Đeo nhạc cho mèo Ngữ văn 6
Nội dung bài học dưới đây nhằm giúp các em hiểu lí do vì sao từ xưa đến nay mèo rất sợ chuột. Đồng thời, tài liệu dưới đây sẽ giúp các em biết cách liên hệ với hoàn cảnh thực tế khi tiến hành làm một việc gì đó. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Mục lục nội dung
1. Tìm hiểu chung
- Khái quát về thể loại truyện ngụ ngôn:
+ Là truyện kể bằng văn vần hoặc văn xuôi.
+ Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo truyện con người.
+ Khuyên nhủ, răn dạy người ta một bài học nào đó trong cuộc sống.
- Truyện ngụ ngôn "Đeo nhạc cho mèo" có thể chia thành ba phần như sau:
+ Phần 1 (từ đầu đến “ở trên ông Đồ”): Cảnh họp làng chuột.
+ Phần 2 (tiếp đó đến “nói lôi thôi gì nữa”): Diễn biến cuộc họp.
+ Phần 3 (còn lại): Thực hiện quyết định sau cuộc họp không thành.
2. Đọc - hiểu văn bản
2.1. Cảnh họp làng chuột
- Nội dung của truyện xoay quanh vấn đề họ hàng nhà chuột bày mưu tính kế để tránh sự nguy hiểm đang gặp phải từ loài mèo mang đến.
- Tất cả loài chuột đều tham gia từ chuột chũi, chuột nhắt cho đến chuột cống,...
- Làm sao cho mèo không phát hiện khi chuột đến gần.
2.2. Diễn biến cuộc họp
- Trong cuộc họp của họ hàng nhà chuột, từ chuột cống cho đến chuột chũi, chuột nhắt, tất cả đều tranh luận đưa ra ý kiến của mình và cuối cùng chuột cống đưa ra ý kiến của mình là đeo nhạc cho mèo và tất cả đều đồng ý, hò reo tán thưởng cho ý kiến độc đáo của anh chuột cống.
- Chuột cống đưa ra ý kiến nên mua một cái nhạc buộc vào cổ của mèo, để khi nào mèo đến, nghe tiếng nhạc, biết đường chạy trước.
- Cả làng chuột đều lấy làm phục ý kiến của ông cống và đồng thanh ưng thuận.
- Khi đã kiếm được nhạc, họp hội đồng chuột để phân công ai sẽ đeo nhạc cho mèo.
+ Cả hội đồng im phăng phắc, không một cái tai nào nhích, một cái răng nào nhe cả.
+ Đùn đẩy trách nhiệm từ người này sang người khác, ai cũng sợ và phó thác trách nhiệm.
- Chuột chù là một loài chuột thấp cổ bé họng, bị họ nhà chuột đùng đẩy trách nhiệm cho việc đeo nhạc cho mèo. Đến mức đường cùng, không còn cách nào khác thì chuột chù cũng đồng ý làm nhiệm vụ khi cả họ tin tưởng giao cho.
2.3. Thực hiện quyết định sau cuộc họp không thành
- Chuột chù đã tiến hành nhiệm vụ được họ nhà chuột giao phó nên đã vác nhạc đi tìm mèo để đeo nhạc cho mèo.
- Nhưng cuối cùng, với bản tính muôn đời sợ mèo của loài chuột, Chuột chù khi nhìn thấy mèo đã sợ sệt và bỏ chạy, quên luôn nhiệm vụ của mình.
- Cả làng chuột bạt vía kinh hồn, mạnh ai nấy chạy, lo bảo toàn tính mạng của mình.
-> Chi tiết trên làm cho người đọc không nhịn được cười.
3. Tổng kết
- Về nội dung:
+ Truyện “Đeo nhạc cho mèo” miêu tả sinh động, sâu sắc làng chuột và từng loại chuột và từng loại chuột (thông qua cuộc họp của hội đồng chuột và tên gọi, bộ dạng, hành động, ngôn ngữ, tính cách nhân vật). Truyện khuyên nhủ người ta luôn phải cân nhắc đến điều kiện và khả năng thực hiện khi dự định làm một công việc nào đó.
+ Truyện còn phê phán những ý tưởng viển vông, những kẻ ham sống sợ chết, chỉ bàn mà không dám hành động, trút công việc khó khăn, nguy hiểm cho những người dưới quyền.
- Về nghệ thuật:
+ Ngôn ngữ sinh hoạt dễ hiểu, gần gũi.
+ Hình ảnh con vật quen thuộc, gần gũi trong đời sống hằng ngày.
+ Cách miêu tả sinh động, cụ thể, hấp dẫn.
+ Mượn chuyện loài vật để khuyên nhủ, răn dạy con người.
4. Luyện tập
Câu 1: Em hãy tóm tắt truyện ngụ ngôn "Đeo nhạc cho mèo".
Gợi ý trả lời:
- Tóm tắt truyện ngụ ngôn "Đeo nhạc cho mèo": Mèo cứ ăn thịt chuột mãi nên chuột lo lắng tìm cách bảo vệ giống nòi. Cả làng chuột họp bàn đeo nhạc vào cổ mèo để khi mèo đến, nghe tiếng nhạc biết đường chạy. Cả làng thấy cách hay nhưng ai cũng chối làm, có anh chuột Chù không biết chối đành nhận lời. Khi chuột chù đem nhạc đến gần mèo thì bị mèo dọa nhe nanh, giơ vuốt chạy về. Bởi thế đến tận giờ, mèo vẫn cứ ăn thịt chuột.
Câu 2: Suy nghĩ của em về truyện ngụ ngôn "Đeo nhạc cho mèo".
Gợi ý trả lời:
Qua câu chuyện "Đeo nhạc cho mèo" chúng ta có thể rút ra những nội dung mà tác giả dân gian muốn gửi gắm, cụ thể là truyện đã làm nổi bật lên ý nghĩa phê phán chế độ phong kiến xưa cũ mục nát mà trong đó loài chuột tượng trưng cho những kẻ quan làng quan xã quanh năm suốt tháng không chịu lao động chỉ tụ họp hưởng lạc xa hoa, không nghĩ tới lợi ích của nhân dân, sống trên mồ hôi xương máu của dân nghèo.
5. Kết luận
Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:
- Hiểu được thế nào là truyện ngụ ngôn.
- Hiểu được nội dung, ý nghĩa và một số nét nghệ thuật đặc sắc của các truyện.
- Biết liên hệ các truyện với những tình huống, hoàn cảnh thực tế.
Tham khảo thêm
- doc Con Rồng cháu Tiên Ngữ văn 6
- doc Bánh chưng bánh giầy Ngữ văn 6
- doc Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt Ngữ văn 6
- doc Từ và cấu tạo từ của tiếng Việt Ngữ văn 6
- doc Thánh Gióng Ngữ văn 6
- doc Từ mượn Ngữ văn 6
- doc Tìm hiểu chung về văn tự sự
- doc Sơn Tinh, Thủy Tinh Ngữ văn 6
- doc Nghĩa của từ Ngữ văn 6
- doc Sự việc và nhân vật trong văn tự sự
- doc Sự tích Hồ Gươm Ngữ văn 6
- doc Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự
- doc Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự
- doc Sọ Dừa Ngữ văn 6
- doc Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
- doc Lời văn, đoạn văn tự sự
- doc Thạch Sanh Ngữ văn 6
- doc Chữa lỗi dùng từ Ngữ văn 6
- doc Em bé thông minh Ngữ văn 6
- doc Chữa lỗi dùng từ (tiếp theo) Ngữ văn 6
- doc Luyện nói kể chuyện Ngữ văn 6
- doc Cây bút thần Ngữ văn 6
- doc Danh từ Ngữ văn 6
- doc Ngôi kể trong văn tự sự Ngữ văn 6
- doc Ông lão đánh cá và con cá vàng Ngữ văn 6
- doc Thứ tự kể trong văn tự sự Ngữ văn 6
- doc Ếch ngồi đáy giếng Ngữ văn 6
- doc Thầy bói xem voi Ngữ văn 6
- doc Danh từ (tiếp theo) Ngữ văn 6
- doc Luyện nói kể chuyện (tiếp theo) Ngữ văn 6
- doc Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng Ngữ văn 6
- doc Cụm danh từ Ngữ văn 6
- doc Luyện tập xây dựng bài tự sự - Kể chuyện đời thường Ngữ văn 6
- doc Treo biển Ngữ văn 6
- doc Lợn cưới, áo mới Ngữ văn 6
- doc Số từ và lượng từ Ngữ văn 6
- doc Kể chuyện tưởng tượng Ngữ văn 6
- doc Ôn tập truyện dân gian Ngữ văn 6
- doc Chỉ từ Ngữ văn 6
- doc Luyện tập kể chuyện tưởng tượng Ngữ văn 6
- doc Con hổ có nghĩa Ngữ văn 6
- doc Động từ Ngữ văn 6
- doc Cụm động từ Ngữ văn 6
- doc Mẹ hiền dạy con Ngữ văn 6
- doc Tính từ và cụm tính từ Ngữ văn 6
- doc Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng Ngữ văn 6
- doc Chương trình địa phương (phần tiếng Việt): Rèn luyện chính tả Ngữ văn 6
- doc Ôn tập tiếng Việt Ngữ văn 6
- doc Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn) Ngữ văn 6