn đó?
A. Không thay đổi khi thay đổi hiệu điện thế
B. Tỉ lệ nghịch với hiệu điện thế
C. Tỉ lệ thuận với hiệu điện thế
D. Giảm khi tăng hiệu điện thế
Câu 2: Nếu tăng hiệu điện thế giữa hai đầu một dây dẫn lên 4 lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn này thay đổi như thế nào?
A. Tăng 4 lần B. Giảm 4 lần
C. Tăng 2 lần D. Giảm 2 lần
Câu 3: Dòng điện đi qua một dây dẫn có cường độ I1 khi hiệu điện thế giữa hai đầu dây là 12 V. Để dòng điện này có cường độ I2 nhỏ hơn I1 một lượng là 0,61 I1 thì phải đặt giữa hai đầu dây này một hiệu điện thế là bao nhiêu?
A. 7,2 V B. 4,8 V
C. 11,4 V D. 19,2 V
Câu 4: Khi đặt hiệu điện thế 12 V vào hai đầu một dây dẫn thì dòng điện chạy qua nó có cường độ 6 mA. Muốn dòng điện chạy qua dây dẫn đó có cường độ giảm đi 4 mA thì hiệu điện thế là:
A. 3 V B. 8 V
C. 5 V D. 4 V
4. Kết luận
Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây điện cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được:
- Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế
- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế.
Tham khảo thêm
- doc Lý 9 Bài 2: Điện trở của dây dẫn- Định luật Ôm
- doc Vật lý 9 Bài 3: Thực hành: Xác định điện trở của một dây dẫn bằng ampe kế và vôn kế
- doc Lý 9 Bài 4: Đoạn mạch nối tiếp
- doc Lý 9 Bài 5: Đoạn mạch song song
- doc Lý 9 Bài 6: Bài tập vận dụng định luật Ôm
- doc Lý 9 Bài 7: Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
- doc Lý 9 Bài 8: Sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn
- doc Lý 9 Bài 9: Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn
- doc Lý 9 Bài 10: Biến trở- Điện trở dùng trong kĩ thuật
- doc Lý 9 Bài 11: Bài tập vận dụng định luật Ôm và công thức tính điện trở của dây dẫn
- doc Lý 9 Bài 12: Công suất điện
- doc Lý 9 Bài 13: Điện năng- Công của dòng điện
- doc Lý 9 Bài 14: Bài tập về công suất điện và điện năng sử dụng
- doc Lý 9 Bài 15: Thực hành: Xác định công suất của các dụng cụ điện
- doc Lý 9 Bài 16: Định luật Jun- Lenxo
- doc Lý 9 Bài 17: Bài tập vận dụng định luật Jun- Lenxơ
- doc Lý 9 Bài 18: Thực hành: Kiểm nghiệm mối quan hệ Q~ I2 trong định luật Jun- Lenxo
- doc Lý 9 Bài 19: Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- doc Lý 9 Bài 20: Tổng kết chương I Điện Học