Soạn bài Các phương châm hội thoại (tt) Ngữ Văn 9 đầy đủ

281 lượt xem
Share

Mời các em cùng tham khảo bài soạn Các phương châm hội thoại dưới đây, các câu hỏi được soạn chi tiết và cụ thể giúp định hướng soạn bài và làm bài hiệu quả. Chúc các em học tốt!

Mục lục nội dung

Soạn bài Các phương châm hội thoại (tt) Ngữ Văn 9 đầy đủ

1. Quan hệ giữa phương châm hội thoại và tình huống giao tiếp

  • Anh chàng rể trong truyện Chào hỏi không tuân thủ phương châm lịch sự trong hội thoại vì không quan tâm đến tình huống giao tiếp cụ thể. Câu hỏi “Bác làm việc vất vả và nặng nhọc lắm phải không?'' trong tình huống này, người được hỏi bị chàng rể ngốc gọi xuống từ trên cao mà người đó đang tập trung làm việc. Chàng rể đã làm một việc quấy rối đến người khác, gây phiền hà cho người đó.
  • Bài học: cần phải chú ý đến đặc điểm của tình huống giao tiếp, vì một câu nói có thể thích hợp trong tình huống này, nhưng không thích hợp trong một tình huống khác.

2. Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại

2.1. Soạn câu 1 trang 37 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

Chỉ có tình huống truyện “Người ăn xin” tuân thủ phương châm lịch sự, còn lại đều không tuân thủ phương châm hội thoại.

2.2. Soạn câu 2 trang 37 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

  • Câu trả lời của Ba không đáp ứng nhu cầu thông tin đúng như An mong muốn.
  • Phương châm hội thoại không được tuân thủ là phương châm về lượng.
  • Người nói không tuân thủ vì không biết chính xác chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới được chế tạo vào năm nào. Để tuân thủ phương châm về chất, người nói phải trả lời một cách chung chung “Có lẽ khoảng đầu thế kỷ XX”.

2.3. Soạn câu 3 trang 37 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

  • Khi bác sĩ nói với bệnh nhân mắc bệnh nan y về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đó thì phương châm về chất không được tuân thủ.
  • Vì: Có thể đây là sự lựa chọn của người bác sĩ, vì nếu nói thật về tình trạng nguy kịch của người bệnh có thể sẽ khiến người bệnh suy sụp, ảnh hưởng xấu đến tình trạng sức khoẻ. Người bác sĩ có thể không nói ra sự thật và động viên bệnh nhân lạc quan, đây là việc làm nhân đạo. Như vậy, để đạt được mục đích quan trọng hơn, người ta có thể không tuân thủ một phương châm hội thoại nào đấy.

2.4. Soạn câu 4 trang 37 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

Câu nói “tiền bạc chỉ là tiền bạc” không đem lại thông tin mới, nhưng xét hàm ý, câu nói này hàm chứa: có những thứ còn quan trọng hơn tiền bạc

⇒ Khi nói, để gây sự chú ý, muốn thể hiện ngụ ý nào đó, người nói có thể không tuân thủ phương châm hội thoại.

3. Luyện tập

3.1. Soạn câu 1 trang 38 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

  • Câu trả lời của ông bố: Quả bóng nằm ngay dưới cuốn “Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao” kia kìa, là câu trả lời không tuân thủ phương châm cách thức .
  • Đối với người khác thì đây là một câu nói có thông tin rõ ràng, nhưng đối với cậu bé thì câu nói lại mơ hồ. Trường hợp một cậu bé 5 tuổi chưa biết chữ thì không thể nhận biết được Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao. Vì vậy, cậu sẽ không tìm được quả bóng kể cả khi bố đã trả lời.

3.2. Soạn câu 2 trang 38 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

  • Thái độ và lời nói của Chân, Tay, Tai, Mắt là bất hòa với lão Miệng. Thái độ đó vi hạm phương châm lịch sự.
  • Việc không tuân thủ phương châm không có lí do chính đáng vì theo nghi thức giao tiếp, mỗi khi đến nhà ai trước hết phải chào hỏi chủ nhà sau đó mới nói đến những vấn đề khác cần trao đổi. 
  • Trong trường hợp này, bốn người Chân, Tay, Tai, Mắt đến nhà Miệng lại không chào hỏi mà còn nói những lời nặng nề, giận giữ.
281 lượt xem
Share
Ngày:30/07/2020 Chia sẻ bởi:
TẢI VỀ XEM ONLINE

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM