Toán 4 Chương 4 Bài: Phân số và phép chia số tự nhiên

Có 8 quả cam, chia đều cho 4 em. Mỗi em được:

8 : 4 = 2 (quả cam)

Có 3 cái bánh, chia đều cho 4 em. Hỏi mỗi em được bao nhiêu phần của cái bánh?

Nhận xét: Ta phải thực hiện phép chia 3 : 4. Vì 3 không chia hết cho 4 nên có thể làm như sau:

• Chia mỗi cái bánh thành 4 phần bằng nhau rồi chia cho mỗi em 1 phần, tức là \(\frac{1}{4}\) cái bánh.

Chia đều 3 cái bánh cho 4 em

• Sau 3 lần chia bánh như thế, mỗi em được 3 phần, ta nói mỗi em được \(\frac{3}{4}\) cái bánh (xem hình vẽ).

Mỗi em được \(\frac{3}{4}\) cái bánh

Ta viết : \(3:4 = \frac{3}{4}\) (cái bánh).

Nhận xét: Thương của phép chia số tự nhiên cho số tự nhiên (khác 0) có thể viết thành một phân số, tử số là số bị chia và mẫu số là số chia.

Chẳng hạn: 

\(8:4 = \frac{8}{4};\,\,\,\,3:4 = \frac{3}{4};\,\,\,\,5:5 = \frac{5}{5}\)

Câu 1: Viết thương số dưới dạng phân số

Mẫu: \(4 : 3 = \frac{4}{3}\).

3 : 5 = ... ;    5 : 8 = ... ;    6 : 11 = ... ;

1 : 14 = ... ;  14 : 28 = ... .

Hướng dẫn giải

\(3 : 5 = \frac{3}{5}\);

\(5 : 8 = \frac{5}{8}\);

\(6 : 11 = \frac{6}{{11}}\);

\(1 : 14 = \frac{1}{{14}}\);

\(14 : 28 = \frac{{14}}{{28}}\).

Câu 2: Viết phân số dưới dạng thương rồi tính (theo mẫu)

Mẫu:  \(\frac{{24}}{3} = 24:3 = 8\).

\(\frac{{56}}{8} = ...\);        \(\frac{{42}}{7} = ...\);

\(\frac{{115}}{{23}} = ...\);        \(\frac{{120}}{{40}} = ...\).

Hướng dẫn giải

\(\frac{{56}}{8} = 56:8=7\);        \(\frac{{42}}{7} = 42:7=6\);

\(\frac{{115}}{{23}}=115:23=5\);        \(\frac{{120}}{{40}}= 120:40=3\).

Câu 3: Có 3 cái bánh như nhau, chia đều cho 6 người. Hỏi mỗi người nhận được bao nhiêu phần của cái bánh?

Hướng dẫn giải

Ta có thể làm như sau:

Chia mỗi cái bánh thành 6 phần bằng nhau. Lần lượt đưa cho mỡi người một phần tức là \(\frac{1}{6}\) cái bánh, sau đó chia 3 lần như vậy thì mỗi người được 3 phần hay \(\frac{3}{6} = \frac{1}{2}\) cái bánh.

Đáp số: Mỗi người được \(\frac{1}{2}\) cái bánh.

Qua bài học này, các em cần nắm được nhưng nội dung sau:

• Thực hiện được phép chia số tự nhiên mà kết quả là phân số.
• Làm được các bàn toán liên quan.