Giải bài tập SGK Sinh học 11 Nâng Cao Bài 2: Trao đổi nước ở thực vật (tiếp theo)

- Nêu ý nghĩa của quá trình thoát hơi nước ở lá?

Phương pháp giải

- Để trả lời câu hỏi trên học sinh cần xem lại vai trò của quá trình thoát hơi nước ở lá. Bài 2: Trao đổi nước ở thực vật (tiếp theo) Sinh học 11 nâng cao.

Hướng dẫn giải

- Ý nghĩa của quá trình thoát hơi nước:

+ Sự thoát hơi nước ở lá đã tạo ra một sức hút nước, một sự chênh lệch về thế nước theo chiều hướng giảm dần từ rễ đến lá và nước có thể chuyển từ rễ lên lá một cách dễ dàng. Người ta gọi đó là động lực trên của con đường vận chuyển nước.

+ Mặt khác, khi thoát một lượng nước lớn như vậy, nhiệt độ của bề mặt lá giảm xuống, chỉ cao hơn nhiệt độ trong bóng râm một chút. Thoát hơi nước có tác dụng chống nóng cho cây.
Khi khí khổng mở, hơi nước thoát ra đồng thời CO₂ khuếch tán vào trong lá cung cấp nguyên liệu cho quang hợp.

- Hãy trình bày con đường thoát hơi nước và đặc điểm của chúng? 

Phương pháp giải

- Để trả lời câu hỏi trên học sinh cần xem lại con đường thoát hơi nước ở lá và đặc điểm của chúng. Bài 2: Trao đổi nước ở thực vật (tiếp theo) Sinh học 11 nâng cao.

Hướng dẫn giải

- Các con đường thoát hơi nước:

+ Con đường qua khí khổng.
+ Con đường qua bề mặt lá (qua cutin). 

+ Đặc điểm:

• Con đường qua khí khổng có vận tốc lớn và điều chỉnh bằng cơ chế đóng, mở khí khổng.
• Con đường qua cutin có vận tốc nhỏ và không có cơ chế điều chỉnh. 

- Nêu các cơ sở khoa học của việc tưới nước hợp lí cho cây trồng? 

Phương pháp giải

- Dựa vào sự cân bằng nước của cây trồng (tương quan giữa sự hấp thụ và quá trình thoát hơi nước). Nếu trạng thái cân bằng nước âm thì phải tưới nước cho cây.

Hướng dẫn giải

- Cơ sở khoa học của việc tưới nước hợp lí cho cây trồng:

+ Dựa vào sự cân bằng nước của cây trồng (tương quan giữa sự hấp thụ và quá trình thoát hơi nước). Nếu trạng thái cân bằng nước âm thì phải tưới nước cho cây.

+ Tưới nước hợp lí cho cây:

• Xác định được khi nào cần tưới nước (dựa vào chỉ tiêu sinh lí về nước).
• Xác định được lượng nước tưới (dựa vào nhu cầu nước của cây và tính chất lí hóa của đất).
• Xác định được cách tưới phù hợp với từng nhóm cây.

- Hãy nêu đặc điểm cấu trúc của tế bào khí khổng trong mối liên quan đến cơ chế đóng mở của nó? 

Phương pháp giải

- Khí khổng được tạo thành bởi 2 tế bào hình hạt đậu úp vào nhau, mỗi tế bào có vách mỏng và vách dày.

Hướng dẫn giải

- Độ mở của khí khổng phụ thuộc chủ yếu vào hàm lượng nước trong các tế bào khí khổng còn gọi là tế bào hạt đậu:

• Khi no nước, vách mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho vách dày cong theo vách mỏng và lỗ khí mở ra.
• Khi mất nước, vách mỏng hết căng và vách dày uốn thẳng ra, lỗ khí khép lại.

- Hãy chọn phương án trả lời đúng. Quá trình thoát hơi nước của cây sẽ bị ngừng khi:

A. Đưa cây ra ngoài sáng.

B. Tưới nước cho cây.

C. Tưới nước mặn cho cây.

D. Đưa cây vào trong tối.

E. Bón phân cho cây. 

Phương pháp giải

- Để trả lời câu hỏi trên học sinh cần xem lại thoát hơi nước ở lá. Bài 2: Trao đổi nước ở thực vật (tiếp theo) Sinh học 11 nâng cao.

Hướng dẫn giải

- Khi đưa cây vào trong tối thì do thiếu ánh sáng, quá trình quang hợp sẽ bị ngừng lại → hàm lượng đường giảm → áp suất thẩm thấu giảm → sức trương nước giảm → khí khổng đóng → quá trình thoát hơi nước sẽ bị ngừng lại.

⇒ Đáp án: D.