Sinh học 8 Bài 8: Cấu tạo và tính chất của xương

a. Cấu tạo và chức năng của xương dài

Cấu tạo một xương dài gồm có: Hai đầu xương và thân xương.

b. Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt

Xương ngắn và xương dẹt có cấu tạo bên ngoài là mô xương cứng, bên trong là mô xương xốp gồm nhiều nan xương và nhiều hốc xương nhỏ (như mô xương xốp ở đầu xương dài) chứa tủy đỏ.

- Xương to ra là do sự phân chia của các tế bào màng xương

- Xương dài ra là do sự phân chia của tế bào ở sụn xương tăng trưởng.

- Thành phần của xương gồm:

+ Chất hữu cơ (cốt giao) => tính mềm dẻo.

+ Chất vô cơ (muối khoáng): canxi => tính vững chắc.

⇒ Xương có tính mềm dẻo và vững chắc.

- Tỉ lệ chất cốt giao thay đổi theo độ tuổi.

Trong xây dựng và kiến trúc, người ta đã ứng dụng khả năng chịu lực của xương như thế nào? 

Hướng dẫn giải

- Trong xây dựng, nhiều công trình như: Cột, trụ, cầu thường được kiến trúc hình ống, móng nhà, móng cầu hoặc mái của nhiều công trình kiến trúc được xây hình vòm giúp tăng khả năng chịu lực chính là ứng dụng đặc điểm cấu trúc của xương (xương dài có cấu tạo hình ống, mô xương xốp gồm các nan xương xếp vòng cung giúp cho xương nhẹ và tăng khả năng chịu lực...). 

Câu 1: Xương có tính chất gì?

Câu 2: Những đặc điểm nào của bộ xương giúp bộ xương đảm bảo được các chức năng?

Câu 3: Giải thích sự lớn lên và dài ra của xương?

Câu 1: Chọn cặp từ thích hợp để điền vào các chỗ trống trong câu sau :

Xương to ra về bề ngang là nhờ các tế bào …(1)… tạo ra những tế bào mới đẩy …(2)… và hóa xương.

A. (1) : mô xương cứng, (2) : ra ngoài

B. (1) : mô xương xốp, (2) : vào trong

C. (1) : màng xương, (2) : vào trong

D. (1) : màng xương, (2) : ra ngoài

Câu 2: Xương dài được cấu tạo gồm mấy phần.

A. 2 phần

B. 3 phần

C. 4 phần

D. 5 phần

Câu 3: Xương dài được cấu tạo gồm 2 phần, đó là:

A. Sụn bọc đầu xương, mô xương xốp.

B. Hai đầu xương và thân xương.

C. Màng xương, mô xương.

D. Màng xương, mô xương cứng.

Câu 4: Chức năng của hai đầu xương là:

A. Giảm ma sát trong khớp xương

B. Phân tán lực tác động

C. Tạo các ô chứa tủy đỏ

D. Tất cả các đáp án trên

Câu 5: Chức năng của thân xương là:

A. Giúp xương phát triển to bề ngang

B. Chịu lực, đảm bảo vững chắc

C. Chứa tủy đỏ ở trẻ em, tủy vàng ở người lớn

D. Tất cả các đáp án trên

- Sau khi học xong bài này học sinh nắm được cấu tạo chung của một xương dài giải thích sự lớn lên của xương và khả năng chịu lực của xương.

• Thành phần hoá học của xương giúp xương đàn hồi và vững chắc.
• Học sinh nhận biết được các loại xương, liên hệ thực tế.
• Giáo dục học sinh ý thức bảo vệ và giữ gìn xương theo hướng phát triển tốt nhất.