Hoá học 11 Bài 33: Luyện tập Ankin

Cho hỗn hợp khí gồm 3 hiđrocacbon: propan, propin, propen. Trình bày phương pháp để tách biệt các khí đó ra khỏi nhau.

Hướng dẫn giải

Cho 27,2 gam ankin X tác dụng với 15,68 lít khí H₂(đktc) có xúc tác thích hợp, thu được hỗn hợp Y ( không chứa H₂).Biết Y phản ứng tối đa với dung dịch chứa gam Br₂.Công thức phân tử của X là:

Hướng dẫn giải

Ta có \(n_{H_{2}}=0,7mol;n_{Br_{2}}=0,1mol\)

\(C_{n}H_{2n-2}+2\bar{X_{2}}\rightarrow C_{n}H_{2n-2}\bar{X}_{4}\)

Ankin cộng với tác nhân X₂ theo tỉ lệ 1:2

\(\Rightarrow n_{X}=\frac{n_{H_{2}}+n_{Br_{2}}}{2}=\frac{0,7+0,1}{2}=0,4mol\)

\(\Rightarrow M_{X}=\frac{27,2}{0,4}=68(C_{5}H_{8})\)

Hỗn hợp X gồm axetilen và vinyl axetilen có tỉ khối so với hidro là 19,5. Lấy 4,48l X (đktc) trộn với 0,09mol H₂ rồi cho vào bình kín có sẵn chất xúc tác Ni, đốt nóng, sau các phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp Y chỉ gồm các hidrocacbon. Dẫn Y qua dung dịch chứa 0,2mol AgNO₃ trong dung dịch NH₃ dư, sau khi AgNO₃ hết thu được 22,35g kết tủa và có 20,16l khí Z ở đktc thoát ra. Z phản ứng tối đa m gam brom trong CCl₄ Giá trị của m là:

Hướng dẫn giải

M_X= 39g; n_X = 0,2 mol ⇒ Áp dụng qui tắc đường chéo:

\(n_{C_{{2}}H_{2}} = n_{C_{4}H_{4}}= 0,1 \ mol\)

⇒ n_pi(X) = 0,5 mol

Vì phản ứng hoàn toàn sau đó sản phẩm chỉ gồm hidrocacbon ⇒ H2 hết

⇒ n_Pi(Y) = m_Pi(X) – \(n_{H_{2}}\) = 0,41 mol; n_Y = n_X  = 0,2 mol

n_Z = 0,9 mol

Giả sử Y gồm x mol C₂H₂ và y mol C₄H₄ dư và AgNO₃ dư

⇒ x + y = n_Y – n_Z = 0,11 mol

m_{kết tủa} \(= m_{Ag_{2}C_{2}} + m_{C_{4}H_{3}Ag}\) = 240x + 159y = 22,35g

⇒ x = 0,06; y = 0,05 mol

\((2n_{C_{2}H_{2}} + n_{C_{4}H_{4}} = 0,17 < n_{AgNO_{3}} = 0,2 \Rightarrow TM)\)

⇒ n_pi(Z) = n_pi(Y) – \((2n_{C_{2}H_{2}} + 3n_{C_{4}H_{4}})\) = 0,14 mol = \(n_{Br_{2}}\)

⇒ m = 22,4g

Câu 1: Cho 27,2 gam ankin X tác dụng với 15,68 lít H₂ (đktc) có xúc tác thích hợp thu được hỗn hợp Y (không có H₂), Y phản ứng tối đa với dung dịch chưa 16 gam Br₂. Công thức phân tử của X là?

Câu 2: Cho 3,12 gam ankin X phản ứng với 0,1 mol H₂ (xúc tác Pd/PbCO₃,t°), thu được dung dịch Y chỉ có hai hiđrocacbon. Công thức phân tử của X là?

Câu 3: Hỗn hợp X gồm C₂H₂, C₂H₄ và H₂. Tỷ khối của X đối với H₂ là 7,25. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hh X thu được 0,1 mol CO₂. % thể tích của axetilen trong hỗn hợp X?

Câu 4: Hỗn hợp X gồm 2 ankin có tỷ lệ mol 1 : 3. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X sau đó cho toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong dư thấy khối lượng bình nước vôi trong tăng 10,96 gam và trong bình có 20 gam kết tủa. Vậy công thức của 2 ankin là?

Câu 5: Một hỗn hợp X gồm axetilen và vinyl axetilen. Tính số mol O₂ cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 13 gam hỗn hợp trên thu được sản phẩm cháy gồm CO₂ và H₂O?

Câu 1: Ankin có bao nhiêu đồng phân cấu tạo phản ứng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃?

A.3   

B. 4   

C. 5   

D. 6

Câu 2: Axetilen tham gia phản ứng cộng H₂O( xúc tác HgSO₄), thu được sản phẩm hữu cơ là

A.C₂H₄(OH)₂   

B. CH₃CHO

C. CH₃COOH   

D. C₂H5OH

Câu 3: Cho các chất: but-1-en; but-1-in; buta-1,3-đien; vinyl axetilen; isobutilen; anlen. Có bao nhiêu chất trong số các chất trên khi phản ứng hoàn toàn với H₂ dư (xúc tác Ni, đun nóng) tạo ra butan?

A.3   

B. 6   

C. 5   

D. 4

Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít Hiđrocacbon X , thu được 8,96 lít CO₂ (thể tích các khí đo (đktc)). X tác dụng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃, tạo ra kết tủa. Công thức phân tử của X là

A. CH₃ – CH₂ – C ≡CH   

B. CH₃ – CH₂ – C ≡ CH.

C. CH₃ – C ≡ C – CH₃   

D.CH₃ – CH = CH – CH₃

Câu 5: Cho 13,8 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử C₇H₆ tác dùng với một lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, thu được 45,9 gam kết tủa. X có bao nhiêu đồng phân cấu tạo thỏa mãn chất trên?

A.5   

B. 4   

C. 6   

D. 2

Sau bài học cần nắm:

• Tính chất hóa học của ankin.
• Phân biệt ankan, anken, ankin bằng phương pháp hóa học.