Giải bài tập SGK Hóa 11 Nâng cao Bài 33: Ankan - Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp

Hãy điền chữ A vào tên thông thường, chữ B vào sau tên thay thế và C sau tên gốc – chức.

a) Pentan [...]

b) isopentan [...]

c) neopentane [...]

d) – metylpropan [...]

e) isobutane [...]

g) 3- metylpentan [...]

Phương pháp giải

- Tên gọi gồm: tên mạch cacbon có đuôi an.

- Phân tử có mạch nhánh thì gọi theo quy tắc sau:

+ Chọn mạch chính: là mạch dài nhất có nhiều nhóm thế nhất.

+ Đánh số vị trí cacbon trong mạch chính bắt đầu từ phía gần nhánh hơn.

+ Gọi tên: Vị trí mạch nhánh + tên nhánh + tên mạch chính (tên ankan tương ứng với số nguyên tử cacbon trong mạch chính).

Hướng dẫn giải

a) pentan [B]

b) isopentan [A]

c) neopentane [A]

d) metylpropan [B]

e) isobutane [A]

g) 3- metylpentan [B]

Hãy viết công thức phân tử của ankan chứa:

a) 14 nguyên tử C

b) 28 nguyên tử C

c) 14 nguyên tử H

d) 28 nguyên tử H.

Phương pháp giải

Dựa vào công thức C_nH_{2n+2 để viết công thức phân tử}

Hướng dẫn giải

Dựa vào công thức C_nH_2n+2 ta viết được các công thức sau:

Câu a: C₁₄H₃₀

Câu b: C₂₈H₅₈

Câu c: C₆H₁₄

Câu d: C₁₃H₂₈

Ứng với propan có hai nhóm ankyl là propyl và isopropyl. Hãy viết công thức cấu tạo của chúng và cho biết bậc nguyên tử cacbon mang hóa trị tự do.

Phương pháp giải

Bậc của nguyên tử C trong phân tử hiđrocacbon no được tính bằng số liên kết của nó với các nguyên tử cacbon khác.

Hướng dẫn giải

CH₃ - CH₂ - CH₂ - : propyl

CH₃ - CH(CH₃) - : 2 - metyl propan (isopropyl)

Hãy viết công thức cấu tạo và gọi tên theo IUPAC các ankan có công thức phân tử sau:

a) C₄H₁₀

b) C₅H₁₂

c) C₆H₁₄

Phương pháp giải

- Tên gọi gồm: tên mạch cacbon có đuôi an.

- Phân tử có mạch nhánh thì gọi theo quy tắc sau:

+ Chọn mạch chính: là mạch dài nhất có nhiều nhóm thế nhất.

+ Đánh số vị trí cacbon trong mạch chính bắt đầu từ phía gần nhánh hơn.

+ Gọi tên: Vị trí mạch nhánh + tên nhánh + tên mạch chính (tên ankan tương ứng với số nguyên tử cacbon trong mạch chính).

Hướng dẫn giải

Câu a:

CH₃-CH₂-CH₂-CH₃: butan

CH₃-CH(CH₃)-CH₃: metyl propan

Câu b:

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃: pentan

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₃: 2-metyl butan

CH₃-C(CH₃)₂-CH₃: 2,2- đimetyl propan

Câu c:

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃: hexan

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₂-CH₃: 2-metyl pentan

CH₃-CH₂-CH(CH₃)-CH₂-CH₃: 2-metyl pentan

CH₃-CH(CH₃)-CH(CH₃)-CH₃: 2,3- đimetyl butan

CH₃-C(CH₃)₂-CH₂-CH₃: 2,2- đimetyl butan

Hãy viết công thức cấu tạo thu gọn và thu gọn nhất của các chất sau:

a) iso pentan

b) neopetan

c) hexan

d) 2, 3 – đmetyl butan

e) 3 – etyl – 2 – metyl heptan

f) 3, 3 – đietyl – pentan.

Phương pháp giải

Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị của chúng: C (IV); O (II); H (I)… mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa hai nguyên tử.

Hướng dẫn giải