Giải SBT Sinh 7 Bài 18: Trai sông

Cấu tạo, cách di chuyển của trai sông thích nghi với lối sống vùi mình ở đáy bùn.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về cấu tạo ngoài và cách di chuyển củaTrai sông

Hướng dẫn giải

Lối sống của trai sông và hầu hết sò, ngao, điệp… nói chung là vùi lấp dưới tầng đáy bùn (chúng thuộc nhóm sinh vật đáy), di chuyển chậm chạp và dinh dưỡng thụ động.

Cấu tạo và hoạt động của chúng thích nghi rất cao với lối sống này :

- Về cấu tạo:

+ Vỏ gồm 2 mảnh nối với nhau nhờ bản lề, có cơ khép vỏ phát triển làm vỏ đóng lại khi cần tự vệ.

+ Khoang áo phát triển là nơi có mang thở và đồng thời là môi trường trao đổi chất dinh dưỡng và chất khí. Do vậy:

• Phần đầu tiêu giảm, kéo theo tiêu giảm cả mắt và các giác quan khác.
• Chỉ có tấm miệng duy trì, trên có lông luôn rung động để tạo ra dòng nước hút vào và thải ra.
• Cơ chân kém phát triển.

- Về di chuyển: Trai sông di chuyển chậm chạp nhờ hoạt động của cơ chân phối hợp với động tác đóng, mở vỏ.

Hãy nêu cách dinh dưỡng và sinh sản thụ động của trai sông.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về các hình thức dinh dưỡng của Trai sông

Hướng dẫn giải

Trai sông có lối sống ít di chuyển và vì thế thụ động cả trong dinh dưỡng và sinh sản.

- Về dinh dưỡng:

• Lông phủ trên tấm miệng và mang rung động tạo nên dòng nước trao đổi liên tục với môi trường ngoài.
• Dòng nước hút vào mang gồm thức ăn (vụn hữu cơ, động vật nhỏ...) đưa đến miệng và ôxi đến các tấm mang để hấp thụ.

- Về sinh sản:

• Ở trai cái, thông thường trứng đẻ ở trong khoang áo.
• Tinh trùng do trai đực tiết ra theo dòng nước vào cơ thể trai cái để thụ tinh cho trứng.
• Trứng phát triển thành ấu trùng trong khoang áo trai mẹ. Trước khi trở thành trai trưởng thành, ấu trùng thường bám trên da, trên vây và mang cá để phát tán đến chỗ ở mới.

Dinh dưỡng của trai sông thực hiện như thế nào ?

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về quá trình dinh dưỡng của Trai sông

Hướng dẫn giải

- Dinh dưỡng ở trai sông thực hiện nhờ:

• Ống hút nước đem thức ăn vào.
• Nhờ 2 đôi tấm miệng, thức ăn được cuốn vào miệng.
• Thức ăn được tiêu hoá trong ống tiêu hoá. Chất cặn bã thải ra theo ống thoát nước mà ra ngoài.

- Động lực gây ra dòng nước ra, vào là nhờ sự rung động của lớp lông trên các tấm miệng.

Hãy giải thích lí do trứng trai sông được giữ để phát triển trong cơ thể trai mẹ nhưng ấu trùng lại bám vào da cá để lang thang khắp nơi.

Phương pháp giải

Trai có lối sống chui rúc trong bùn, di chuyển chậm chạp do đó hạn chế về phân bố.

Hướng dẫn giải

Trứng được giữ lại trong cơ thể mẹ để được bảo vệ tốt, nhưng ấu trùng cần bám trên da cá để theo cá phát tán đi các vùng nước xa hơn, tìm những cơ hội tốt hơn cho sự phát triển của loài trai vốn có lối sống vùi lấp, không có khả năng phát tán nòi giống đi xa.

Tên các bộ phận tham gia vào dinh dưỡng ở trai sông là

A. ống hút nước

B. ống thoát nước,

C. tấm miệng phủ lông

D. Cả A, B và C.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về hoạt động và cách thức dinh dưỡng của Trai sông

Hướng dẫn giải

Tên các bộ phận tham gia vào dinh dưỡng ở trai sông là: ống hút nước, ống thoát nước, và tấm miệng phủ lông.   

Chọn D

Ôxi tan trong nước được trai sông tiếp nhận ở

A. miệng.

B. mang.

C. tấm miệng.

D. áo trai.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về quá trình hô hấp của Trai sông

Hướng dẫn giải

Ôxi tan trong nước được trai sông tiếp nhận ở mang

Chọn B

Cơ quan trao đổi khí ở trai sông là

A. phổi.

B. bề mặt cơ thể.

C. mang.

D. cả A, B và C.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về cấu tạo hệ hô hấp của Trai sông

Hướng dẫn giải

Cơ quan trao đổi khí ở trai sông là mang.

Chọn C

Di chuyển ở trai sông được thực hiện bằng

A. ống hút nước

B. ống thoát nước

C. chân trai

D. cả B và C

Phương pháp giải

Xem lý thuyết hình thức di chuyển của Trai sông

Hướng dẫn giải

Di chuyển ở trai sông được thực hiện nhờ chân trai thò ra thụt vào kết hợp với động tác đóng mở đóng mở vỏ (ống thoát nước)

Chọn D

Trai sông tự vệ bằng cách

A. thu cơ thể vào trong vỏ.

B. khép vỏ, ống thoát thải nước ra.

C. ống hút hút nước vào.

D. cả A và B.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết cách thức tự vệ của Trai sông

Hướng dẫn giải

Trai sông tự vệ bằng cách thu cơ thể vào trong vỏ hoặc khép vỏ, ống thoát thải nước ra.

Chọn D

Tính tuổi của trai sông căn cứ vào

A. cơ thể to nhỏ.

B. vòng tăng trưởng của vỏ.

C. màu sắc của vỏ.

D. cả A, B và C.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về cấu tạo ngoiaf của cơ thể Trai sông

Hướng dẫn giải

Tính tuổi của trai sông căn cứ vào vòng tăng trưởng của vỏ.

Chọn B

Muốn mua được trai tươi sống ở chợ, phải chọn

A. con vỏ đóng chặt

B. con vỏ mở rộng.

C. con to và nặng

D. cả A, B và C.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về đặc điểm cơ thể của Trai sông

Hướng dẫn giải

Muốn mua được trai tươi sống ở chợ, phải chọn con vỏ đóng chặt.   

Chọn A

Trai sông cái và trai sông đực khác nhau ở đặc điểm là

A. màu sắc của vỏ.

B. Mức lồi và dẹp của vỏ.

C. vòng tăng trưởng của vỏ

D. Kích thước vỏ.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về đặc điểm cấu tạo ngoài của Trai sông

Hướng dẫn giải

Trai sông cái và trai sông đực khác nhau ở đặc điểm là mức lồi và dẹp của vỏ.

Chọn B

Lớp Chân rìu (đại diện là trai sông) có các đặc điểm nào trong số các đặc điểm dưới đây ?

1. Có 1 vỏ đá vôi.

2. Có 2 vỏ đá vôi.

3. Phần đầu cơ thể tiêu giảm.

4. Có cơ chân lẻ phát triển.

5. Có lối sống chậm chạp thụ động.

6. Có lối sống di chuyển tích cực.

Tổ hợp đúng là :

A. 1,3,5,6.

B. 2,3,5,6.

C. 2,4,5,6.

D. 1,3,4,5.

Phương pháp giải

Xem lý thuyết về đặc diểm cấu tạo ngoài, đặc điểm sống của Trai sông

Hướng dẫn giải

Lớp Chân rìu (đại diện là trai sông) có các đặc điểm: 2,4,5,6

Chọn C