Lịch Sử 7 Bài 10: Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước
Bài học dưới đây tóm tắt sự thành lập, luật pháp và quân đội nhà Lý trong công cuộc xây dựng đất nước. Hi vọng đây là tài liệu bổ ích hỗ trợ cho các em học sinh lớp 7 trong quá trình học tập. Mời các em cùng tham khảo!
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Sự thành lập nhà Lý
- Năm 1005, Lê Hoàn mất Lê Long Đĩnh lên ngôi.
- Năm 1009, Lê Long Đĩnh qua đời Lý Công Uẩn được tôn lên làm vua, nhà Lý được thành lập.
- Năm 1010, Lý Công Uẩn đặt niên hiệu là Thuận Thiên, dời đô về Đại La đổi tên thành là Thăng Long.
.png)
- Thời Lý, Thăng Long vừa là kinh đô của nước Đại Việt cường thịnh, vừa là thành thị có quy mô lớn trong khu vực và thế giới.
- Năm 1054, nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt, thiết lập chính quyền quân chủ chuyên chế.
- Tổ chức bộ máy nhà nước:
+ Trung ương:
- Vua đứng đầu nhà nước, nắm mọi quyền hành.
- Giúp việc cho vua có các quan đại thần, quan văn, võ.
+ Địa phương:
- Chia cả nước thành 24 lộ, phủ (châu).
- Dưới lộ, phủ là huyện, hương và xã.
1.2. Luật pháp và quân đội
a. Luật pháp
- Năm 1042, ban hành bộ luật Hình thư.
- Luật pháp quy định chặt chẽ:
+ Bảo việc bảo vệ vua, cung điện, xem trong bảo vệ của công và tài sản cá nhân.
+ Bảo vệ sức kéo và sản xuất nông nghiệp.
+ Xử phạt nghiêm khắc những người phạm tội.
b. Quân đội
- Gồm 2 bộ phận:
+ Cấm quân: bảo vệ vua và kinh thành.
+ Quân địa phương: canh phòng ở các lộ, phủ, tham gia chiến đấu và sản xuất.
- Thi hành chính sách “ngụ binh ư nông”.
- Có quân bộ và quân thủy kỉ luật nghiêm minh, được huấn luyện chu đáo, trang bị vũ khí.
- Gả các công chúa và ban chức tước cho các tù trưởng dân tộc miền núi, trấn áp những người có ý định tách khỏi Đại Việt.
c. Đối ngoại
- Giữ quan hệ hòa hiếu với nhà Tống.
- Dẹp tan cuộc tấn công của Cham-pa.
2. Luyện tập
Câu 1: Tại sao nhà Lý lại giao các chức vụ quan trọng cho những người thân cận nắm giữ?
Gợi ý trả lời
- Lúc đó nền giáo dục vẫn chưa phát triển để có điều kiện tuyển lựa nhân tài.
- Nhà Lý mới thành lập cần tập trung quyền lực để xây dựng và củng cố chính quyền của mình.
=> Nhà Lý giao những chức vụ quan trọng cho những người thân cận.
Câu 2: Nhà Lý được thành lập như thế nào ?
Gợi ý trả lời
- Sau khi Lê Hoàn mất (năm 1005), Lê Long Đĩnh lên ngôi vua. Long Đĩnh là một ông vua tàn bạo khiến cho trong triều, ngoài nội ai ai cũng căm giận.
- Năm 1009, Lê Long Đĩnh qua đời, các quan lại trong triều tôn tướng Lý Công Uẩn lên ngôi vua, nhà Lý được thành lập.
Câu 3: Nhà Lý đã làm gì để củng cố quốc gia thống nhất ?
Gợi ý trả lời
- Tổ chức bộ máy nhà nước từ Trung ương đến địa phương.
- Ban hành bộ "Hình thư".
- Xây dựng quân đội vững mạnh gồm hai bộ phận: cấm quân và quân địa phương.
- Thi hành chính sách " ngụ binh ư nông".
- Thực hiện chính sách đoàn kết các dân tộc thiểu số.
3. Kết luận
Bài học tóm tắt công cuộc xây dựng đất nước của nhà Lý. Qua bài học, các em nắm các chính sách của nhà Lý để xây dựng đất nước: Dời đô về Thăng Long, đặt tên nước là Đại Việt, chia lại đất nước về mặt hành chính, tổ chức lại bộ máy chính quyền trung ương và địa phương, xây dựng luật pháp chặt chẽ, quân đội vững mạnh.
