Thuốc Cromolyn - Điều trị các triệu chứng của bệnh tế bào mast
Cromolyn có tác dụng bảo vệ dưỡng bào (mastocyte) khỏi các phản ứng kết hợp kháng nguyên - kháng thể typ IgE gây ra và ngăn không cho giải phóng các chất trung gian phản vệ như histamin, leucotrien. Dưới đây là một số thông tin về tác dụng, liều dùng cũng như một số lưu ý cảnh báo của thuốc, mời các bạn tham khảo.
Mục lục nội dung
Tên gốc: cromolyn
Tên biệt dược: Nasalcrom®, Intal®, Opticrom®
Phân nhóm: thuốc trị hen & bệnh phổi tắc nghẹn mạn tính
1. Tác dụng
Tác dụng của thuốc cromolyn là gì?
Cromolyn dạng đường uống thường được sử dụng điều trị các triệu chứng của bệnh tế bào mast, có thể gây ra tiêu chảy, nôn, buồn nôn, đau bụng, ngứa và nổi đỏ dưới da. Cromolyn dạng hít được sử dụng để ngăn ngừa các triệu chứng của bệnh hen suyễn, co thắt phế quản do gắng sức hoặc dị ứng. Các triệu chứng bao gồm khó thở, ho, thở khò khè, đau ngực.
Cromolyn dạng nhỏ mắt: được sử dụng để điều trị một số bệnh về dị ứng mắt (viêm kết mạc, viêm giác mạc, v.v.). Cromolyn có thể được sử dụng trong các chỉ định khác. Bạn hãy hỏi bác sỹ hoặc dược sĩ để biết thêm thông tin.
2. Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc cromolyn cho người lớn như thế nào?
Cromolyn dùng đường uống
Liều thông thường dành cho người bệnh tế bào mast
Bạn uống 200 mg thuốc 4 lần mỗi ngày, uống trước bữa ăn 30 phút, có thể tăng đến 40 mg/kg/ngày nếu không kiểm soát được các triệu chứng trong vòng 2-3 tuần.
Liều thông thường dành cho người dị ứng thực phẩm hoặc viêm ruột
Bạn dung 200 mg thuốc 4 lần mỗi ngày, có thể gấp đôi liều nếu không đạt hiệu quả yêu cầu trong vòng 2-3 tuần; nhưng không vượt quá 400 mg uống 4 lần mỗi ngày.
Cromolyn dạng hít
Liều thông thường để ngăn ngừa hen phế quản
Bạn dùng thuốc 4 lần một ngày. Nếu bạn sử dụng natri cromolyn dạng hít để ngăn ngừa bệnh hen do vận động gắng sức, các chất ô nhiễm không phí hoặc tiếp xúc với hóa chất, bạn sử dụng thuốc 10-15 phút (không quá 1 tiếng) trước khi vận động hoặc tiếp xúc.
Cromolyn dạng nhỏ mắt
Bạn sử dụng thuốc với mắt bị ảnh hưởng, 4 lần mỗi ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ. Quá trình điều trị có thể kéo dài trong vòng 3 tháng.
Liều dùng thuốc cromolyn cho trẻ em như thế nào?
Cromolyn dùng đường uống
Liều thông thường dành cho trẻ bị bệnh tế bào mast
Trẻ dưới 2 tuổi: tính an toàn và hiệu quả thuốc không được thiết lập.
Trẻ từ 2-12 tuổi: bạn cho trẻ dùng 100 mg uống 4 lần mỗi ngày, không vượt quá 40 mg/kg/ngày và uống 30 phút trước bữa ăn và trước khi đi ngủ.
Trẻ trên 12 tuổi: bạn cho trẻ dùng như người lớn, 200 mg uống 4 lần mỗi ngày, uống 30 phút trước bữa ăn, tăng liều không quá 40 mg/kg/ngày nếu triệu chứng không giảm trong 2-3 tuần.
Liều thông thường dành cho trẻ bị dị ứng thực phẩm hoặc viêm ruột
Trẻ dưới 2 tuổi: bác sĩ không khuyến khích dùng thuốc này.
Trẻ từ 2-12 tuổi: bạn cho trẻ dùng 100 mg uống 4 lần mỗi ngày, có thể tăng gấp đôi liều nếu hiệu quả không đạt yêu cầu trong 2-3 tuần, không vượt quá 40 mg/kg/ngày.
Trẻ trên 12 tuổi: bạn cho trẻ dùng 200 mg uống 4 lần mỗi ngày, có thể tăng gấp đôi liều nếu hiệu quả không đạt yêu cầu, không vượt quá 400 mg uống 4 lần mỗi ngày.
3. Cách dùng
Bạn nên dùng thuốc cromolyn như thế nào?
Viên nang cromolyn
Bạn uống thuốc 15-20 phút trước bữa ăn. Bạn không nên bẻ vỡ hoặc nhai thuốc và nuốt nguyên viên cromolyn cùng với một ly nước.
Cách sử dụng cromolyn bằng máy phun khí dung
Khi sử dụng thuốc này bằng máy phun, bạn nên lưu ý:
- Mở ampule- ống tiêm đựng thuốc và đổ thuốc vào buồng của máy phun. Gắn miệng ống hoặc bình hít vào buồng thuốc. Sau đó, đính kèm buồng thuốc vào máy nén;
- Ngồi thẳng trong một tư thế thoải mái. Đặt miệng ống vào miệng hoặc đặt bình hít (mặt nạ hít), che phủ mũi và miệng, sau đó bật máy nén; Hít vào từ từ và đều cho đến khi bạn đã hít hết thuốc. Việc điều trị hoàn thành khi không có khí dung được hình thành và buồng thuốc rỗng;
- Làm sạch máy phun khí dung sau mỗi lần sử dụng. Bạn cần thực hiện theo các hướng dẫn làm sạch đi kèm với máy.
Cách sử dụng cromolyn dạng ống hít phân liều
Khi sử dụng thuốc dạng ống hít phân liều, bạn cần lưu ý:
- Mở phần miệng ống hít và lắc ống hít nhẹ nhàng;
- Thở ra hoàn toàn. Đặt ống hít vào miệng và ngậm môi lại. Không được để lưỡi mắc vào ống hít. Bạn ngửa đầu ra sau và hít vào từ từ trong khi đẩy xylanh xuống. Bạn lấy ống hít ra khỏi miệng và giữ hơi thở trong vài giây, sau đó thở ra từ từ;
- Làm sạch ống hít của bạn hai lần một tuần bằng cách loại bỏ xylanh và rửa miệng ống vòi nước ấm. Bạn phải để các bộ phận khô hoàn toàn trước khi ghép trở lại với nhau và không bao giờ đặt xylanh thuốc trong nước.
Cách sử dụng thuốc nhỏ mắt cromolyn
Đầu tiên, bạn rửa tay sạch. Để tránh nhiễm khuẩn, bạn không chạm vào đầu ống nhỏ giọt hoặc để cho nó chạm vào mắt hoặc bất kỳ bề mặt khác. Bạn cũng tránh đeo kính áp tròng khi sử dụng thuốc. Bạn ngửa đầu ra sau, nhìn lên phía trên và kéo xuống mi mắt dưới để tạo một túi nhỏ, giữ ống nhỏ giọt trực tiếp lên mắt và nhỏ 1 giọt vào túi. Sau đó, bạn nhìn xuống và nhẹ nhàng nhắm mắt lại để 1-2 phút. Bạn đặt một ngón tay ở góc của mắt gần mũi và ấn nhẹ nhàng, điều này sẽ giúp ngăn thuốc chảy ra khỏi mắt. Bạn cố gắng không để nháy mắt và chà xát mắt. Bạn cần lặp lại các bước này nếu liều hơn 1 giọt và cho mắt khác nếu có chỉ dẫn. Đặc biệt, bạn không rửa ống nhỏ giọt và vặn nắp chặt sau mỗi lần sử dụng. Bạn hãy hỏi bác sĩ về làm thế nào để sử dụng Cromolyn.
Bạn nên làm gì trong trường hợp dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Ngoài ra, bạn cần ghi lại và mang theo danh sách những loại thuốc bạn đã dùng, bao gồm cả thuốc kê toa và thuốc không kê toa.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, bạn hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.
4. Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc cromolyn?
Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
- Buồn nôn, nhức đầu, đau khớp hoặc khó ngủ;
- Phản ứng dị ứng, bao gồm: phát ban, ngứa/sưng (đặc biệt ở mặt/lưỡi/cổ họng), chóng mặt, khó thở;
- Yếu cơ, mệt mỏi, sưng mắt cá chân/chân.
Đây không phải là danh mục đầy đủ tất cả các tác dụng phụ và có thể xảy ra những tác dụng phụ khác. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
5. Thận trọng/Cảnh báo
Trước khi dùng thuốc cromolyn, bạn cần lưu ý điều gì?
Cromolyn có thể gây buồn ngủ, chóng mặt hoặc mờ mắt. Những ảnh hưởng này có thể tồi tệ hơn nếu bạn uống thuốc cùng với rượu hoặc các loại thuốc nhất định. Bạn nên sử dụng axit nalidixic cẩn thận, không lái xe hoặc vận hành máy móc ngay sau khi sử dụng thuốc.
Cromolyn có thể làm bạn trở nên bị cháy nắng một cách dễ dàng hơn. Do đó, bạn nên tránh ánh nắng mặt trời, đèn cực tím. Bạn nên sử dụng kem chống nắng hoặc mặc quần áo bảo hộ nếu phải ở bên ngoài trong thời gian dài.
Tiêu chảy nhẹ là triệu chứng thường gặp khi xảy ra kháng sinh. Tuy nhiên, một hình thức nghiêm trọng hơn của bệnh tiêu chảy (viêm đại tràng giả mạc) có thể hiếm khi xảy ra. Nguy cơ mắc bệnh này sẽ tăng lên khi bạn sử dụng các kháng sinh hoặc trong vòng vài tháng sau khi bạn ngừng sử dụng thuốc. Bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu đau bụng hoặc chuột rút, tiêu chảy nặng hoặc phân có máu. Bạn không được tự điều trị tiêu chảy mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
Cromolyn chỉ hoạt động chống lại vi khuẩn và không điều trị nhiễm virus (ví dụ như cảm lạnh thông thường).
Bạn hãy chắc chắn sử dụng axit nalidixic đủ liều điều trị. Nếu không, thuốc có thể không có tác dụng hoàn toàn. Vi khuẩn cũng có thể trở nên ít nhạy cảm với thuốc này hoặc các loại thuốc khác. Điều này có thể làm cho các nhiễm khuẩn khó trị hơn trong tương lai.
Bạn nên sử dụng axit nalidixic dài ngày hoặc lặp đi lặp lại có thể gây nhiễm trùng lần thứ hai. Hãy báo cho bác sĩ nếu bạn có dấu hiệu của nhiễm trùng lần thứ hai. Bạn sẽ cần một loại thuốc khác để điều trị.
Đối với bệnh nhân tiểu đường – cromolyn có thể gây ra các kết quả sai của một số xét nghiệm glucose nước tiểu. Bạn hãy hỏi bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn uống hoặc liều thuốc trị tiểu đường.
Các xét nghiệm, bao gồm cả chức năng gan, chức năng thận và số lượng tế bào máu toàn phần, có thể được thực hiện trong khi bạn sử dụng cromolyn. Những xét nghiệm này có thể được sử dụng để theo dõi tình trạng của bạn hoặc kiểm tra các tác dụng phụ. Bạn cần đảm bảo gặp bác sĩ và xét nghiệm đúng hẹn.
Axit nalidixic không nên được sử dụng ở trẻ em dưới 18 tuổi. Axit cromolyn không được khuyến cáo sử dụng cho trẻ em dưới 3 tháng tuổi hoặc trẻ hơn 9 tuổi bị tiêu chảy hay nhiễm trùng đường ruột.
Bạn không được sử dụng cromolyn nếu:
- Bạn bị dị ứng với bất kỳ thành phần cromolyn;
- Bạn mắc bệnh nhiễm porphyria trong máu hoặc có tiền sử co giật;
- Bạn đang trải qua hóa trị ung thư với melphalan thuốc hoặc liên quan đến các loại thuốc hay bạn đang dùng một thuốc chống loạn nhịp (ví dụ như quinidine, procainamide, amiodarone, sotalol)
Trước khi sử dụng cromolyn, bạn nên nói với bác sĩ hoặc dược sĩ nếu:
- Bạn đang mang thai, dự định có thai, hoặc đang cho con bú. Bạn chỉ nên sử dụng thuốc theo khuyến cáo của bác sĩ;
- Bạn đang dùng bất cứ loại thuốc theo toa hoặc không theo toa thuốc, thảo dược, thực phẩm chức năng;
- Bạn dị ứng với bất kỳ thành phần hoạt chất và tá dược trong cromolyn;
- Bạn dị ứng với thuốc, thực phẩm, hoặc các chất khác.
Những điều bạn cần lưu ý khi dùng thuốc cho những trường hợp đặc biệt (mang thai, cho con bú, phẫu thuật…)
Phụ nữ có thai: Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Phụ nữ cho con bú: chưa biết thuốc có qua sữa mẹ, sử dụng một cách cẩn thận. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nếu bạn mang thai hoặc cho con bú
6. Tương tác thuốc
Thuốc cromolyn có thể tương tác với thuốc nào?
ương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Tốt nhất là bạn viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ
Thuốc cromolyn có thể tương tác với thực phẩm, đồ uống nào?
Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc cromolyn?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào
7. Bảo quản thuốc
Bạn nên bảo quản thuốc cromolyn như thế nào?
Bạn nên bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm hoặc trong ngăn đá. Bạn nên nhớ rằng mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Vì vậy, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Bạn không nên vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Thay vì vậy, hãy vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Bạn có thể tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.
8. Dạng bào chế
Thuốc cromolyn có những dạng và hàm lượng nào?
Thuốc cromolyn có dạng và hàm lượng sau:
- Bình xịt định liều và máy bơm khí dung: 20 mg/ml;
- Viên nang 100 mg;
- Thuốc nhỏ mắt 40 mg (4%).
Trên đây là những thông tin cơ bản của thuốc Cromolyn, hy vọng sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh. Mọi thông tin về cách sử dụng, liều dùng mọi người nên tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tham khảo thêm
- doc Thuốc Crotamiton - Điều trị bệnh ghẻ
- doc Thuốc Cravit - Điều trị viêm bờ mi, lẹo
- doc Thuốc Creatine - Điều trị bệnh suy tim sung huyết, trầm cảm
- doc Thuốc Creobic® - Điều trị nấm và ký sinh trùng
- doc Thuốc Crestor® - Điều trị rối loạn lipid máu
- doc Thuốc Crila - Điều trị phì đại tuyến tiền liệt lành tính
- doc Thuốc Crizotinib - Điều trị bệnh ung thư phổi
- doc Thuốc Crofelemer - Điều trị bệnh tiêu chảy