Sinh học 8 Bài 32: Chuyển hóa

- Đồng hoá: quá trình tổng hợp các chất hữu cơ và tích luỹ năng lượng trong các sản phẩm tổng hợp.

- Dị hoá: là quá trình phân giải các chất hữu cơ và giải phóng năng lượng cần thiết cho mọi hoạt động sống, kể cả năng lượng cho đồng hoá.

- Tỉ lệ giữa đồng hoá và dị hoá ở cơ thể (khác nhau vể độ tuổi và trạng thái) là không giống nhau và phụ thuộc vào:

+ Lứa tuổi: ở trẻ em, cơ thể đang lớn, quá trình đồng hoá lớn hơn dị hoá, ngược lại ở người già, quá trình dị hoá lại lớn hơn đồng hoá.

+ Vào thời điểm lao động, dị hoá lớn hơn đồng hoá, ngược lại lúc nghi ngơi đổng hoá mạnh hơn dị hoá.

⇒ Như vậy trao đổi chất là mặt biểu hiện bên ngoài của quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng xảy ra bên trong các tế bào.

⇒ Mọi hoạt động sống của cơ thể đều bất đầu từ sự chuyển hoá vật chất và năng lượng của tế bào.

- Chuyển hóa cơ bản được tính bằng kJ trong 1 giờ đối với 1 kg khối lượng cơ thể.

- Khi chuyển hóa cơ bản 1 người , nếu sự chênh lệch quá lớn -> đang ở trạng thái bệnh lí.

- Chuyển hoá cơ bản là quá trình sử dụng năng lượng tiêu dùng ở mức tối thiểu khi cơ thể ở trạng thái nghi ngơi hoàn toàn (khi đó cơ thể chỉ sử dụng nãng lượng cung cấp cho hoạt động của tim, của các cơ thể và duy trì thân nhiệt).

- Ở cơ thể bình thường, chuyển hoá cơ bản giữ ở một mức ổn định.

Hãy giải thích vì sao nói thực chất quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa vật chất và năng lượng.

Hướng dẫn giải:

- Mọi hoạt động sống của cơ thể đều gắn chặt với hoạt động sống của tế bào và đều cần năng lượng. Thực chất quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa vật chất và năng lượng vì:

- Trong tế bào, quá trình đồng hóa gồm tổng hợp các chất (các chất đơn giản thành các chất đặc trưng) và tích lũy năng lượng, đồng thời xảy ra quá trình dị hóa gồm phân giải các chất (các chất phức tạp thành các chất đơn giản) và giải phóng năng lượng.

Câu 1: Vì sao nói chuyển hóa vật chất và năng lượng là đặc trưng cơ bản của sự sống?

Câu 2: Hãy nêu sự khác biệt giữa đồng hóa và tiêu hóa, giữa dị hóa với bài tiết.

Câu 3: Giải thích mối quan hệ qua lại giữa đồng hóa và dị hóa.

Câu 1: Điều nào sau đây phản ánh chính xác nhất về quá trình đồng hóa?

A. Tổng hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ đơn giản

B. Tổng hợp chất khí

C. Phân giải chất hữu cơ thành các chất tương đồng nhau

D. Tổng hợp chất hữu cơ và tích lũy năng lượng.

Câu 2: Điều nào sau đây phản ánh chính xác nhất về quá trình dị hóa?

A. Tổng hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ đơn giản

B. Tổng hợp chất khí

C. Phân giải chất hữu cơ thành các chất tương đồng nhau

D. Phân giải chất hữu cơ và giải phóng năng lượng.

Câu 3: Điều nào sau đây đúng khi nói về tỉ lệ giữa đồng hóa và dị hóa ở cơ thể

A. Tỉ lệ đồng hóa và dị hóa ở cơ thể không thay đổi

B. Ở trẻ em, cơ thể đang lớn, quá trình đồng hoá nhỏ hơn dị hoá, ngược lại ở người già, quá trình dị hoá lại nhỏ hơn đồng hoá.

C. Vào thời điểm lao động, dị hoá nhỏ hơn đồng hoá, ngược lại lúc nghi ngơi đổng hoá nhỏ hơn dị hoá.

D. Tỉ lệ giữa đồng hoá và dị hoá ở cơ thể (khác nhau vể độ tuổi và trạng thái) là không giống nhau và phụ thuộc vào lứa tuổi và trạng thái lao động.

Câu 4: Đâu là ví dụ về quá trình đồng hóa ở người?

A. Tăng trưởng của xương

B. Khoáng hóa của xương

C. Tăng trưởng của cơ bắp

D. Tất cả các đáp án trên

Câu 5: Các quá trình nào dưới đây là quá trình chuyển hóa năng lượng

A. Hô hấp tế bào

B. Lên men

C. Hô hấp hiếu khí

D. Tất cả các đáp án trên

- Sau khi học xong bài này các em cần:

• Trình bày được khái niệm chuyển hóa
• Phân biệt được quá trình đồng hóa và quá trình dị hóa