Giải bài tập SBT Lịch Sử 7 Bài 10: Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước

Hãy khoanh tròn chữ in hoa trước ý trả lời đúng

Câu 1: Quê hương của Lý Công Uẩn ở

A. Thuận Thành (Bắc Ninh).

B. Quế Võ (Bắc Ninh),

C. Từ Sơn (Bắc Ninh)

D. Đông Anh (Hà Nội).

Câu 2: Người đổi tên thành Đại La thành Thăng Long Là

A. Lý Bí.                 

B. Lê Long Việt.

C. Lý Công Uẩn.

D. Lý Nhân Tông.

Câu 3: Nhà Lý chia cả nước thành

A. 10 đạo.        

B. 12 đạo.           

C. 12 lộ            

D. 24 lộ, phủ.

Câu 4: Quốc hiệu Đại Việt có từ thời

A. Tiền Lê.              

B. Lý Nam Đế.         

C. Lý.

D. Trần.

Câu 5: Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta có từ thời

A. Đinh.              

B. Tiền Lê.

C. Lý.                  

D. Trần.

Phương pháp giải

Dựa vào hiểu biết của bản thân về lịch sử dân tộc và nội dung chính được trình bày ở mục 1. Sự thành lập nhà Lý trang 35 SGK Lịch sử 7 để phân tích và đưa ra lựa chọn chính xác nhất.

Hướng dẫn giải

1.C           2.C

3.D           4.C            5.C

Hãy điền chữ Đ (đúng) hoặc chữ S (sai) vào ô ☐ trước các câu sau.

1. ☐ Lý Công Uẩn là con nuôi nhà sư Vạn Hạnh.

2. ☐ Lý Thái Tổ là người viết Chiếu dời đô từ Hoa Lư về Đại La.

3. ☐ Kinh thành Thăng Long thời Lý còn rất hoang sơ.

4. ☐ Các cung điện thời Lý đều được làm bằng gỗ, lợp ngói ống,...

5. ☐ Nhà Lý thi hành chính sách "ngụ binh ư nông", cho quân lính thay phiên nhau về cày ruộng.

6. ☐ Thời Lý, dưới lộ, phủ là huyện, hương, xã.

Phương pháp giải

Dựa vào hiểu biết của bản thân và các kiến thức ở mục 1. Sự thành lập nhà Lý, mục 2. Luật pháp và quân đội nhà Lý  trang 36, 37 SGK Lịch sử 7 để phân tích từng nhận định và đưa ra lựa chọn đúng, sai.

Hướng dẫn giải

Đúng: 2, 4, 5, 6 

Sai: 1, 3

Em hãy điền mốc thời gian cho phù hợp với sự kiện lịch sử ?

1....Lê Hoàn qua đời.

2....Lê Long Đĩnh mất. 

3....Lý Thái Tổ đặt niên hiệu Thuận Thiên.

4....Nhà Lý ban hành bộ Hình thư.

5....Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt.

Phương pháp giải

Từ các kiến thức đã học và nội dung chính được trình bày ở mục 1. Sự thành lập nhà Lý, mục 2. Luật pháp và quân đội nhà Lý để lựa chọn mốc thời gian và sự kiện cho phù hợp

Ví dụ: Năm 1005 Lê Hoàn qua đời, năm 1009 Lê Long Đĩnh mất...

Hướng dẫn giải

1. Năm 1005: Lê Hoàn qua đời.

2. Năm 1009: Lê Long Đĩnh mất.

3. Tháng 2 năm 1011: Lý Thái Tổ đặt niên hiệu Thuận Thiên.

4. Năm 1402: Nhà Lý ban hành bộ Hình thư.

5. Năm 1804: Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt.

Tóm tắt về tình hình luật pháp và quân đội nước ta thời Lý.

Phương pháp giải

Dựa vào nội dung các kiến thức được trình bày ở mục 2. Luật pháp và quân đội nhà Lý trang 37 SGK Lịch sử 7 đề phân tích về:

- Năm 1042, ban hành lật Hình thư

- Nội dung chính sách ngụ binh ư nông ở nhà Lý

- Các trang thiết bị, đội quân của nhà Lý...

Hướng dẫn giải

Luật Pháp:

- Năm 1042, nhà Lý ban hành bộ Hình thư, bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta (nhưng hiện nay không còn nữa).

- Theo sử cũ, luật pháp thời Lý quy định chặt chẽ việc bảo vệ nhà vua và cung điện, xem trọng việc bảo vệ của công và tài sản của nhân dân, nghiêm cấm việc mổ trâu bò, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Những người phạm tội bị xử phạt rất nghiêm khắc

Quân Đội:

- Quân đội thời Lý gồm hai bộ phận: cấm quân và quân địa phương. 

- Nhà Lý thi hành chính sách "ngụ binh ư nông" (gửi binh ở nhà nông), cho quân sĩ luân phiên về cày ruộng và thanh niên đăng kí tên vào sổ nhưng vẫn ở nhà sản xuất, khi cần triều đình sẽ điều động.

- Quân đội nhà Lý có quân bộ và quân thuỷ, kỉ luật nghiêm minh, được huấn luyện chu đáo; vũ khí trang bị cho quân đội gồm giáo mác, đao kiếm, cung nỏ, máy bắn đá.

Vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy triều đình Trung ương và các đơn vị hành chính địa phương thời Lý.

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Sự thành lập nhà Lý được trình bày ở trang 35 SGK Lịch sử 7 để vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước

- Chính quyền ở trung ương: vua, đại thần, quan văn, quan võ

- Chính quyền địa phương: lộ, huyện, hương, xã

Hướng dẫn giải

Việc nhà Lý dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) về Thăng Long có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Sự thành lập nhà Lý được trình bày ở trang 35 SGK Lịch sử 7 để phân tích so sánh địa hình địa thế giữa Hoa Lư và Thăng Long

→ nhiều điều kiện thuận lợi để xây dựng, phát triển đất nước về nhiều mặt và bảo vệ đất nước hơn ở Hoa Lư.

Hướng dẫn giải

- Kinh đô Hoa Lư với địa thế hiểm trở, thích hợp trong thời chiến và khi thế lực quốc gia còn yếu.

- Nay, đất nước chuyển sang thời bình, đặt ra yêu cầu phải lựa chọn một nơi có địa thế thích hợp nhất để làm căn cứ đóng đô, ổn định về kinh trị làm cơ sở để phát triển kinh tế, đưa đất nước đi lên.

- Thăng Long là nơi có vị trí thích hợp nhất “xem khắp đất Việt đó là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương. Đúng là nơi thượng đô kinh sư mãi muôn đời”.

→Vì vậy, năm 1010, Lý Công Uẩn quyết định rời đô về Đại La (nay là Hà Nội), đổi tên thành Thăng Long (có nghĩa là rồng bay lên).

→ Việc dời đô về Thăng Long với vị trí trung tâm đất nước có nhiều điều kiện thuận lợi để xây dựng, phát triển đất nước về nhiều mặt và bảo vệ đất nước hơn ở Hoa Lư.

Hình thư - bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta ra đời từ thời Lý theo em có tác dụng như thế nào ?

Phương pháp giải

Dựa vào nội dung chính được trình bày ở mục 2. Luật phát và quân đội nhà Lý trang 37 SGK Lịch sử 7 để phân tích 

- Quy định bảo vệ nhà vua và cung điện, bảo vệ của công, tài sản của nhân dân 

- Bảo vệ sức sản xuất nông nghiệp, xử phạt nghiêm những người có tội

Từ đó rút ra tác dụng của bộ luật

Hướng dẫn giải

Sự ra đời của bộ luật thành văn đầu tiên có tác dụng bảo vệ và củng cố vương triều, góp phần phát triển kinh tế, văn hoá, ổn định xã hội, xây dựng đất nước hùng mạnh.

Những công việc nhà Lý đã làm có gì khác và mới so với nhà Đinh, Tiền Lê?

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Sự thành lập nhà Lý và mục 2. Luật phát và quân đội nhà Lý được trình bày ở bài 10 SGK Lịch sử 7 để phân tích cụ thể như sau:

- Quá trình dời đô về Thăng Long

- Đổi quốc hiệu của đất nước

- Tổ chức bộ máy chính quyền

Hướng dẫn giải

Nhà Lý có những việc làm khác và mới rất có ý nghĩa trong xây dựng và đổi mới đất nước như: dời đô về Thăng Long, đổi quốc hiệu, ban hành bộ luật thành vãn đầu tiên, tổ chức bộ máy chính quyền các cấp có quy củ, chặt chẽ và hệ thống hơn thời Đinh - Tiền Lê.