Giải bài tập SGK Sinh học 11 Nâng Cao Bài 30: Tập tính

- Tập tính động vật là gì?

Phương pháp giải

- Xem lại khái niệm tập tính động vật.

Hướng dẫn giải

- Tập tính động vật là chuỗi những phản ứng trả lời lại các kích thích của môi trường (bên trong cũng như bên ngoài cơ thể) nhờ đó mà động vật tồn tại và phát triển.

- Ví dụ: Một đàn ngỗng mới nở đi theo ngỗng mẹ. Nhưng những con ngỗng mới nở từ lò ấp lại chạy theo người chủ lò. Vì đó là hình ảnh đầu tiên mà chúng nhìn thấy khi vừa ra khỏi vỏ.

- Phân biệt tập tính học được với tập tính bẩm sinh?

Phương pháp giải

- Xem lại tập tính bẩm sinh và tập tính học được.

- Dựa vào nguồn gốc hình thành, đặc điểm của các tập tính động vật lập bảng phân biệt.

Hướng dẫn giải

- Tìm 2 ví dụ (ngoài ví dụ trong bài) cho mỗi loại tập tính bẩm sinh và học được. Phân tích ý nghĩa của mỗi tập tính đối với đời sống.

Phương pháp giải

- Xem lại khái niệm tập tính bẩm sinh và tập tính học được. Học sinh có thể lấy ví dụ: Tập tính săn mồi ở sư tử, báo... tập tính chăm sóc con non của khỉ, chim, tập tính đi theo gà mẹ của gà con sau khi vừa nở ra nhìn thấy gà mẹ... Phân tích vai trò của mỗi tập tính.

Hướng dẫn giải

- Ví dụ về tập tính bẩm sinh: Chuyển động hướng sáng của trùng roi xanh (Euglena viridis) là một trong những biểu hiện tập tính đơn sơ nhất của động vật. Trùng roi có cơ quan cảm giác ánh sáng ở gốc roi, gọi là điểm mắt. Nhờ điểm mắt mà trùng roi có thể định hướng và luôn bơi về hướng có nguồn ánh sáng, bơi lên mặt nước khi có ánh mặt trời, thực hiện hoạt động quang hợp, tự tổng hợp chất hữu cơ từ các thành phần vô cơ cho cơ thể.

- Ví dụ về tập tính học được: Sự hình thành các kinh nghiệm riêng ở động vật, thể hiện rõ trong các hoạt động tập tính bắt mồi của thú ăn thịt như: Sư tử, hổ, báo, mèo... Khi còn nhỏ, đàn sư tử con vây quanh bố mẹ, tập đùa giỡn và vồ đuôi của bố mẹ. Ở tuổi dưới một năm, sư tử con tham gia săn bắt mồi cùng đàn, được huấn luyện cách rượt đuổi, vật ngã và vồ con mồi còn sống. Được hai năm tuổi, sư tử con đã có thể cùng đàn tham gia săn bắt mồi một cách tích cực. Khi gặp mồi, con mẹ thường lao đến chặn lên sừng và cắn vào mõm con mồi. Còn các con non lập tức xông đến từ phía sau, cùng vồ mồi và đẩy ngã con mồi.