Liên kết câu và liên kết đoạn văn (Luyện tập) Ngữ văn 9

170 lượt xem
Share

Nội dung bài Liên kết câu và liên kết đoạn văn (Luyện tập) dưới đây nhằm giúp các em rèn luyện và nâng cao kĩ năng nhận biết và phân tích các phép liên kết nội dung giữa các câu, các đoạn văn trong một văn bản cụ thể. Mời các em cùng tham khảo nhé!

Mục lục nội dung

Liên kết câu và liên kết đoạn văn (Luyện tập) Ngữ văn 9

1. Nội dung bài học

Các đoạn văn trong một văn bản cũng như các câu trong một đoạn văn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và hình thức:

- Về nội dung:

+ Các đoạn văn phải phục vụ chủ đề chung của văn bản, các câu phải phục vụ chủ đề của đoạn văn.

+ Các đoạn văn và các câu phải được sắp xếp theo trình tự hợp lí.

- Về hình thức, các câu và các đoạn văn có thể được liên kết với nhau bằng một số biện pháp chính như sau:

+ Lặp lại ở câu đứng sau từ ngữ đã có ở câu trước (phép lặp).

+ Sử dụng ở câu đứng sau các từ đồng nghĩa, trái nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng với từ ngữ đã có ở câu trước (phép đồng nghĩa, liên tưởng, trái nghĩa).

+ Sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở câu trước (phép thế).

+ Sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ biểu thì quan hệ với câu trước (phép nối).

2. Luyện tập

Câu 1: Em hãy chỉ ra lỗi liên kết trong các ngữ liệu sau và chữa lại cho đúng:

a. Từ xa xưa, nhân loại đã có ý thức bảo vệ môi trường. Nhưng trong những nền văn hoá cổ xưa, trong tín ngưỡng của các dân tộc và các tôn giáo trên thế giới đều chứa đựng ý thức đó. Họ đã biết tôn trọng và sống hoà hợp với thiên nhiên, coi trái đất như người mẹ đã tạo ra và nuôi dưỡng sự sống cũng như tạo ra các giá trị văn hoá tinh thần của loài người. Ngày nay, nhân loại đã bước vào thế kỉ XXI – thời điểm mà tài nguyên đã bị khai thác cạn kiệt, môi trường thiên nhiên bị ô nhiễm, tàn phá nghiêm trọng. Bởi vì vấn đề bảo vệ môi trường ngày càng trở nên bức xúc và cấp thiết. Thế kỉ XXI được coi là thế kỉ môi trường, là thời cơ hành động của cả nhân loại.

b. Khu vườn không rộng. Cái sân nhỏ bé. Mỗi cây có một đời sống riêng, một tiếng nói riêng. Những con chim sâu ríu rít. Cây lan, cây huệ nói chuyện bằng hương, bằng hoa. Hoa hồng đẹp và thơm. Cây mơ, cây cải hói chuyện bằng lá. Cây bầu, cây bí nói bằng quả.

c. Dê Đen đi đằng này lụi. Dê Trắng đi đằng kia sang. Dê Đen và Dê Trắng cùng qua một chiếc cầu hẹp. Chúng húc nhau, cả hai đều rơi tõm xuống suôi. Con nào cũng muốn tranh sang trước, không con nào chịu nhường con nào.

Gợi ý trả lời:

a. 

- Đoạn văn mắc lỗi về liên kết nội dung và hình thức.

- Cần chú ý lỗi về liên kết hình thức thể hiện qua các từ ngữ có tác dụng nối các câu như nhưng, bởi vì. Cách chữa: có thể bỏ hoặc thay các từ ngữ đó bằng các từ ngữ phù hợp.

b.

- Đoạn văn mắc lỗi về liên kết chủ đề (liên kết nội dung). Các câu trong đoạn không cùng hướng đến một chủ để chung.

- Cách chữa: thêm một số từ ngữ, câu hoặc bỏ câu không có nội dung liên quan để thiết lập chủ đề giữa các câu.

c.

- Đoạn văn mắc lỗi về liên kết lô-gíc (liên kết nội dung). Trật tự các sự việc nêu trong các câu không hợp lí (trật tự không gian, thời gian, trật tự nguyên nhân - kết quả).

- Cách chữa: sắp xếp lại trật tự các câu hoặc thêm từ ngữ làm rõ quan hệ nhân - quả.

Câu 2: Em hãy sắp xếp cách ngữ liệu sau theo thứ tự để thành một đoạn văn hoàn chỉnh được liên kết chặt chẽ:

a. Chuyện ngày xưa được người đời kể lại như vậy, ai nấy cũng đều rất tin, và chuyện còn được biết đến, người trai làng Phù Đổng vẫn còn ăn một bữa cơm đạm bạc với dân làng.

b. Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy đã xông pha ra trận, đem sức khoẻ mà đánh tan giặc, nhưng bị thương nặng.

c. Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi tưởng tượng đến một trang nam nhi sức vóc khác người nhưng tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả mọi người thời xưa.

Gợi ý trả lời:

- Thứ tự đúng sẽ là c, b, a.

- Đoạn văn hoàn chỉnh: Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi tưởng tượng đến một trang nam nhi sức vóc khác người nhưng tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả mọi người thời xưa. Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy đã xông pha ra trận, đem sức khoẻ mà đánh tan giặc, nhưng bị thương nặng. Chuyện ngày xưa được người đời kể lại như vậy, ai nấy cũng đều rất tin, và chuyện còn được biết đến, người trai làng Phù Đổng vẫn còn ăn một bữa cơm đạm bạc với dân làng.

3. Kết luận

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Nâng cao hiểu biết và kĩ năng sử dụng phép liên kết đã học.

- Nhận biết liên kết nội dung giữa các câu, các đoạn văn.

- Nhận biết một số biện pháp liên kết thường dùng trong việc tao lập văn bản.

- Rèn luyện kĩ năng phân tích liên kết văn bản và sử dụng phép liên kết trong việc tạo lập văn bản.

170 lượt xem
Share
Ngày:16/12/2020 Chia sẻ bởi:
TẢI VỀ XEM ONLINE

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM