Soạn bài Bài ca ngắn đi trên bãi cát (Sa hành đoản ca) Ngữ văn 11 đầy đủ

Nội dung bài "Bài ca ngắn đi trên bãi cát" (Sa hành đoản ca) dưới đây sẽ giúp các em hiểu được sự chán ghét của cao Bá Quát đối với con đường mưu cầu danh lợi tầm thường. Đồng thời, các em sẽ nắm được một vài đặc điểm và khả năng biểu đạt nội dung của thể hành. Mời các em cùng tham khảo nhé!

Soạn bài Bài ca ngắn đi trên bãi cát (Sa hành đoản ca) Ngữ văn 11 đầy đủ

1. Soạn câu 1 trang 42 SGK Ngữ văn 11 đầy đủ

- "Bãi cát dài lại bãi cát dài": Đó là bãi cát mênh mông dường như bất tận, nóng bỏng.

+ Hình ảnh tả thực: Đẹp nhưng dữ dội, khắc nghiệt đã gợi ý cho nhà thơ sáng tác bài thơ này.

+ Hình ảnh biểu tượng: Con đường đầy khó khăn mà con người phải vượt qua để đi đến danh lợi.

- Hình ảnh người đi trên bãi cát:

+ "Đi một bước như lùi một bước": Nỗi vất vả khó nhọc.

+ Không gian đường xa, bị bao vây bởi núi sông, biển.

+ Thời gian: Mặt trời lặn vẫn còn đi.

+ Nước mắt rơi thể hiện sự khó nhọc, gian truân.

=> Mượn hình ảnh con người như bị sa lầy trong những bãi cát dài, để thể hiện nỗi niềm day dứt, đau xót của tác giả đi trên con đường tìm lý tưởng nhưng xã hội bù nhìn không cho ông lối thoát.

2. Soạn câu 2 trang 42 SGK Ngữ văn 11 đầy đủ

       "Không học được tiên ông phép ngủ

       Trèo non, lội suối, giận khôn vơi!

       Xưa nay, phường danh lợi,

       Tất cả trên đường đời.

       Đầu gió hơi men thơm quán rượu

       Người say vô số, tỉnh bao người?".

- Sáu câu thơ trên nhìn có vẻ rời rạc, không gắn bó với nhau nhưng thực chất là một liên kết logic, chặt chẽ. Danh lợi (việc học hành, thi cử, để đạt tới một vị trí chốn quan trường) chính là khái niệm xâu chuỗi toàn bộ đoạn thơ. Hai câu thơ đầu thể hiện nỗi chán nản của nhà thơ vì tự mình phải hành hạ mình để theo đuổi công danh. Trong khi đó, bốn câu thơ còn lại nói về sự cám dỗ của chuyện công danh đối với người đời. Hình ảnh người đời thấy ở đâu có quán rượu ngon đều đổ xô đến, mấy ai tỉnh táo thoát ra khỏi sự cám dỗ của rượu. Danh lợi cũng dễ làm say người.

=> Sáu câu thơ là bước chuẩn bị cho kết luận của tác giả: Cần phải thoát khỏi cơn say danh lợi vô nghĩa.

3. Soạn câu 3 trang 42 SGK Ngữ văn 11 đầy đủ

- Tâm trạng của tác giả khi đi trên bãi cát là trạng chán nản, mệt mỏi rã rời. Tầm tư tưởng cao rộng của nhà thơ chính là ở chỗ đã nhận ra tính chất vô nghĩa của lối học khoa cử, của con đường công danh theo lối cũ.

- Người đi trên cát sa lầy trong cát hay chính là hình tượng kẻ sĩ cô độc, lẻ loi đầy trăn trở nhưng kì vĩ, vừa quả quyết vừa tuyệt vọng trên con đường đi tìm chân lí đầy chông gai.

4. Soạn câu 4 trang 42 SGK Ngữ văn 11 đầy đủ

- Nhịp điệu của bài thơ được tạo nên chủ yếu nhờ sự thay đổi độ dài của các câu thơ cũng như sự khác nhau trong cách ngắt nhịp của mỗi câu thơ, đem lại khả năng diễn đạt phong phú. Cách ngắt nhịp của bài thơ khá linh hoạt, khi thì là nhịp 2/3, khi lại là 4/3. Câu cuối cùng không có cặp đối, như một câu hỏi buông ra đầy ám ảnh. Nhịp điệu diễn tả sự gập ghềnh, trắc trở của những người đi trên bãi cát dài, muốn thoát ra khỏi con đường công danh vô nghĩa, tầm thường.

5. Soạn câu 1 luyện tập trang 42 SGK Ngữ văn 11 đầy đủ

- Bài ca ngắn đi trên bãi cát chỉ là một minh chứng nổi bật trong toàn bộ sự nghiệp sáng tác của Cao bá Quát khi nhắc đến chuyện công danh như một nỗi ám ảnh đầy bế tắc. Ví dụ như trong bài "Đắc gia thư, thị nhật tác", ông viết:

       "Dư sinh phù danh ngộ

       Thập niên trệ văn mặc".

       (Đời ta lầm lỡ vì cái danh hờ

       Hàng chục năm chìm đắm trong bút mực).

- Và còn rất nhiều bài thơ khác, ông tỏ ra chán ghét việc học hành và thi cử văn chương để kiếm danh lợi. Vì vậy, đây là nguyên nhân khiến Cao Bá Quát nhận ra rằng cần phải làm một việc gì đó lớn lao hơn, có ý nghĩa hơn. Đó là lý do dẫn ông đến với cuộc khởi nghĩa chống lại nhà Nguyên.

Ngày:19/08/2020 Chia sẻ bởi:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM