Soạn bài Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự Ngữ văn 9 đầy đủ

194 lượt xem
Share

Bài soạn Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự Ngữ văn 9 tập 1 giúp các em hiểu được vai trò của miêu tả nội tâm và mối quan hệ giữa nội tâm với ngoại hình trong khi kể chuyện. eLib đã biên soạn nội dung theo hệ thống câu hỏi SGK. Chúc các em học tốt!

Mục lục nội dung

Soạn bài Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự Ngữ văn 9 đầy đủ

1. Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự

1.1. Soạn câu 1 trang 117 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

a. - Những câu thơ tả cảnh:

"Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân,

Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.

Bốn bề bát ngát xa trông,

Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia."

- Cảnh vật nơi đây là một bức tranh có không gian “trước lầu Ngưng Bích”, thời gian “mây sớm đèn khuya” và con người là Thuý Kiều. Bức tranh ấy mênh mông, vắng lặng, thiếu bóng người, thiếu cả tiếng chim, như càng tô đậm cuộc sống cô đơn, bẽ bàng của Thuý Kiều.

"Buồn trông cửa bể chiều hôm,

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

Buồn trông ngọn nước mới sa,

Hoa trôi man mác biết là về đâu?

Buồn trông nội cỏ rầu rầu,

Chân mây mặt đất một màu xanh xanh."

- Nguyễn Du đã mượn cảnh để tả tâm trạng Thuý Kiều. Có những nét tả thực cảnh vật với cửa bể, cánh buồm, nội cỏ, chân mây, màu xanh, tiếng sóng… nhưng đều chứa đựng nhiều ý nghĩa ẩn dụ, gợi mở nhiều liên tưởng, phản ánh tâm trạng của Thuý Kiều, lúc này cảm thấy sô” phận cô đơn mỏng manh trong hiện tại và hãi hùng trước tương lai bão táp đe doạ.

"Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,

Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi."

- Nàng tưởng như mình đang ngồi giữa biển khơi, bốn bề ầm ầm tiếng sóng. Sóng gào thét dữ dội, tràn đầy, dội cả vào tâm hồn, vây bủa lấy nàng như dự báo bao cơn tai biến dữ dội sắp ập xuống đầu.

- Những câu thơ miêu tả trực tiếp tâm trạng của Thuý Kiều:

"Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,

Tin sương luống những rày trông mai chờ.

Bên trời góc bể bơ vơ,

Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.

Xót người tựa cửa hôm mai,

Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?

Sân Lai cách mấy nắng mưa,

Có khi gốc tử đã vừa người ôm."

b. Những câu thơ tả cảnh là nền để thể hiện nội tâm nhân vật bởi “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”. Khi nhân vật vui vẻ thì tâm tư, tình cảm của nhân vật nhìn cảnh vật vui vẻ và ngược lại.

c. Miêu tả nội tâm có tác dụng làm cho nhân vật trong văn bản tự sự sinh động, ”có hình có dáng” rõ nét, thấy được tâm hồn và tính cách của nhân vật.

1.2. Soạn câu 2 trang 117 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

- Tác giả Nam Cao miêu tả nội tâm nhân vật Lão Hạc gián tiếp qua miêu tả nét mặt, cử chỉ của lão. Những từ ngữ co rúm lại, vết nhăn xô lại với nhau, nước mắt, đầu lão ngoẹo, cái miệng móm mém, mếu như con nít đều diễn tả tâm trạng đau đớn, dằn vặt, khổ tâm của lão khi phải bán chó.

- Đây là cách miêu tả gián tiếp.

2. Luyện tập

2.1. Soạn câu 1 trang 117 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

Thuật lại đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều:

Mụ mối đưa người viễn khách vào vấn danh Thúy Kiều, đó là Mã Giám Sinh, quê huyện Lâm Thanh. Tuổi đã ngoài 40 mà ăn mặc chải chuốt, lố bịch. Hành động thì thô lỗ, ngồi tót sỗ sàng ở ghế trên. Kiều là cô gái khuê các, lâm vào cảnh bán thân, nàng đau xót, tủi hổ, ngượng ngùng. Mỗi bước chân nối liền dòng lệ tuôn rơi. Gương mặt ủ rũ, buồn bã nét buồn như cúc điệu gầy như mai. Kiều phải đánh đàn, làm thơ chiều lòng tên họ Mã. Nhưng khi trả giá, hắn mới lộ rõ bản chất con buôn khi đắn đo, cò kè trả giá cho một trang tuyệt sắc.

2.2. Soạn câu 2 trang 117 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

May mắn được Từ Hải cứu, chàng đã giúp tôi thoát khỏi cuộc sống chốn nhơ bẩn, còn giúp tôi trả ơn nghĩa và trả mọi oán giận, tôi có cơ hội báo ân báo oán. Người đầu tiên tôi mời là Thúc Sinh đến để báo ân chàng từng cứu mình thoát chốn lầu xanh, chàng là người có tấm lòng hào hiệp, tôi sai người lấy gấm bạc làm chút lễ báo đáp. Nhưng còn vợ chàng – Hoạn Thư, tôi không thể tha thứ được người đàn bà ác độc ấy. Hoạn Thư được dẫn ra, những đau đớn tủi nhục xưa kia hiện về. Nhớ cảnh làm hoa nô, tôi mở giọng đe dọa “Tiểu thư cũng có bâu giờ đến đây”.  Thế nhưng vốn bản tính mưu mô và thuộc lại đàn bà lắm mồm lắm miệng ngay lập tức mụ đã lên tiếng kêu ca: “Tôi cũng chỉ là phận đàn bà thôi, mà đàn bà thì vốn dĩ hay ghen tuông, chẳng ai chịu nhường chồng mình cho người khác cả. Với lại tôi cũng rất yêu quý nàng, kính yêu nàng khi nàng trốn khỏi Quan Âm Các tôi đã không cho người đuổi theo. Nhưng dẫu sao tôi cũng là người có tội chỉ mong nàng rộng lượng bao dung mà tha thứ cho tôi”. Trước những lời lẽ khôn ngoan, chặt chẽ như vậy, tôi nghĩ rằng “thôi tha cho mụ ta cũng là điều làm phúc”, cho nên truyền quân lệnh tha bổng Hoạn Thư.

2.3. Soạn câu 3 trang 117 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

Ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một chuyện có lỗi với bạn:

Tôi là đứa quậy phá nhất trường. Và cứ như thường lệ đến giờ chào cờ là y như rằng tôi được nêu gương trước trường. Tất cả là do đứa lớp trưởng khó ưa ấy, mặc cho tôi luôn nói khản cả giọng mà nó vẫn thưa với cô giáo. Tôi nghĩ bụng sẽ có lần tôi trả thù nó. Và rồi, trong giờ ra chơi chúng tôi đang chơi đá bóng, bỗng nhiên tôi thấy người mà tôi ghét (lớp trưởng) đi ngang qua. Tôi nghĩ đây là cơ hội tốt để trả thù, thế rồi tôi sút một phát mạnh, quả bóng bay trúng đầu lớp trưởng, nó choáng và ngã xuống. Đáng lẽ tôi thấy vui nhưng không, tôi chợt nhận ra sự ích kỉ của bản thân mình. Từ lúc đó tôi luôn cảm thấy bứt rứt, khó tả vì mình đã làm một việc tệ hại. Trong đầu tôi nảy ra nhiều ý nghĩ có nên xin lỗi và nói thật với bạn ấy hay cứ coi như chuyện ngoài ý muốn. Ôi ! đầu tôi như muốn nổ tung ra với những suy nghĩ đó và cuối cùng tôi đã nói thật. Hôm sau khi đến lớp tôi đã xin lỗi bạn ấy và nói sự thật. Bạn ấy đã tha lỗi cho tôi, tôi cảm động trước sự rộng lượng ấy, vậy mà tôi đã làm gì chứ, tôi hối hận vô cùng.

194 lượt xem
Share
Ngày:29/09/2020 Chia sẻ bởi:
TẢI VỀ XEM ONLINE

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM