Toán 5 Chương 2 Bài: Trừ hai số thập phân

a) Ví dụ 1: Đường gấp khúc ABC dài 4,29m, trong đó đoạn thẳng AB dài 1,84m. Hỏi đoạn thẳng BC dài bao nhiêu mét?

Ta phải thực hiện phép trừ: 4,29 - 1,84 = ? m

Ta có:

4,29m = 429 cm        

1,84m = 184 cm

\(\dfrac{\begin{array}{l}
\,\,\,\,\,429\\
 - \\
\,\,\,\,\,184
\end{array}}{{\,\,\,\,245}}\)

245 cm = 2,45 m

Vậy: 4,29 - 1,84 = 2,45 (m)

Thông thường ta đặt tính rồi làm như sau:

\(\dfrac{\begin{array}{l}
\,\,\,\,\,4,29\\
 - \\
\,\,\,\,\,1,84
\end{array}}{{\,\,\,2,45}}\)

• Thực hiện phép trừ như trừ các số tự nhiên.
• Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.

b) Ví dụ 2: Đặt tính rồi tính: 50,2 - 36,45

Ta đặt tính rồi làm như sau:

• Coi 50,2 là 50,20 rồi trừ như trừ các số tự nhiên.
• Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phảy của số bị trừ và số trừ.

\(\dfrac{\begin{array}{l}
\,\,\,\,\,50,20\\
 - \\
\,\,\,\,\,36,45
\end{array}}{{\,\,\,13,75}}\)

Vậy 50,2 - 36,45 = 13, 75

Muốn trừ một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:

- Viết số trừ dưới số bị trừ sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cột nhau.

- Thực hiện phép trừ như trừ các số tự nhiên.

- Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.

Chú ý: Nếu số chữ số ở phần thập phân của số bị trừ ít hơn số chữ số ở phần thập phân của số trừ, thì ta có thể viết thêm một số thích hợp chữ số 0 vào bên phải phần thập phân của số bị trừ, rồi trừ như số tự nhiên.

Câu 1: Đặt tính rồi tính:

4,98 - 2,41

37,25 - 13,68

Hướng dẫn giải:

a)

\(\dfrac{\begin{array}{l}
\,\,\,\,\,4,98\\
 - \\
\,\,\,\,\,2,41
\end{array}}{{\,\,\,\,2,57}}\)

b) 

\(\dfrac{\begin{array}{l}
\,\,\,\,\,37,25\\
 - \\
\,\,\,\,\,13,68
\end{array}}{{\,\,\,\,23,57}}\)

Câu 2: Một thùng đựng 43,36kg đường. Người ta lấy từ thùng đó 22,86kg đường, sau đó lại lấy ra 9,36kg đường. Hỏi trong thùng còn bao nhiêu kilogam đường?

Hướng dẫn giải

Cách 1:

Số đường lấy ra trong hai lần là

22,86 + 9,36 = 32,22 (kg)

Số đường còn lại trong thùng là

43,36 - 32,22 = 11,14 (kg)

Cách 2:

Số đường trong thùng còn lại sau lần thứ nhất là

43,36 - 22,86 = 20,5 (kg)

Số đường trong thùng còn lại sau lần thứ hai là

20,5 - 9,36 = 11,14 (kg)

Câu 3: Tìm x biết

a) x – 7,25 = 1,92 + 2,08

b) x + 3,7 = 8,6 + 5,75

c) 6,2 + x = 8,8 + 3,92

d) 1,8 – x = 0,2 + 0,87

Hướng dẫn giải

a) x – 7,25 = 1,92 + 2,08 = 4,00 

⇒ x = 4 + 7,25 = 11,25

b) x + 3,7 = 8,6 + 5,75 =14,35 

⇒ x = 14,35 - 3,7 = 10,65

c) 6,2 + x = 8,8 + 3,92 = 12,72 

⇒ x = 12,72 - 6,2 = 6,52

d) 1,8 – x = 0,2 + 0,87 = 1,07 

⇒ x = 1,8 - 1,07 = 0,03

Qua bài học này, các em cần nắm được những nội dung sau:

• Biết  trừ hai số thập phân.
• Vận dụng giải bải toán có nội dung  thực tế.