Công nghệ 10 Bài 46: Chế biến sản phẩm chăn nuôi, thủy sản
Để mang lại hiệu quả kinh tế cao cho ngành chăn nuôi,thủy sản ngoài con giống tốt, nuôi dưỡng, chăm sóc tốt, việc chế biến sản phẩm là rất quan trọng. Tùy theo mỗi loại sản phẩm thịt, cá hay sữa mà có cách chế biến khác nhau. Vậy có những cách chế biến sản phẩm chăn nuôi, thủy sản như thế nào; lợi ích, quy trình thực hiện ra sao? ... Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nội dung Bài 46: Chế biến sản phẩm chăn nuôi, thủy sản dưới đây.
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Chế biến thịt
a. Một số phương pháp chế biến thịt
- Theo công nghệ chế biến: Đóng hộp, hun khói, sấy khô...
- Theo sản phẩm chế biến: lạp xưởng, patê, giò, xúc xích, các loại chả, nem…
- Phương pháp khác: Luộc, rán quay.
b. Quy trình công nghệ chế biến thịt hộp
Thịt hộp được làm bằng thịt lợn xay nhuyễn, thường thêm vài lát thịt nạc, được trộn thêm bột, muối, kali nitrat và gia vị vừa phải. Thịt được đóng hộp và được hun khói.
Quy trình chế biến thịt hộp được làm tại các nhà máy đồ hộp có quy trình công nghệ liên hoàn, đảm bảo thịt hộp có chất lượng tốt, có mùi vị thơm ngon, bảo quản được lâu, ăn ngay không cần chế biến thêm nữa. Thịt hộp thường xuất khẩu có giá trị.
Tùy loại thịt vật nuôi có những cách chế biến khác nhau để có các sản phẩm phong phú, đa dạng.
- Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu, đảm bảo yêu cầu về chất lượng
- Bước 2: Chế biến cơ học (Thái, nghiền hoặc xay nhỏ…)
- Bước 3: Chế biến nhiệt (hấp chín)
- Bước 4: Cho vào hộp, bài khí, ghép mí
- Bước 5: Thanh trùng (diệt khuẩn)
- Bước 6: Dán nhãn, bao bì
- Bước 7: Nhập kho, bảo quản
- Bước 8: Đem đến nơi sử dụng
1.2. Chế biến cá
a. Một số phương pháp chế biến cá
- Theo công nghệ chế biến: hun khói, đóng hộp, sấy khô, làm nước mắm, ruốc cá, cá file đông lạnh, chê biến xúc xích,…
- Gia đình: Luộc, rán, hấp….
b. Quy trình công nghệ làm ruốc cá từ cá tươi
Chuẩn bị nguyên liệu → Hấp chín, tách bỏ xương, làm tơi → Bổ sung gia vị → Làm khô → Để nguội → Bao gói → Sử dụng.
- Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu. Cá được bỏ đầu, vẩy, nội tạng, rửa sạch nhớt bẩn.
- Bước 2: Hấp chín, tách bỏ xương, làm tơi. Sau khi hấp chín, tách bỏ xương, da, lấy thịt chà xát cho tơi nhỏ rồi đem ép sơ bộ để tách bớt nước.
- Bước 3: Làm khô.
- Bước 4: Bao gói. Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Bảo quản 90 ngày.
Chú ý: Sản phẩm ruốc cá phải đảm bảo nơi khô ráo, thoát mát và không để các loại động vật gây hại như chuột, dán..cắn thủng bao bì để ăn ruốc cá, chỉ nên dùng trong thời gian một vài tháng, để lâu có thể bị mốc.
1.3. Chế biến sữa
a. Phương pháp chế biến.
- Chế biến sữa tươi.
- Làm sữa chua.
- Chế biến sữa bột.
- Một số phương pháp khác: cô đặc sữa, làm bánh sữa.
b. Quy trình chế biến sữa bột
Sữa tươi đạt chất lượng tốt → Tách bớt một phần bơ trong sữa → Thanh trùng →Cô đặc →Làm khô → Làm nguội → Bao gói →Bảo quản → Sử dụng
2. Bài tập minh họa
Bài 1: Quy trình công nghệ chế biến thịt hộp gồm:
A. Chuẩn bị nguyên liệu → Lựa chọn và phân loại → Rửa → Chế biến cơ học (thái, nghiền…) → Chế biến nhiệt → Vào hộp → Bài khí → Ghép mí → Thanh trùng → Dãn nhãn → Bảo quản → Sử dụng
B. Chuẩn bị nguyên liệu → Lựa chọn và phân loại → Chế biến cơ học (thái, nghiền…) → Rửa → Chế biến nhiệt → Vào hộp → Bài khí → Ghép mí → Thanh trùng → Dãn nhãn → Bảo quản → Sử dụng
C. Chuẩn bị nguyên liệu → Lựa chọn và phân loại → Rửa → Chế biến cơ học (thái, nghiền…) → Bài khí → Ghép mí → Chế biến nhiệt → Vào hộp → Thanh trùng → Dãn nhãn → Bảo quản → Sử dụng
D. Chuẩn bị nguyên liệu → Lựa chọn và phân loại → Chế biến cơ học (thái, nghiền…) → Vào hộp → Bài khí → Rửa → Chế biến nhiệt → Ghép mí → Thanh trùng → Dãn nhãn → Bảo quản → Sử dụng
Hướng dẫn giải:
- Đáp án: A.
- Giải thích: Quy trình công nghệ chế biến thịt hộp gồm: Chuẩn bị nguyên liệu → Lựa chọn và phân loại → Rửa → Chế biến cơ học (thái, nghiền…) → Chế biến nhiệt → Vào hộp → Bài khí → Ghép mí → Thanh trùng → Dãn nhãn → Bảo quản → Sử dụng.
Bài 2: Quy trình công nghệ làm ruốc cá từ cá tươi có thể bảo quản trong bao nhiêu ngày?
A. 70 ngày
B. 80 ngày
C. 90 ngày
D. 100 ngày
Hướng dẫn giải:
- Đáp án: C. 90 ngày
- Giải thích: Quy trình công nghệ làm ruốc cá từ cá tươi có thể bảo quản sản phẩm trong 90 ngày
Bài 3: Hãy nêu một số phương pháp chế biến thịt. Gia đình em thường chế biến thịt như thế nào?
Hướng dẫn giải:
- Một số phương pháp chế biến là:
- Theo công nghệ chế biến: đóng hộp, hun khói, sấy khô
- Theo sản phẩm chế biến: lạp xưởng, pate, giò, xúc xích,..
- Một số cách chế biến khác: luộc, rán, hầm, quay,..
- Ở gia dình thường luộc, kho, rán, nướng, hầm..
3. Luyện tập
3.1. Bài tập tự luận
Câu 1: Hãy nêu một số phương pháp chế biến cá mà em biết, quy trình chế biến ruốc từ cá tươi.
Câu 2: Hãy mô tả quy trình công nghệ sản xuất sữa bột.
Câu 3: Liên hệ thực tế từ đó chỉ ra ý nghĩa của việc chế biến thịt hộp, ruốc cá và sữa bột.
3.2. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Công nghệ chế biến thịt không bao gồm:
A. Đóng hộp
B. Hun khói
C. Luộc
D. Sấy khô
Câu 2: Quy trình công nghệ chế biến thịt hộp gồm mấy bước ?
A. 11
B. 12
C. 13
D. 14
Câu 3: Quy trình công nghệ làm ruốc cá từ cá tươi là :
A. Chuẩn bị nguyên liệu → Hấp chín, tách bỏ xương, làm tơi → Làm khô → Để nguội → Bao gói → Sử dụng.
B. Chuẩn bị nguyên liệu → Hấp chín, tách bỏ xương, làm tơi → Bổ sung gia vị → Làm khô → Để nguội → Bao gói → Sử dụng.
C. Chuẩn bị nguyên liệu → Bổ sung gia vị → Hấp chín, tách bỏ xương, làm tơi → Làm khô → Bao gói → Sử dụng.
D. Tất cả đều sai
Câu 4: Bước thứ 4 trong quy trình công nghệ chế biến thịt hộp là ?
A. Chế biến cơ học
B. Chế biến nhiệt
C. Thanh trùng (diệt khuẩn)
D. Bài khí, ghép mí
Câu 5: Đâu không phải là phương pháp chế biến sữa?
A. Chế biến sữa tươi
B. Làm sữa chua
C. Chế biến sữa bột
D. Hấp sữa
3.3. Trắc nghiệm Online
Các em hãy luyện tập bài trắc nghiệm Chế biến sản phẩm chăn nuôi, thủy sản Công nghệ 10 sau để nắm rõ thêm kiến thức bài học.
4. Kết luận
- Sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:
- Biết cách chế biến gạo từ thóc.
- Nêu được quy trình công nghệ chế biến tinh bột từ củ sắn.
- Nêu được quy trình công nghệ chế biến rau quả.
Tham khảo thêm
- doc Công nghệ 10 Bài 40: Mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản, chế biến nông, lâm, thủy sản
- doc Công nghệ 10 Bài 41: Bảo quản hạt, củ làm giống
- doc Công nghệ 10 Bài 42: Bảo quản lương thực, thực phẩm
- doc Công nghệ 10 Bài 43: Bảo quản thịt, trứng, sữa và cá
- doc Công nghệ 10 Bài 44: Chế biến lương thực thực phẩm
- doc Công nghệ 10 Bài 45: Thực hành: Chế biến xi rô từ quả
- doc Công nghệ 10 Bài 47: TH: Làm sữa chua hoặc sữa đậu nành bằng PP đơn giản
- doc Công nghệ 10 Bài 48: Chế biến sản phẩm cây công nghiệp và lâm sản