Giải bài tập SGK Hóa 9 Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của kim loại

Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp đúng theo chiều hoạt động hoá học tăng dần ?

a) K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe         

b) Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn           

c) Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K

d) Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe

e) Mg, K, Cu, Al, Fe

Phương pháp giải

Ghi nhớ dãy hoạt động hóa học của kim loại

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au

Đi từ trái sang phải tính kim loại giảm dần

Hướng dẫn giải

Dãy các kim loại được sắp xếp theo đúng chiều hoạt động hóa học tăng dần là: Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K 

Phương pháp giải

- Để làm sạch dung dịch nào thì chúng ta thường dùng kim loại đó, ở đây để làm sạch dung dịch ZnSO₄ chúng ta sẽ dùng Zn

Hướng dẫn giải

Dùng kẽm vì có phản ứng

Zn + CuSO₄ → ZnSO₄  + Cu↓

Nếu dùng dư Zn, Cu tạo thành không tan được tách ra khỏi dung dịch và thu được dung dịch ZnSO₄ tinh khiết.

Phương pháp giải

- Kim loại Cu đứng sau H trong dãy điện hóa nên Cu không tác dụng với HCl, H₂SO₄ loãng

Hướng dẫn giải

Phương trình hóa học:

a) Điều chế CuSO₄ từ Cu: 

+ Cách 1: Cu + 2H₂SO₄ đặc, nóng → CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

+ Cách 2: 

\(2Cu + {O_2}\xrightarrow{{{t^0}}}2CuO\)

\(CuO + {H_2}S{O_4} \to CuS{O_4} + {H_2}O\)

b) Điều chế MgCl₂ :

- Từ Mg: Mg + 2НСl → MgCl₂ + H₂

- Từ MgSO₄ : MgSO₄ + BaCl₂ → MgCl₂ + BaSO₄

- Từ MgO: MgO + 2HCl → MgCl₂ + H₂O

- Từ MgCO₃: \(MgC{O_3} + 2HCl \to MgC{l_2} + C{O_2} + {H_2}O\)

Phương pháp giải

- Dựa vào các tính chất của kim loại để viết PTHH, giải thích hiện tượng

Hướng dẫn giải

Hiện tượng xảy ra khi cho:

a) Kẽm vào dung dịch đồng sunfat: CuCl₂(dd) + Zn(r) → ZnCl₂(dd) + Cu(r)

Hiện tượng: Mẩu Zn tan dần, có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt kẽm, màu xanh của dung dịch nhạt dần

b) Đồng vào dung dịch bạc nitrat: Cu + 2AgNO₃  → Cu(NO₃)₂  + 2Ag ↓

Hiện tượng: Cu tan dần, chất rắn màu trắng bám vào bề mặt đồng. Đồng đẩy được Ag ra khỏi dung dịch muối, màu xanh lam xuất hiện trong dung dịch 

c) Kẽm vào dung dịch magie clorua: Không có hiện tượng xảy ra và không có phản ứng.

d) Nhôm vào dung dịch đồng clorua: 2Al(r) + 3CuCl₂(dd)  → 2AlCl₃ + Cu(r)

Hiện tượng: Al tan dần, có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt nhôm, màu xanh của dung dịch nhạt dần.

Phương pháp giải

Đổi số mol H₂ = V/ 22,4 = ?

a) PTHH:  Zn + H₂SO₄ → ZnSO₄ + Н₂ ↑

Từ PTHH, tính số mol Zn theo số mol Н₂

b) Vì Cu không phản ứng với HCl nên chất rắn sau phản ứng là Cu

mCu = mhh - mZn =?

Hướng dẫn giải

Số mol khí H₂ thoát ra = 2,24 : 22,4 = 0,1 mol.

a) Phương trình hóa học: Zn + H₂SO₄ → ZnSO₄ + Н₂

Cu đứng sau H trong dãy hoạt động hóa học nên không phản ứng với dung dịch H₂SO₄ loãng

b) Theo phương trình: số mol Zn phản ứng = 0,1 mol hay 6,5 gam

Khối lượng chất rắn (Cu) còn lại sau phản ứng =  mhh - mZn = 10,5 - 0,1.65 = 4 gam.