So sánh Ngữ văn 6
Nội dung bài học dưới đây nhằm giúp các em nắm được khái niệm, cấu tạo của phép so sánh. Từ đó, các em có thể nhận diện và phân tích phép so sánh trong những văn bản cụ thể. Chúc các em học tập thật tốt nhé!
Mục lục nội dung
1. So sánh là gì?
- Ví dụ:
+ Khỏe như voi.
+ Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
+ Em tôi gầy hơn tôi rất nhiều.
- Khái niệm: So sánh là biện pháp tu từ sử dụng nhằm đối chiếu các sự vật, sự việc này với các sự vật, sự việc khác giống nhau trong một điểm nào đó với mục đích tăng gợi hình và gợi cảm khi diễn đạt.
2. Cấu tạo của phép so sánh
a. Mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh bao gồm:
- Vế A (nêu tên sự vật, sự việc được so sánh).
- Vế B (nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh với sự vật, sự việc nói ở vế A).
- Từ ngữ chỉ phương diện so sánh.
- Từ ngữ chỉ ý so sánh (gọi tắt là từ so sánh).
b. Trong thực tế mô hình cấu tạo nói trên có thể biến đổi ít nhiều:
- Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được lược bớt.
- Vế B có thể được đảo lên trước với A cùng với từ so sánh.
3. Luyện tập
Câu 1: Phép so sánh sau đây có gì đặc biệt:
Mẹ già như chuối ba hương
Như xôi nếp một, như đường mía lau.
Gợi ý trả lời:
Câu ca dao trên đặc biệt ở lối so sánh với những hình ảnh vô cùng đời thường, cụ thể câu ca dao trên đã dùng phép so sánh để nói về mẹ, lối so sánh ấy mộc mạc, gần gũi, dân dã và đầy hình tượng... như chuối ba hương... như xôi nếp một... như đường mía lau cứ xoáy vào tâm trí tôi và gợi lên bao điều trong sự miên man của dòng cảm xúc không đầu, không cuối... Chuối ba hương là một thương hiệu chuối nổi tiếng về sự thơm tho và ngọt ngào. Chuối ba hương có thể không đẹp như những loài chuối khác nhưng chất lượng chuối ba hương khó có loại chuối nào sánh bằng. Điều đó khác chi tình mẹ dành cho con khó có loại tình nào so bì được. Nếp một là nếp có đẳng cấp xếp đầu bảng phân loại trong họ nếp. Nếp một nấu xôi tất nhiên ngon hơn xôi được nấu từ nếp hạng hai, hạng ba. Và đường mía lau, một loại đường được làm từ mía thân gầy giống như cây lau mảnh khảnh. Đường mía lau là loại đường quý hiếm. Hương thơm. Vị ngọt. Sự thơm ngọt đó có khác nào tình mẹ của ta đâu.
Câu 2: Em hãy tìm năm thành ngữ có sử dụng phép so sánh.
Gợi ý trả lời:
- Thương người như thể thương thân.
- Lúng túng như gà mắc tóc.
- Lăng xăng như thằng mất khố.
- Lôi thôi như cá trôi xổ ruột.
- Rành rành như canh nấu hẹ.
4. Kết luận
Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:
- Nắm được khái niệm và cấu tạo của so sánh.
- Biết cách quan sát sự giống nhau giữa các sự vật để tạo ra những so sánh đúng, tiến đến tạo ra những so sánh hay.
Tham khảo thêm
- doc Bài học đường đời đầu tiên Ngữ văn 6
- doc Phó từ Ngữ văn 6
- doc Tìm hiểu chung về văn miêu tả Ngữ văn 6
- doc Sông nước Cà Mau Ngữ văn 6
- doc Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả Ngữ văn 6
- doc Bức tranh của em gái tôi Ngữ văn 6
- doc Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả Ngữ văn 6
- doc Vượt thác Ngữ văn 6
- doc So sánh (tiếp theo) Ngữ văn 6
- doc Phương pháp tả cảnh Ngữ văn 6
- doc Buổi học cuối cùng Ngữ văn 6
- doc Nhân hóa Ngữ văn 6
- doc Phương pháp tả người Ngữ văn 6
- doc Đêm nay Bác không ngủ Ngữ văn 6
- doc Ẩn dụ Ngữ văn 6
- doc Luyện nói về văn miêu tả Ngữ văn 6
- doc Lượm Ngữ văn 6
- doc Mưa - Trần Đăng Khoa Ngữ văn 6
- doc Hoán dụ Ngữ văn 6
- doc Tập làm thơ bốn chữ Ngữ văn 6
- doc Cô Tô Ngữ văn 6
- doc Các thành phần chính của câu Ngữ văn 6
- doc Viết bài tập làm văn số 6 - Văn tả người Ngữ văn 6
- doc Cây tre Việt Nam Ngữ văn 6
- doc Hoạt động Ngữ văn: Thi làm thơ năm chữ Ngữ văn 6
- doc Lòng yêu nước Ngữ văn 6
- doc Lao xao Ngữ văn 6
- doc Câu trần thuật đơn có từ là Ngữ văn 6
- doc Ôn tập truyện và kí Ngữ văn 6
- doc Ôn tập văn miêu tả Ngữ văn 6
- doc Viết bài tập làm văn số 7 - Văn miêu tả sáng tạo Ngữ văn 6
- doc Câu trần thuật đơn Ngữ văn 6
- doc Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử Ngữ văn 6
- doc Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ Ngữ văn 6
- doc Viết đơn Ngữ văn 6
- doc Bức thư của thủ lĩnh da đỏ Ngữ văn 6
- doc Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ (tiếp theo) Ngữ văn 6
- doc Luyện tập cách viết đơn và sửa lỗi Ngữ văn 6
- doc Động Phong Nha Ngữ văn 6
- doc Ôn tập về dấu câu (dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than) Ngữ văn 6
- doc Tổng kết phần văn Ngữ văn 6
- doc Tổng kết phần Tập làm văn Ngữ văn 6
- doc Ôn tập về dấu câu (Dấu phẩy) Ngữ văn 6
- doc Câu trần thuật đơn không có từ là Ngữ văn 6
- doc Chương trình địa phương Ngữ văn 6
- doc Ôn tập tổng hợp Ngữ văn 6
- doc Tổng kết phần Tiếng Việt Ngữ văn 6