Soạn bài Tây tiến Ngữ văn 12 đầy đủ

1. Soạn câu 1 trang 90 SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

- Bố cục: 4 đoạn

• Đoạn 1 (14 dòng dầu): đoàn quân Tây Tiến hiện ra trong nỗi nhớ da diết của tác giả, với những đêm hành quân gian khổ trên cái nền của thiên nhiên miền Tây hùng vĩ, dữ dội và thơ mộng.
• Đoạn 2 (từ dòng 15 đến dòng 22): những kỉ niệm đẹp về tình quân dân và vẻ đẹp thơ mộng của núi rừng.
• Đoạn 3 (từ dòng 23 đến dòng 30): khắc họa chân dung người lính Tây Tiến và sự hi sinh bi tráng.
•  Đoạn 4 (4 câu cuối): nhà thơ đã phải xa đơn vị, gửi lòng mình mãi mãi gắn bó với Tây Tiến.

- Mạch cảm xúc của bài thơ: mở đầu là nỗi nhớ, tiếp theo là những kỉ niệm của nhà thơ về Tây Tiến và kết thúc là lời khẳng định sẽ mãi gắn bó lòng mình với Tây Tiến.

2. Soạn câu 2 trang 90 SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

- Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, dữ dội là biểu tượng của chặng đường hành quân đầy gian khổ:

• Sông Mã và Tây Tiến là hình ảnh kết tinh nỗi nhớ của tác giả: nhớ miền Tây và nhớ lính Tây Tiến.
• Địa danh được nhắc tới như Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu.
•  Đặc điểm hiểm trở, gập ghềnh trong cuộc hành quân: mây, mưa, thác, cọp…
• Bức tranh thiên nhiên núi rừng Tây Bắc mở ra cuộc hành quân giữa núi cao, vực sâu, rừng thẳm… liên tục xuất hiện trong bài.

- Vẻ hoang sơ, dữ dội, ác liệt của Tây Tiến thể hiện rõ bằng thủ pháp nhân hóa, cường điệu ( Chiều chiều oai linh thác gầm thét/ Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người)

• Bức tranh thiên nhiên làm nổi bật vẻ đẹp kiêu hùng, vượt lên mọi khó khăn, mất mát đau thương của người lính Tất Tiến.

- Hình ảnh đoàn quân Tây Tiến hùng dũng trên nền thiên nhiên:

• Sự tinh nghịch, dí dỏm của các chàng trai Hà Nội, chiến thắng thiên nhiên, chạm tới đỉnh cao của chiến trường miền Tây
• Dũng cảm, gan góc, kiên cường của những người lính trên sự dữ dội và bí ẩn của thiên nhiên
• Hình ảnh bi tráng của người lính Tây Tiến trên chiến trường, coi cái chết nhẹ tựa giấc ngủ

⇒ Những người lính Tây Tiến giữa núi rừng hiểm trở làm nổi bật lên sự dũng cảm, kiên trung của thế hệ trẻ thời kì kháng chiến

3. Soạn câu 3 trang 90 SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

Đoạn thơ thứ hai nói về những kỉ niệm đẹp của tình quân dân và cảnh sông nước miền Tây trong một buổi chiều sương giăng.
- Kỉ niệm đẹp tình quân dân:

• Rộn rã và tưng bừng trong tình quân dân thắm thiết.
• Màu sắc: bừng lên hội đuốc hoa, xiêm áo

⇒ Lộng lẫy, rực rỡ
- Âm thanh:

• Kìa: trầm trồ, ngạc nhiên, thích thú
• Khèn lên man điệu: nhẹ nhàng, hoang dã của miền sơn cước.
• Nhạc về Viên Chăn: gợi nên lòng người những liên tưởng bay bổng, lâng lâng.

- Cảnh sông nước miền Tây trong một buổi chiều sương giăng

+ Hồn lau: gợi vẻ đẹp miền Tây uyển chuyển, hài hòa với hoa đong đưa.

+ Dáng người có nhiều cách hiểu khác nhau:

• Dáng người của người con gái miền Tây uyển chuyển, hài hào với hoa đong đưa.
• Dáng đứng đẹp, hiên ngang của những cô gái hoặc chàng trai miền Tây.

⇒ Dù hiểu theo nét nghĩa nào thì hình ảnh thơ đều gợi ra nét đẹp khỏe khoắn mà vẫn uyển chuyển của con người miền Tây.
- Hình ảnh “hoa đong đưa”: là cánh hoa dập dềnh trôi theo dòng nước lũ như đang làm duyên làm dáng với con người.

4. Soạn câu 4 trang 90 SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

- Bức chân dung người lính hiện lên với vẻ đẹp hào hùng:

•  “Không mọc tóc": người lính đầu trọc (anh vệ trọc) vì sốt rụng hết tóc.
• “Quân xanh màu lá": có thể hiểu là quân thiếu thốn nên da xanh xao, hoặc người lính phải dùng lá cây để ngụy trang tránh kẻ địch phát hiện.
•  “Dữ oai hùm" có oai phong dữ tợn như loài hổ báo rừng xanh. Đây là cách miêu tả ước lệ theo lối cổ.

- Người lính còn hiện lên với vẻ đẹp hào hoa:

•  “Dáng kiều thơm" là dáng người đẹp Hà Thành. Người lính Tây Tiến nhớ đến người yêu, hậu phương.

- Quang Dũng đã nói đến sự hi sinh của người lính một cách bi tráng.

"Áo bào thay chiếu anh về đất

Sông Mã gàm lên khúc độc hành"

5. Soạn câu 5 trang 90 SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

Nỗi nhớ Tây Tiến tha thiết, khắc khoải, ám ảnh:

•  "Thăm thẳm, không hẹn ước, một chia phôi" diễn tả nỗi nhớ, lời thề kim cổ: ra đi không hẹn ngày trở về.
• Nỗi khắc khoải, thương nhớ những ngày đã qua trong quá khứ chiến đấu.
• "Tây Tiến mùa xuân ấy": thời của hào hùng, lãng mạn đã qua.
•  "Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi": nhà thơ dành tất cả tình cảm, trái tim cho Tây Tiến và cho quá khứ hào hùng.

⇒ Nỗi nhớ Tây Tiến luôn khắc khoải, tha thiết trong lòng nhà thơ như một minh chứng về sức sống mãnh liệt của kỉ niệm, kí ức những ngày gian khổ hào hùng.

6. Soạn câu 1 luyện tập trang 90 SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

- Bút pháp của Quang Dũng trong bài thơ là bút pháp lãng mạn (khác với Chính Hữu dùng bút pháp tả thực trong bài Đồng chí). Bút pháp lãng mạn là vượt lên trên thực tại (thường là khắc nghiệt) để vươn tới cái đẹp của lý tưởng, tìm cảm giác ở những nơi xứ lạ, phương xa hoặc thiên nhiên hùng vĩ, mĩ lệ, thơ mộng. Nhà thơ thường dùng các thủ pháp phóng đại, cường điệu, đối lập để tô đậm cái phi thường, gây ấn tượng mạnh về cái hùng vĩ, dữ dội và cái thơ mộng, tuyệt mĩ.

- Có thể so sánh với bút pháp tả thực trong bài Đồng chí của Chính Hữu ở một số điểm:

• Áo anh rách vai // Áo bào thay chiếu anh về đất.
• Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh // Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc.
• Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi // Quân xanh màu lá dữ oai hùm
• Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ // Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.

Với bút pháp lãng mạn, Quang Dũng mới phát huy được sở trường, hồn thơ của mình để đạt được thành công trong Tây Tiến, để lại cho đời một bài thơ bay bổng, say người, tràn đầy cảm hứng lãng mạn về hình ảnh một người lính đẹp và một chiến trường lịch sử hồi đầu cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc.

7. Soạn câu 2 trang 90 luyện tập SGK Ngữ văn 12 đầy đủ

Chân dung người lính Tây Tiến:

- Mang vẻ đẹp bi tráng, lãng mạn có sức lôi cuốn với người đọc.

- Ngòi bút của Quang Dũng những người lính Tây Tiến hiện ra oai phong, dữ dội khác thường.

- Những cái gian khổ, thiếu thốn có thể làm hao mòn, tiều tụy dáng hình bên ngoài nhưng sức mạnh nội lực từ bên trong của họ khiến mọi người cảm phục.

• Trong khó khăn vẫn hướng về những điều tốt đẹp, lãng mạn.

- Chất bi tráng của người lính Tây Tiến:

• Tác giả nói tới cái chết, sự hi sinh nhưng không hề bi lụy, đau thương trái lại còn kiên cường, lãng mạn.
• Khi nói về cái chết, tác giả miêu tả thật sang trọng, cái chết tạo ra sự cảm thương sâu sắc từ thiên nhiên.
• Phản ánh sự kết hợp tài tình hình tượng tập thể người lính Tây Tiến với sự miêu tả vẻ đẹp tinh thần của con người.

⇒ Hình ảnh người lính Tây Tiến được miêu tả mang đậm chất bi tráng, chói ngời vẻ đẹp lý tưởng, mang dáng dấp của người anh hùng thời đại.