Bệnh viêm xoang - Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Xoang là các hốc rỗng nằm phía sau trán, mũi, xương gò má và giữa hai mắt. Có nhiều loại xoang, nhưng viêm thường ảnh hưởng đến xoang cạnh mũi. Các xoang này có màng niêm mạc giống như mũi và tạo ra chất nhầy để giữ cho đường mũi ẩm, cũng như bẫy các hạt bụi bẩn và vi trùng.

Viêm xoang xảy ra khi chất nhầy tích tụ và các xoang bị viêm.

Các bác sĩ thường gọi viêm xoang là viêm xoang mũi, vì bệnh hầu như xảy ra ở xoang mũi.

Các dạng viêm xoang

Viêm xoang cấp tính

Viêm xoang cấp tính thường xảy ra trong thời gian rất ngắn. Nếu bạn bị cảm lạnh do virus có thể có các triệu chứng xoang kéo dài từ 1-2 tuần.

Nếu do nhiễm vi khuẩn, các dấu hiệu bệnh có thể kéo dài tới 4 tuần. Dị ứng theo mùa cũng có thể gây ra viêm xoang cấp.

Viêm xoang bán cấp

Các triệu chứng viêm xoang bán cấp có thể kéo dài đến 3 tháng. Tình trạng này thường xảy ra với nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc dị ứng theo mùa.

Viêm xoang mạn tính

Triệu chứng viêm xoang mãn tính thường kéo dài hơn 3 tháng và ít nghiêm trọng hơn. Hầu hết trường hợp mạn tính là do nhiễm vi khuẩn gây ra. Ngoài ra, viêm xoang mạn tính thường xảy ra cùng với dị ứng kéo dài hoặc các vấn đề về cấu trúc mũi.

Các triệu chứng bệnh viêm xoang bao gồm:

• Đau, sưng và đau quanh má, mắt hoặc trán;
• Nghẹt mũi Khó ngửi được mùi;
• Dịch nhầy màu xanh lá cây hoặc màu vàng từ mũi;
• Đau đầu do viêm xoang;
• Nhiệt độ cơ thể cao;
• Đau răng;
• Hôi miệng.

Dấu hiệu viêm xoang ở trẻ nhỏ cũng có thể gồm khó chịu trong người, khó ăn và thở bằng miệng.

Nếu các triệu chứng trên kéo dài trên 12 tuần, bạn hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ.

Viêm xoang có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, nhưng nó luôn xuất phát từ việc chất nhầy bị mắc kẹt trong xoang, dẫn đến sự phát triển của vi trùng:

• Virus: Ở người lớn, 90% trường hợp viêm xoang là do virus;
• Vi khuẩn: Ở người lớn, cứ 10 người sẽ có 1 người bị viêm xoang do vi khuẩn ;
• Chất ô nhiễm: Hóa chất hoặc chất kích thích trong không khí có thể kích hoạt sự tích tụ chất nhầy trong mũi;
• Nấm: Các xoang có thể phản ứng với nấm trong không khí, như viêm xoang dị ứng nấm (AFS), hoặc bị nấm xâm nhập vào mũi, như viêm xoang do nấm yên lặng mạn tính (chronic indolent sinusitis).

Ngoài ra, những yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm xoang:

• Nhiễm trùng đường hô hấp trước đó, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường;
• Polyp mũi hoặc những tăng trưởng nhỏ trong đường mũi có thể dẫn đến viêm;
• Hệ miễn dịch suy yếu, ví dụ do một tình trạng sức khỏe hoặc một số phương pháp điều trị ;
• Phản ứng dị ứng với các chất như bụi, phấn hoa và lông động vật;
• Vấn đề cấu trúc trong mũi, ví dụ như lệch vách ngăn.

Thông thường, bác sĩ chỉ cần làm kiểm tra sức khỏe và hỏi về các triệu chứng viêm xoang là đủ để chẩn đoán bệnh.

Bác sĩ có thể kiểm tra khoang mũi bằng ống soi.

Nếu các triệu chứng vẫn còn, bạn có thể làm các kiểm tra chuyên sâu hơn, như nội soi mũi, để có hình ảnh chi tiết về đường mũi.

Trong trường hợp viêm xoang mạn tính hoặc nặng, bác sĩ có thể chỉ định chụp CT.

Các biện pháp giúp chữa nghẹt mũi

Nghẹt mũi là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của viêm xoang. Để giúp giảm cảm giác đau do áp lực xoang, bạn hãy đắp một miếng vải ấm và ẩm lên mặt và trán nhiều lần trong ngày. Nước muối sinh lý có thể giúp làm sạch chất nhầy tắc ỡ mũi.

Uống nước và nước trái cây có thể giúp giữ nước và làm loãng chất nhầy. Bạn có thể sử dụng một loại thuốc không kê đơn (OTC), chẳng hạn như guaifenesin, để có thể đầy chất nhầy ra ngoài. Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ để thêm độ ẩm cho không khí.

Thuốc trị viêm xoang

Thuốc giảm đau

Nhiễm trùng xoang có thể gây ra đau đầu hoặc áp lực ở trán và má. Nếu bạn cảm thấy đau, các loại thuốc không kê đơn như paracetamol và ibuprofen có thể giúp ích.

Kháng sinh

Nếu các triệu chứng không cải thiện trong vòng một vài tuần, bạn có khả năng bị nhiễm vi khuẩn và nên đến gặp bác sĩ. Bác sĩ có thể đề nghị chữa viêm xoang bằng kháng sinh nếu các triệu chứng sau không cải thiện trong vòng một vài tuần, bao gồm sổ mũi, nghẹt mũi, ho, đau mặt liên tục hoặc đau đầu, sưng mắt hoặc sốt.

Nếu dùng kháng sinh, bạn phải dùng thuốc trong 3-14 ngày, tùy theo hướng dẫn của bác sĩ. Không ngừng dùng thuốc sớm hơn quy định vì có thể khiến bệnh dễ tái phát.

Bác sĩ sẽ yêu cầu tái khám thường xuyên để theo dõi tình trạng của bạn. Nếu nhiễm trùng xoang không cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn trong lần khám tiếp theo, bác sĩ có thể đề nghị làm phẫu thuật.

Bạn cũng có thể cần làm các xét nghiệm bổ sung để xác định xem liệu dị ứng có gây ra viêm xoang hay không.

Phẫu thuật

Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật làm sạch xoang, sửa chữa vách ngăn bị lệch hoặc loại bỏ polyp nếu viêm xoang mạn tính không cải thiện theo thời gian và khi dùng thuốc.

Các biện pháp sau có thể giúp ngăn ngừa viêm xoang:

• Thường xuyên rửa tay sạch sẽ ;
• Tránh hút thuốc và hít khói thuốc lá ;
• Tránh xa những người bị cảm lạnh và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác;
• Sử dụng máy tạo độ ẩm để làm ẩm không khí ở nhà và giữ nhà cửa sạch sẽ;
• Nếu có thể, tránh các chất gây dị ứng.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến bệnh viêm xoang, hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!