Giải bài tập SGK Sinh học 11 Nâng Cao Bài 4: Trao đổi khoáng và nitơ ở thực vật (tiếp theo)

eLib giới thiệu đến các em tài liệu hướng dẫn giải bài tập SGK Sinh học 11 Nâng Cao Bài 4: Trao đổi khoáng và nitơ ở thực vật (tiếp theo). Giúp các em củng cố kiến thức và nắm vững bài tập về vai trò ni tơ và các quá trình chuyển hóa nitơ. Mời các em cùng theo dõi.

Giải bài tập SGK Sinh học 11 Nâng Cao Bài 4: Trao đổi khoáng và nitơ ở thực vật (tiếp theo)

1. Giải bài 1 trang 24 SGK Sinh 11 Nâng cao

- Nêu vai trò của nitơ trong đời sống thực vật? 

Phương pháp giải

- Nitơ là một nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu của thực vật. Nitơ được rễ cây hấp thụ từ môi trường ở dạng NH4+ và NO3-. Trong cây NO3- được khử thành NH4+.

- Nitơ có vai trò quan trọng đối với đời sống của thực vật:

+ Vai trò chung: Đảm bảo cho cây sinh trưởng và phát triển tốt.

+ Vai trò cấu trúc:

  • Tham gia cấu tạo nên các phân tử protein, enzim, coenzim, axit nucleic, diệp lục, ATP …
  • Nitơ có trong các chất điều hòa sinh trưởng.
  • Dấu hiệu khi cây thiếu nguyên tố Nitơ là cây sinh trưởng kém, xuất hiện màu vàng nhạt trên lá.

+ Vai trò điều tiết: Tham gia điều tiết các quá trình trao đổi chất và trạng thái ngậm nước của tế bào và ảnh hưởng đến mức độ hoạt động của tế bào.

=> Nitơ có vai trò quyết định đến toàn bộ các quá trình sinh lý của cây trồng.

Hướng dẫn giải

- Vai trò của nitơ đối với đời sống thực vật: Nitơ có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng và do đó nó quyết định năng suất và chất lượng thu hoạch.

- Nitơ có trong thành phần của hầu hết các chất trong cây: Prôtêin, axit nuclêic, các sắc tố quang hợp, các hợp chất dự trữ năng lượng: ADP, ATP, các chất điều hòa sinh trưởng...

→ Như vậy, nitơ vừa có vai trò cấu trúc, vừa tham gia vào các quá trình trao đổi chất và năng lượng. Nitơ có vai trò quyết định đến toàn bộ các quá trình sinh lí của cây trồng.

2. Giải bài 2 trang 24 SGK Sinh 11 Nâng cao

- Nêu quá trình cố định nitơ khí quyển và vai trò của nó.

Phương pháp giải

- Quá trình cố định nitơ khí quyển: Nitơ phân tử (N2) có lượng lớn trong khí quyển và mặc dù “tắm mình trong biển khí nitơ phần lớn thực vật vẫn hoàn toàn bất lực trong việc sử dụng khí nitơ này. May mắn thay nhờ có enzim nitrogenaza và lực khử mạnh, một số vi khuẩn sống tự do và cộng sinh đã thực hiện được việc khử N2 thành dạng nitơ cây có thể sử dụng được NH4. Các nhóm vi khuẩn tự do có khả năng cố định nitơ khí quyển như: Azotobacter, Clostridium, Anabaena, Nostoc … và các vi khuẩn cộng sinh (Rhizobium trong nốt sần rễ cây họ Đậu, Anabaena azolleae trong bèo hoa dâu).

Qúa trình cố định nitơ

- Điều kiện để quá trình cố định nitơ khí quyển có thể xảy ra:

  • Có các lực khử mạnh.
  • Được cung cấp năng lượng ATP.
  • Có sự tham gia của enzim nitrogenaza. 
  • Thực hiện trong điều kiện kị khí.

+ Hai điều kiện: Lực khử và năng lượng do vi khuẩn có khả năng cố định nitơ tự tạo ra hoặc lấy ra từ quá trình quang hợp, hô hấp, lên men của cơ thể cộng sinh.

Hướng dẫn giải

- Quá trình cố định nitơ khí quyển: Nitơ phân tử (N2) có lượng lớn trong khí quyển và mặc dù “tắm mình trong biển khí nitơ phần lớn thực vật vẫn hoàn toàn bất lực trong việc sử dụng khí nitơ này. May mắn thay nhờ có enzim nitrogenaza và lực khử mạnh, một số vi khuẩn sống tự do và cộng sinh đã thực hiện được việc khử N2 thành dạng nitơ cây có thể sử dụng được: NH4. Các nhóm vi khuẩn tự do có khả năng cố định nitơ khí quyển như: Azotobacter, Clostridium, Anabaena, Nostoc … và các vi khuẩn cộng sinh (Rhizobium trong nốt sần rễ cây họ Đậu, Anabaena azolleae trong bèo hoa dâu).

Qúa trình cố định nitơ

- Vai trò quá trình cố định nitơ: Các vi khuẩn tự do có thể cố định hàng chục kg gốc NH4+/ha/năm, các vi khuẩn cộng sinh có thể cố định hàng trăm kg NH4+/ha/năm. Bổ sung cho đất lượng nitơ mà các cây trồng đã lấy đi.

3. Giải bài 3 trang 24 SGK Sinh 11 Nâng cao

- Nêu vai trò của quá trình khử NO3- và quá trình đồng hoá NH3 trong cây? 

Phương pháp giải

- Vai trò của quá trình khử NO3-: NH4+ là nguyên liệu hình thành các axit amin cho cây sử dụng.

- Vai trò của quá trình đồng hoá NH3 trong cây: Lượng NH3 trong cây quá nhiều sẽ gây ngộ độc cho cây, gây chết.

Hướng dẫn giải

- Vai trò của quá trình khử NO3-:

+ Cây hút được từ đất cả hai dạng nitơ ôxi hóa (NO3-) và nitơ khử (NH4+), nhưng cây chỉ cần dạng NH4+ để hình thành các axit amin nên việc trước tiên mà cây phải làm là biến đổi dạng NO3- thành dạng NH4+: NO3- →  NO2- → NH4+

+ NH4+ là nguyên liệu hình thành các axit amin cho cây sử dụng.

- Vai trò của quá trình đồng hóa NH3 trong cây:

+ Quá trình hô hấp của cây tạo ra các axit (R-COOH) và nhờ quá trình trao đổi nitơ các axit này có thêm gốc NH2 để thành các axit amin.

+ Có 4 phản ứng khử amin hóa để hình thành các axit amin:

\(\begin{gathered} {\text{Axit piruvic + N}}{{\text{H}}_{\text{3}}}{\text{ + 2}}{{\text{H}}^{\text{ + }}} \to {\text{ alanin + }}{{\text{H}}_{\text{2}}}{\text{O}} \hfill \\ {\text{Axit glutamic + N}}{{\text{H}}_{\text{3}}}{\text{ + 2}}{{\text{H}}^{\text{ + }}}{\text{ }} \to {\text{ glutamin + }}{{\text{H}}_{\text{2}}}{\text{O}} \hfill \\ {\text{Axit fumaric + N}}{{\text{H}}_{\text{3}}}{\text{ }} \to {\text{ aspactic}} \hfill \\ {\text{Axit oxaloaxetic + N}}{{\text{H}}_{\text{3}}}{\text{ + 2H + }} \to {\text{ aspactic + }}{{\text{H}}_{\text{2}}}{\text{O}} \hfill \\ \end{gathered}\)

+ Từ các axit amin này, thông qua quá trình chuyển amin hóa, 20 axit amin sẽ được hình thành trong mô thực vật và là nguyên liệu để hình thành các loại prôtêin khác nhau, cũng như các hợp chất thứ cấp khác.

+ Các axit amin được hình thành còn có thể kết hợp với nhóm NH3 hình thành các amit: axit amin đicacboxilic + NH3 →  amit.

→ Đây là cách tốt nhất để thực vật không bị ngộ độc khi tích lũy NH3.

4. Giải bài 4 trang 24 SGK Sinh 11 Nâng cao

- Hãy nêu mối quan hệ giữa chu trình Crep với quá trình đồng hoá NH3 trong cây? 

Phương pháp giải

- Mối quan hệ giữa chu trình Crep với quá trình đồng hoá NH3 trong cây là: Chu trình Crep cung cấp các axit để đồng hoá NH3 trong cây.

Hướng dẫn giải

- Mối quan hệ giữa chu trình Crep với quá trình đồng hoá NH3 trong cây là:

+ Chu trình Krebs tạo áp suất thẩm thấu để rễ dễ dàng nhận NH3

+ Có mối liên hệ chặt chẽ giữa sản phẩm của chu trình Crep với hàm lượng NH3 trong cây. Chu trình Crep trong hoạt động hô hấp đã tạo ra các axit (R - COOH), các axit này kết hợp với NH3 trong quá trình đồng hóa NH3 tạo ra các axit amin.

5. Giải bài 5 trang 24 SGK Sinh 11 Nâng cao

Chọn phương án trả lời đúng. Quá trình khử NO3- (NO3 →  NH4+):

A. Thực hiện ở trong cây.

B. Là quá trình ôxi hóa nitơ trong không khí.

C. Thực hiện nhờ enzim nitrôgenaza.

D. Bao gồm phản ứng khử NO2- thành NO3-

E. Không có ý nào đúng.  

Phương pháp giải

- Vai trò của quá trình khử NO3-:

+ Cây hút được từ đất cả hai dạng nitơ ôxi hóa (NO3-) và nitơ khử (NH4+), nhưng cây chỉ cần dạng NH4+ để hình thành các axit amin nên việc trước tiên mà cây phải làm là biến đổi dạng NO3- thành dạng NH4+: NO3- →  NO2- → NH4+

Hướng dẫn giải

  •  Quá trình khử NO3- (NO3 →  NH4+) thực hiện ở trong cây.
  • ⇒ Đáp án: A
Ngày:23/09/2020 Chia sẻ bởi:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM