Sinh học 7 Bài 46: Thỏ

- Đời sống:

• Thỏ hoang sống ven rừng, có tập tính đào hang, lẩn trốn kẻt thù.
• Ăn cỏ, lá cây bằng cách gặm nhấm, kiếm ăn về chiều, đêm.
• Là động vật hằng nhiệt.

- Sinh sản:

• Thụ tinh trong.
• Thai phát triển trong tử cung của thỏ mẹ.
• Đẻ con có nhau thai → hiện tượng thai sinh.
• Con non yếu, được nuôi bằng sữa mẹ...

• Phôi được nuôi dưỡng bằng chất dinh dưỡng của cơ thể mẹ qua nhau thai nên ổn định.
• Phôi thai được phát triển trong cơ thể mẹ nên an toàn và có đầy đủ các điều kiện thích nghi cho sự phát triển.
• Con sơ sinh được nuôi bằng sữa mẹ (nên ổn định) không lệ thuộc vào con mồi trong tự nhiện và khả năng bắt mồi của con non như ở thằn lằn hoặc những loài ĐVCXS khác.

a. Cấu tạo ngoài

• Cơ thể thỏ được phủ bằng bộ lông dày, xốp gồm những sợi lông mảnh khô bằng chất sừng, gọi là lông mao. Bộ lông mao che chở và giữ nhiệt cho cơ thể.
• Chi thỏ có vuốt sắc. Chi trước ngắn còn dùng để đào hang; chi sau dài khỏe, bật nhảy xa giúp thỏ chạy nhanh khi bị săn đuổi.

• Thỏ kiếm ăn vào ban đêm.
• Mũi thỏ rất thính. Cạnh mũi ở hai bên môi có ria, đó là những lông xúc giác có vai trò xúc giác nhạy bén, phối hợp cùng khứu giác giúp thỏ thăm dò thức ăn hoặc môi trường.
• Mắt thỏ không tinh lắm. Mi mắt cử động được, có lông mi, vừa giữ nước mắt làm màng mắt không bị khô, vừa bảo vệ cho mắt (đặc biệt khi con vật lẩn trốn kẻ thù trong bụi cây rậm rạp, gai góc).
• Tai thỏ rất thính, có vành tai dài, lớn, cử động được theo các phía, định hướng âm thanh phát hiện sớm kẻ thù.

Đặc điểm cấu tạo ngoài giúp thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù

• Bộ lông mao dày xốp → Giữ nhiệt, bảo vệ thỏ khi ẩn trong bụi rậm.
• Chi trước ngắn → Đào hang
• Chi sau dài khoẻ → Bật nhảy xa, chạy trốn nhanh
• Mũi tinh, lông xúc giác nhạy bén → Thăm dò thức ăn và môi trường
• Tai thính có vành tai lớn, cử động được → Định hướng âm thanh, phát hiện sớm kẻ thù
• Mắt có mí, cử động được → Giữ mắt không bị khô, bảo vệ khi trốn trong bụi gai rậm

b. Di chuyển

• Thỏ di chuyển bằng cách nhảy đồng thời cả 2 chân. 
• Mô tả các động tác di chuyển của thỏ: Sự nhảy của thỏ ở giai đoạn nhảy 2 chân sau thỏ tiếp xúc với đất, đạp mạnh vào đất cơ thể thỏ bật lên cao, chân trước, chân sau và thân thỏ khi đó đều duỗi thẳng  -> làm giảm sức cản của không khí tạo điều kiện cho sự tăng tốc, chỉ có chân trước tiếp cận với đất vào cuối giai đoạn của sự nhảy.

........................   Đường chạy của Thỏ

Đường chạy của chó sói

• Khi bị rượt đuổi thỏ chạy theo hình chữ Z, còn thú ăn thịt chạy theo kiểu rượt đuổi nên dễ mất đà lao theo hướng khác, khi đó thỏ lẩn vào bụi rậm trốn thoát.

Câu 1: Tại sao trong thực tế người ta không  làm chuồng thỏ bằng tre hoặc gỗ?

Hướng dẫn giải

Vì thỏ là động vật gặm nhấm, răng luôn dài ra, do đó thỏ luôn phải gặm các vật cứng để bào mòn bớt bộ răng.

Câu 2: Nêu ưu điểm của sự thai sinh so với đẻ trứng và noãn thai sinh?

Hướng dẫn giải

Ưu điểm của sự thai sinh so với đẻ trứng và noãn thai sinh là:

• Phôi được nuôi dưỡng bằng chất dinh dưỡng của cơ thể mẹ qua nhau thai nên ổn định.
• Phôi thai được phát triển trong cơ thể mẹ nên an toàn và có đầy đủ các điều kiện thích nghi cho sự phát triển.
• Con sơ sinh được nuôi bằng sữa mẹ (nên ổn định) không lệ thuộc vào con mồi trong tự nhiện và khả năng bắt mồi của con non như ở thằn lằn hoặc những loài ĐVCXS khác.

Câu 1: Giải thích tại sao, con thỏ chạy không dai sức bằng thú ăn thịt song trong một số trường hợp vẫn thoát khỏi được nanh vuốt của con vật săn mồi?

Câu 2: Hãy nêu đặc điểm đời sống và sinh sản của thỏ? 

Câu 1: Môi trường sống của thỏ là

a. Dưới biển

b. Bụi rậm, trong hang

c. Vùng lạnh giá

d. Đồng cỏ khô nóng

Câu 2: Thức ăn của thỏ là

a. Ăn cỏ, lá

b. Hồng cầu

c. Giun đất

d. Chuột

Câu 3: Nhau thai có vai trò

a. Là cơ quan giao phối của thỏ

b. Đưa chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ nuôi phôi

c. Là nơi chứa phôi thai

d. Nơi diễn ra quá trình thụ tinh

Câu 4: Thỏ mẹ mang thai trong

a. 5 ngày

b. 10 ngày

c. 20 ngày

d. 30 ngày

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Những đặc điểm đời sống và hình thức sinh sản của thỏ.
• Cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù.