Hóa học 9 Bài 22: Luyện tập chương 2 Kim loại

Dãy hoạt động hóa học của kim loại: K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au.

Tính chất hóa học của kim loại:

Tác dụng với phi kim: 3Fe  +  2O₂   Fe₃O₄

Tác dụng với nước: 2Na  +  2H₂O  →  2NaOH + H₂

Tác dụng với dung dịch axit: Fe  +  2HCl  → FeCl₂ + H₂

Tác dụng với dung dịch muối: 2Al  + 3Cu(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ +3Cu

Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng của hóa học tron môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.

Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc.

Nhiệt độ cao sẽ làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn

Để bảo vệ các đồ vật bằng kim loại khỏi bị ăn mòn:

• Ngăn không cho kim loại tác dụng với môi trường.
• Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn.

Câu 1: Cho 2,24 gam bột sắt vào 200 ml dung dịch CuSO₄ 0,05M.Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch X và m gam chất rắn Y.Giá trị của m là gì?

Hướng dẫn giải

\(\begin{array}{l} Fe{\rm{ }} + CuS{O_4} \to FeS{O_4} + C{u_ \downarrow }{\rm{ }}\\ {\rm{0,01}} \leftarrow {\rm{0,01}} \to {\rm{ 0,01}} \end{array}\)

mchất rắn = mCu  + m Fe dư  = 0,01.64 + (0,04-0,01).56 = 2,32 (gam)

Câu 2: Cho 6,5 gam bột Zn vào dung dịch CuSO4 dư, sau phản ứng hoàn toàn thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là gì?

Hướng dẫn giải

Phương trình phản ứng:

Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu

n_Zn = 0,1 (mol) ⇒ n_Cu = 0,1 (mol) ⇒ m = 6,4 (gam)

Để hoà tan 1,95 gam kim loại X cần dùng V ml dung dịch HCl và thu được 0,672 lít khí H₂ (ở đktc). Mặt khác nếu hoà tan 1,6 gam oxit của kim loại Y cũng cần dùng V ml dung dịch HCl ở trên. Xác định hai kim loại X và Y.

Hướng dẫn giải

Thể tích dung dịch HCl dùng cho cả 2 phản ứng bằng nhau, nên có cùng số mol. Kí hiệu X, Y là khối lượng mol nguyên tử của 2 kim loại.

Phương trình hoá học của phản ứng :

2X + 2nHCl → 2XCl_n + nH₂ ↑

n_H2 = 0,672 /22,4 = 0,03 mol

Theo đề bài: (0,06/n) . X = 1,95 → X = 32,5n

Kẻ bảng

Y₂O_m + mHCl → YCl_m + mH₂OVậy X là Zn

Theo đề bài, ta có:

(2Y + 16m) = 1,6 → Y = 56/3.m

Kẻ bảng

Vậy Y là Fe.

Người ta dùng 200 tấn quặng hematit hàm lượng Fe₂O₃ là 30% để luyện gang. Loại gang này chứa 95% Fe. Tính lượng gang thu được, biết hiệu suất của quá trình sản xuất là 96%.

Hướng dẫn giải

Khối lượng Fe₂O₃ trong quặng: 200 x 30/100 = 60 tấn

Khối lượng Fe₂O₃ tham gia phản ứng: 60x96/100 = 57,6 tấn

Phương trình của phản ứng luyện gang:

Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂

m_Fe = x gam

x = 57,6x112/160 = 40,32 tấn

Lượng sắt này hoà tan một số phụ gia (C, Si, P, S...) tạo ra gang.

Câu 1: Cho m gam hỗn hợp bột Zn và Fe vào lượng dư dung dịch CuSO4. Sau khi kết thúc các phản ứng, lọc bỏ phần dung dịch thu được m gam bột rắn. Xác định thành phần phần trăm theo khối lượng của Zn trong hỗn hợp bột ban đầu.

Câu 2: Hỗn hợp X gồm Al₂O₃ và Fe₂O₃. Dẫn khí CO qua 21,1 gam X và nung nóng thu được hỗn hợp Y gồm 5 chất rắn và hỗn hợp khí Z. Dẫn Z qua dung dịch Ca(OH)₂ dư thấy có 15 gam kết tủa. Y tác dụng vừa đủ với 1 lít dung dịch H₂SO₄ 0,35M thu được dung dịch T và có 1,12 lít khí thoát ra (đktc). Tính % theo khối lượng của Al₂O₃ trong hỗn hợp X.

Câu 3: Cho 0,83 g hỗn hợp gồm nhôm và sắt tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng dư. Sau phản ứng thu được 0,56 lít khí ở đktc.

a) Viết các phương trình hóa học.

b) Tính thành phần phần trăm theo khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp ban đầu.

Câu 4: Người ta dùng quặng boxit để sản xuất Al. Hàm lượng Al₂O₃ trong quặng là 40%. Để có được 4 tấn nhôm nguyên chất cần bao nhiêu tấn quặng ? Biết rằng hiệu suất của quá trình sản xuất là 90%.

Câu 1: Một bạn học sinh đã đổ nhầm dung dịch sắt (II) sunfat vào lọ chứa sẵn dung dịch kẽm sunfat. Để thu được dung dịch chứa duy nhất muối kẽm sunfat, theo em dùng kim loại nào?

A. Đồng

B. Sắt

C. Kẽm 

D. Nhôm

Câu 2: Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp đúng theo chiều hoạt động hóa học tăng dần?

A. K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe 

B. Fe, Cu, K, Al, Zn 

C. Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K

D. Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe

Câu 3: Con dao bằng thép không bị gỉ nếu:

A. Sau khi dùng, rửa sạch, lau khô.   

B. Cắt chanh rồi không rửa   

C. Ngâm trong nước muối một thời gian 

D. Ngâm trong nước tự nhiên hoặc nước máy lâu ngày

Câu 4: Cho các kim loại Fe, Cu, Ag, Al, Mg. Trong các kết luận sau đây, kết luận nào sai?

A. Kim loại tác dung với dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng: Cu, Ag

B. Kim loại tác dụng với dung dịch NaOH: Al

C. Kim loại không tác dụng với H₂SO₄ đặc nguội: Al, Fe

D. Kim loại không tan trong nước ở nhiệt độ thường: Tất cả các kim loại trên