Soạn bài Sông nước Cà Mau Ngữ văn 6 đầy đủ

Chỉ ra bố cục và nhận xét vị trí của người miêu tả:

- Văn bản "Sông nước Cà Mau" mang đến cho người đọc bức tranh thiên nhiên trù phú của cảnh quan sông nước ở Cà Mau. Trình tự miêu tả: đi từ những ấn tượng chung về thiên nhiên vùng đất Cà Mau, rồi tập trung miêu tả, thuyết minh về các kênh rạch, sông ngòi với cảnh vật hai bên bờ, cuối cùng là cảnh chợ Năm Căn họp ngay trên mặt sông.

- Bài văn chia thành ba đoạn:

+ Đoạn 1: từ đầu đến “lặng lẽ một màu xanh đơn điệu" - Những ấn tượng chung ban đầu về thiên nhiên Cà Mau.

+ Đoạn 2: tiếp theo đến “khói sóng ban mai" - Nói về các kênh rạch ở vùng Cà Mau và tập trung miêu tả con sông Năm Căn rộng lớn.

+ Đoạn 3: còn lại: cảnh chợ Năm Căn đông vui, trù phú và nhiều màu sắc độc đáo.

- Để quan sát được những cảnh đẹp của sông nước Cà Mau tác giả đã phải lựa chọn vị trí đứng thích hợp đó là đứng trên thuyền. Vị trí ấy giúp người miêu tả có thể miêu tả lần lượt về các con sông, kênh rạch và cảnh vật hai bên bờ, có thể dừng lại miêu tả kĩ hoặc lướt qua.

- Những ấn tượng ban đầu của tác giả qua các chi tiết:

+ "Kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện".

+ "Tất cả đều màu xanh".

+ "Âm thanh rì rào bất tận".

+ "Lặng lẽ một màu xanh đơn điệu".

=> Tác giả đã cảm nhận thiên nhiên của sông nước Cà Mau bằng tất cả các giác quan mà mình có, đó còn là sự cảm nhận một cách đơn điệu về màu xanh, về sự bất tận của rừng qua những câu kể và tả. Sự choáng ngợp, thích thú của tác giả trước cảnh tượng thiên nhiên “lặng lẽ một màu xanh” của Cà Mau.

- Tác giả đã gọi tên những dòng sông xanh, những con kênh ở vùng sông nước Cà Mau bằng những tên gọi vô cùng giản dị, không cầu kì và không phải bằng những danh từ mĩ lệ, mà cứ theo đặc điểm riêng biệt của nó mà tạo thành tên: Chà Là, Cái Keo, Bảy Háp, Múi Giầm, Ba Khía... góp phần làm nên màu sắc địa phương không thể trộn lẫn với các vùng sông nước khác.

- Cách đặt tên như vậy đã cho thấy thiên nhiên ở đây còn rất tự nhiên, hoang dã, phong phú; con người sống rất gần với thiên nhiên.

- Những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ của con sông và rừng đước:

+ "Nước đổ ra biển đêm ngày như thác".

+ "Con sông rộng hơn ngàn thước".

+ "Cây đước dựng cao ngất như hai dãi trường thành".

+ "Cá bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống".

- Trong đoạn “Thuyền chúng tôi chèo thoát khỏi kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn" có những động từ: "thoát qua", "đổ ra", "xuôi về" lần lượt chỉ hoạt động của con thuyền.

- Giải thích từ ngữ:

+ Thoát ra: diễn tả sự khó khăn mà con thuyền vượt qua phải vượt qua.

+ Đổ ra: trạng thái con thuyền được dòng nước đưa ra sông lớn.

+ Xuôi về: diễn rả trạng thái nhẹ nhàng, thư thái của con thuyền xuôi theo dòng nước.

- Những từ ngữ miêu tả màu sắc của rừng đước: "màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ".

Những chi tiết thể hiện sự đông vui, tấp nập của chợ Năm Căn:

- Cảnh phiên chợ nhộn nhịp của con người Cà Mau cũng vô cùng đặc biệt, mọi người họp chợ ngay giữa vùng sông nước. Chợ chủ yếu họp ngay trên sông nước với những nhà bè như những khu phố nổi và những con thuyền bán hàng len lỏi mọi nơi, có thể mua mọi thứ mà không cần bước ra khỏi thuyền.

- Sự đa dạng về màu sắc, trang phục, tiếng nói của người bán hàng thuộc nhiều dân tộc: người Hoa, Miên, người Chà Châu Giang...

- Bằng những ngôn từ mang tính gợi hình và gợi cảm cao tác giả đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên về sông nước Cà Mau, chúng ta có thể cảm nhận được vẻ đẹp trù phú của vùng sông nước Cà Mau một cách dễ dàng nhất. Đó là vùng đất hoang dã, hùng vĩ với không gian sông nước mênh mông, những rừng đước bạt ngàn và có cảnh con người sinh sống tấp nập, đông vui, chân chất.

- Viết đoạn văn trình bày cảm nhận về văn bản "Sông nước Cà Mau": Có thể nhận thấy văn bản Sông nước Cà Mau đã mang đến cho người đọc bức tranh thiên nhiên trù phú về vùng sông nước Cà Mau, nét riêng đặc biệt của kênh rạch, sông ngòi “bủa giăng chi chít như mạng nhện”, của một điệu xanh như thế. Dưới ngòi bút tài tình của nhà văn Đoàn Giỏi, cả vùng Cà Mau hiện lên thật là sinh động, cảnh vật biến hoá, màu sắc biến hoá. Những dòng sông, kênh, rạch, rừng đước và cả khu chợ Năm Căn nữa hiện lên vừa hùng vĩ, hoang sơ, vừa dạt dào sức sống, cảnh xa lạ mà vẫn gợi bao yêu mến, làớ thương. Thiên nhiên Cà Mau bao la, hào phóng; con người Cà Mau mộc mạc, hiền hậu, dễ thương. Đọc những trang văn của Đoàn Giỏi, ta có cảm giác như đang giữa sông nước Cà Mau, tận hưởng hương rừng Cà Mau, đến chơi chợ Năm Căn, ngược lại, bước lên những ngôi nhà bè xem và mua một vài món quà lưu niệm. Đọc đoạn trích Sông nước Cà Mau hẳn trong mỗi chúng ta thêm hiểu, thêm yêu đất và người nơi đây. Và bạn, cũng như tôi ấp ủ một ước muốn: được đặt chân lên mảnh đất ấy, được theo thuyền xuôi dòng Năm Căn và chắc hẳn sẽ ghé chợ Năm Căn để tự mình cảm nhận một nét rất riêng trong sinh hoạt của vùng sòng nước.

- Giới thiệu con sông mà em biết: Trên thế giới có rất nhiều con sông nhưng con sông mang cho em ấn tượng mạnh nhất chính là sông Đáy. Sông Đáy có chiều dài khoảng 240 km với dân số trên lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy ước tính lên tới 8200 nghìn người, mật độ trung bình đạt 1003 người/ km. Nơi đây là khu vực có dân cư, kinh tế xã hội phát triển liên tục từ lâu đời, cho tới nay vẫn là vùng kinh tế- xã hội phát triển nhất châu thổ đồng bằng sông Hồng. Hiện nay, môi trường đất nước, không khí đang rơi vào tình trạng ô nhiễm làm ảnh hưởng tới hệ sinh thái, cần có những biện pháp khắc phục.